Қазан айында Дарынды балаларға
арналған Сәкен Сейфуллин атындағы
№11 облыстық мамандандырылған
қазақ мектеп-интернат кешенінің 90
жылдығына арналған мерекелік концерті
болды. Облыстық Қазақ драма театрында
өткен бұл концертті көрген де арманда,
көрмеген де арманда десе де болғандай.
Концерт қазақ халқының ұлттық өнері
- ұлт аспаптарын сезім қабілеттері
арқылы нотасыз үйрету «Мұрагер»
бағдарламасы бойынша оқитын 4-6 сы-
нып оқушыларынан құралған мектеп
оркестрінің орындауындағы халық күйі
«Арнаумен» ашылды. Бұдан кейін сахна
төрінде белгілі тележурналист Мұнайдар
Балмолданың редакторлығымен мектеп-
интернат кешені өмірінен сыр шертетін
фильм көрсетілді.
Мектеп тарихынан: Мектеп 1924
жылы Орал қаласында сол кездегі Қазақ
Автономиялы Советтік Социалистік
Республикасының Халық Комиссарлары
Кеңесінің төрағасы Сәкен Сейфуллиннің
ұсынысымен І және ІІ дәрежелі жеті
жылдық қазақ мектебі болып ашылды.
1936 жылы мектеп Қазақстандағы
үш орта мектептің бірі болды.
1964 жылы 22 мамырда мектепке
С.Сейфуллин есімі берілді.
1991 жылы мектеп мектеп-интернат
лицейі атанды.
1999 жылы 8 желтоқсанда мектеп
Дарынды балаларға арналған С.Сейфуллин
атындағы №11 облыстық қазақ мектеп-
интернат кешені мәртебесін алды.
2008 жылы мектеп «Дарынды
балаларға арналған С.Сейфуллин атындағы
№11 облыстық мамандандырылған қазақ
мектеп-интернат кешені» атанады.
Облыстағы дарынды балалардың
басын қосып, ғылым мен білім, ізгілік
әлеміне жетелеп, тәрбиелейтін білім
ошағы Сәкен мектебі еліміз Тәуелсіздік
алғаннан бері білім саласындағы озық
үлгілердің көшбасшысы болып келе
жатқан республикадағы инновациялық
мектептердің бірі. Республикадағы Дарын-
ды балалар оқытылатын мектептерден бұл
мектептің өзгешелігі жас ұрпақтың бойына
ізгілік пен өнер-білім негізін қалыптастыру
жолы ерте бастан – мектепалды даярлық то-
бынан бастау алады. Жұмыс бағыты ізденіс,
даму, қорытынды негіздеріне бағытталған
мектеп ұжымы сапалы білім, салиқалы
тәрбие беру жолында тынбай еңбектеніп
келеді. Сондай ізденістің, табанды
күрестің қорытындысы мектепте бастауыш
сыныптардың ашылуы: бастауыш сынып-
тардан бастап пәндік жүйеде оқыту; мекте-
палды даярлық тобынан бастап ағылшын
тілін оқыту; мектеп физика-математика
бағытында болғандықтан ой-өрісті да-
мытатын шахмат ойыны сабағын ашу;
Ұлыбритания мектептерінің тәжірибесі
бойынша бастауыш сынып оқушыларына
кітап оқу дағдысын қалыптастыру үшін
«Кітап оқу терапиясы» жобасы; Қазақ
халқының ұлттық өнерін ерте жастан
оқушылар бойына сіңіру үшін, ұлттық
болмысымызға тән қағазсыз есте сақтау
қабілетінің арқасында ұлт аспаптарын
нотасыз үйрету, өнер тарихы, шығарма
тарихы арқылы ұлттық болмысымыз-
ды үйрету бағытындағы ән сабағын
«Мұрагер» бағдарламасымен жүзеге
асыруға қол жеткізді.
Білім беру жүйесін 7 бағытта дамы-
тып отырған мектеп ұжымы жыл сайын
байқау сайыстарында ең алдыңғы сап-
тан көрініп, жеңімпаздар туын желбіретіп
келеді, мектепте оқушы тәртібі алдыңғы
орынға қойылуда. Осы бағытта мектеп-
те «Білімді бейсенбі» шарасы арқылы
аға ұрпақ өкілдерінің өмірі мен еңбегін
үлгі-өнеге ету, солардың бірі Сәкен
өмірін терең білу үшін «Сәкентану»
бағдарламасы жүргізілуде. Мұғалімдерді
де, оқушыларды да ізденіске талпынды-
руда мектепте өткізілетін ашық сабақтар,
байқаулар, сайыстар, пәндік олимпиа-
далар, ғылыми жобалар мен ғылыми-
тәжірибелік конференциялар, өзара
тәжірибе алмасу, шығармашылық топ-
тар жұмысы да бір ғана бағыт – бүгінгі
тұлғаны жан-жақты қалыптастыруға
бағытталған. Бұған қоса, оқушыларды
руханият ілімін алуға, моральдық адами
қадір-қасиеттерге, өмір қайшылықтарын
жеңе білуге тәрбиелеу мақсатындағы
«Дарынды мектеп оқушысы оқуға
міндетті 100 кітап» жобасы қазақ әдебиеті
мен әлем әдебиеті классиктерінің ал-
тын қорындағы ең таңдаулы туындылар-
ды оқыту маңызды орын алды. Ал, ба-
лаларды бауырмалдыққа, мейірімділікке,
қамқорлыққа, тазалық пен ұқыптылыққа,
еңбекшілдікке тәрбиелеуде мектеп-
интернат тәрбиеленушілері арасындағы
«Шаңырақ» қоғамдастығы жұмысы арқылы
балаларды бір отбасындағыдай ағалы-інілі,
апалы-сіңлілі қамқорлыққа баулу да жақсы
жолға қойылған.
Мектепте «Жеке тұлғаны қалыптастыру
тағлымы
бағдарламасына»
қоса,
оқушылардың өзін-өзі басқару «Жас ұлан»
ұйымы жұмыс істейді.
Осы мектептің фильмінде көрсетілген
марапаттау шараларының басы-қасында
оқушыларға мейірлене қарап жүрген
мектеп директоры Ерсайын Қадырұлы
Сапаровтың озаттарды марапаттау сәтіндегі
қуаныштан мәз болған келбетінен балаға
деген ықыласты көреміз. Әйгілі мектептің
әйгілі директоры «Бұл мектепке кел-
ген мұғалім қалай-солай жұмыс істеуге
болмайды» дейді. Директор қойған та-
лаптан шығып, білім сапасын қоғам та-
лабына сай сәйкестендіріп жүрген
мектептің аға буын ұстаздары Г.Қанатова,
К.Тұяшева, К.Төкестай, Ш.Тілеужанова,
С.Қазиханов, Г.Мусағалиева, Х.Лұқпанов,
М.Бекішев, А.Мыңбаев, Н.Шманова,
М.Шоңыраева Т.Сейтақова, Е.Қанаев,
Г.Суханова, М.Ишанова, А.Байжиенова,
М.Тапалова, Л.Абдрахманова, Ұ.Ғаббасова,
А.Жылқайдарова, Қ.Оразов, Р.Шахаева,
жас мұғалімдер Ж.Шоңбаев, т.б. білім бе-
руде балалардың ұшқыр ойларын оятып,
жетелей білді.
Мектеп жанынан ашылған өнер мектебі
бар. Одан бөлек мектептегі 4-6 сынып
оқушылары арасындағы ән сабағы
ұлттық педагогика негізінде жасалған
«Мұрагер» бағдарламасы бойын-
ша оқитын оқушыларынан «Атамұра»
халық аспаптар оркестрі құрылды.
Ұйымдастырылғанына 3 жыл болған
оркестр қырыққа жуық шығармалар
орындауды үйреніп, «Үлгілі өнер
ұжымы» атанды. Сәкен мектебінің
90 жылдығына арналған мерекелік
концерт шымылдығын ашқан бұл
оркестрдің музыкалық жетекшісі
Х.Елжанова болды. Уыздай балалардың
басын қосып, аспаптардың үнін бір
дирижер таяғына бағындырған ор-
кестр Халық күйі «Арнау» мен «Жа-
стар» биін шебер орындап шықты.
Бұдан кейін оркестр сүйемелдеуімен
Республикалық «Дарындылар шоқ
жұлдыздары», Халықаралық «Күн
шуақ» байқауларының лауреаттары
«Ай-наз» бишілер ансамблі «Той ба-
стар» биін билеп, залды бір серпілтіп
тастады.
Республикалық сайыстардан жүлделі
оралған оркестр мүшелері сахнаға
шыққан мерекелік концертте Облыстық
ән байқауының лауреаты Әлихан
Әжмұратов – «Ұстазым», Халықаралық
«Ақ көгершін» байқауының лауреаты, ІІ
Халықаралық «Вольшебный путь искус-
ства» байқауының Алтын медаль иегері
Анна Смирнова концертмейстр Лариса
Садомскованың сүйемелдеуімен скрип-
када Құрманғазының «Төремұратын»,
VI Халықаралық «Ғұмырдария»
байқауының лауреаттары «Арай»
қобызшылар ансамблімен Ғайни Бола-
това халық әндерінен попури түрінде,
Республикалық «Айгөлек» байқауының
жеңімпазы Перизат Асхатқызы «Ота-
ным» әнін, оркестрдің сүйемелдеуімен
3 сынып оқушысы Альнура Мадихова
мектеп түлегі Қарылға Жұматаеваның
сөзіне жазылған «Мектебім» әндерін
орындап сүйсіндірсе, «Татар» биін
орындаған хореография бөлімінің
мұғалімдері Айзада Журашева, Гүлдана
Батырғалиева мен Аслан Тілеуғалиевтің
өнеріне сүйсінген көпшілік разы бол-
ды. Ал, Халықаралық «Ақ көгершін»
байқауының І дәрежелі лауреаты, ІІ
Республикалық «Дарындылардың
шоқ жұлдыздары» байқауының Гран-
При, Халық биі жанрынан Қазақстан
Республикасының Абсолюттік чемпион-
дары, «Алау» дуэты Рамина Нұрғалиева
мен Ибраһим Бектұрған орындауындағы
«Құсбегі» биін көрген көрермен хас
өнерге тәнті болды.
Республикалық
«Дарындылар
шоқ жұлдыздары» байқауының лау-
реаты, Халықаралық «Ғұмырдария»
байқауының Бас жүлдегері, ІІ
Халықаралық «Вольшебный путь ис-
кусства» байқауының Күміс медаль
және «Үлгілі өнер ұжымы» атағының
иегері «Атамұра» халық аспаптары
оркестрінің орындауында Дайрабайдың
күйі мен Қазақстан Республикасының
Еңбек сіңірген әртісі, Ғарифолла
Құрманғалиев атындағы Батыс Қазақстан
облыстық филармониясының әншісі,
осы мектептің ата-анасы Қанатқали
Қожақовтың орындауындағы «Са-
ры бидай» әнін, «Ай-Наз» бишілер
ансамблінің орындауындағы «Қосалқа»
биін де көрермен үлкен құрметпен
қабылдады.
Концерт соңындағы «90 жыл»
хорегорафиялық композициясы да, ор-
кестр орындауындағы Құрманғазының
«Сары арқа» күйімен концерттің
аяқталуы да залдағыларды мектептің
өнер әлеміне тағы да тәнті етті.
Рысты ХАЛАУҚЫЗЫ,
Орал қаласы
5
Жайық ұстазы
13 қараша, 2014 ж.
Сәкен мектебіне 90 жыл
О з ы қ ү л г і л е р д і ң к ө ш б а с ш ы с ы
О з ы қ ү л г і л е р д і ң к ө ш б а с ш ы с ы
6
Жайық ұстазы
13 қараша, 2014 ж.
П р а в о п и с а н и е - ч у - щ у
Урок-путешествие. 2 класс.
Разбор слов по составу
Урок русского языка. 4 класс.
О т к р ы т ы й у р о к . О б м е н о п ы т о м .
Морфологический разбор
имени существительного
Графические возможности
текстового процессора Microsoft Word
Рол евая игра
Объяснительно-демонстрационный урок
Цель: формировать навыки правописания
гласных после шипящих, умений различать твер-
дые (ж,ш) и мягкие (ч,щ) согласные.
Развивать связную речь, память, мышление,
навык выразительного чтения; обогатить словар-
ный запас учащихся.
Воспитывать внимательное отношение к
близким людям, чувство взаимопомощи и гордо-
сти за свою семью и ответственность за нее.
Ожидаемый результат: умение правиль-
но писать сочетания чу – щу; ча – ща; жи – ши и
применять на практике полученные знания; до-
вести до сознания детей о взаимоотношениях в
семье, взаимопомощи, гордости за свою семью и
ответственность за нее.
Тип урока: урок новых знаний.
Оборудование: учебник, тетрадь, кластер,
карточки, стихи , ТСО: прослушивание песни
«Бабушка рядышком с дедушкой», семейные фо-
тографии детей.
Ход урока: Орг.момент. Сообщение темы и
целей урока. Психологический настрой.
Встали в круг,
Шире круг, ты мне друг,
И я – твой друг. (Пожелания учащихся друг
другу).
Минутка чистописания:
ч, щ, ш, ж.
Чаща, жизнь, машина, дружить.
Проверка д/з: упр.2 стр. 83. Вывод: Как опре-
делить, сколько в слове слогов? (ответы детей).
Игра: «Забрось мяч в нужную корзину».
жи – ши ча – ща
лыжи, малыши, машина, лужи, жираф, шило,
дача, чайник, часы, чабан, роща, туча, щавель.
Объяснение новой темы.
1. Загадка: У неё во рту пила,
Под водой она жила.
Всех пугала, всех глотала,
А теперь в котёл попала.
(шортан – щука)
2. Объяснение правописания слова щука.
3.Словарная работа: чулки.
4.Упражнение 5 стр. 84 написать словосоче-
тания, вставить пропущенные гласные буквы.
Вывод: правописание чу – щу.
Физминутка. Шли по крыше три кота,
Три Василия. (Ходьба на месте)
Поднимали три хвоста,
Прямо в небо синее. (Поднимание рук)
Сели киски на карниз,
Посмотрели вверх и вниз.
(Приседание с наклоном головы вверх и
вниз).
И сказали три кота:
- Красота! Красота! (Хлопки в ладоши).
Лексическая тема «Наша бабушка».
1. Работа с тестом и беседа по вопросам упр.1
стр.82.
2. Словарная работа: подарок, подарки, да-
рить.
3. Ребус: 7Я.
Межпредметная связь (математика, казах-
ский язык).
Составление кластера 7 (семь, жеті).
Қазына, ата, күн, шелпек, нота, әлемнің
кереметі, кемпірқосақтың түсі, киелі сан.
Фонетическая разминка.
Семья, моя семья:
Вот мамочка моя!
Дедушка и папа,
Бабушка и мама,
Брат и сестра,
А также я – вот и вся моя семья.
Учащимся было дано опережающее д/з: со-
ставить рассказы о бабушке и о своей семье по
семейным фотографиям и выучить стихи. Про-
слушивание песни «Бабушка рядышком с дедуш-
кой».
Учитель: - Да, ребята, у каждого из нас есть
семья, место, где мы родились и выросли – туған
жер, т.е. малая родина. Это может быть и село, и
город. Но есть у каждого из нас и большая роди-
на – это страна, в которой мы живём. Это, ребята,
наша отчизна – Республика Казахстан.
- Как называется наше село? Улица, на кото-
рой вы живёте? (адрес).
- Какие слова пишутся с большой буквы?
Подведение итогов урока.
- О чём вы сегодня узнали на уроке? Как пи-
шутся сочетания жи – ши, ча – ща, чу – щу? (На-
писать примеры в тетради, взаимопроверка).
- Понравился ли вам урок?
- Как вы относитесь к своей семье? К стар-
шим?
Учитель: - Да, ребята, уважение к старшим,
любовь к Родине начинается в семье. А теперь
давайте составим кластер по теме «Семья».(Ра-
бота с карточками). Составление кластера «Се-
мья». Родина, Родители, Родня (туыс), Уют, Лю-
бовь, Тепло, Доброта, Забота, Уважение.
Выставление оценок.
Домашнее задание: упр 4 стр 84. Объясне-
ние д/з.
Багиля БАЙБУЛАТОВА,
учитель начальных классов
Чинарёвской начальной
общеобразовательной школы,
Зелёновский район
Цели урока: Проверить языковое здоро-
вье учащихся по теме: Имя существитель-
ное, обобщить и систематизировать знания,
научить производить морфологический раз-
бор существительного. Развитие интереса
к предмету, словарного запаса, умения рабо-
тать в парах, группах, ЗУН по разделу. Воспи-
тание: умения работать в темпе, сообща.
Тип урока: Ролевая игра «Лингвопункт».
Ход урока: Орг.момент. Мозговая атака.
Переход к осмотру:
Не играйте с сердцем! Вас встречает
кардиолог. Словарная работа: сердце-жүрек,
кардиолог-жүрек дәрігері.
Из неодушевленных существительных об-
разовать одушевленные.
Хоккей-хоккеист Груз-грузчик
Школа-школьник Охота-охотник
Учение-ученик Письмо-писатель
Журнал-журналист Море-моряк
Спорт-спортсмен Чтение-читатель
Береги глаза! На приеме у врача-окулиста.
Словарная работа: окулист-көз дәрігері
Объясни правильное написание существи-
тельных.
(Б, б)айкал- (Е, е)вропа-
(Г, г)ора-(И, и)ртыш-
(К, к)омпозитор-(С, с)ело-
(С, с)улейменов-(О, о)зеро-
(П, п)амятник-(Р, р)екс-
В кабинете отоларинголога: Как ваше ухо,
горло, нос? Распределите слова по группам со-
гласно роду.
Яблоня, тюльпан, мяч, поле, дело, трам-
вай, семья, молоко, подруга, солнце.
Ухо Горло Нос
Мужской род Женский род Средний род
Вас послушает языкотерапевт: Легкое
или легкие? Словарная работа: Легкие-өкпе.
Образуйте от существительных един-
ственного числа множественное и наоборот,
от существительных множественного числа
единственное.
Листья - лист Окно-окна
Учебники - учебник Класс-классы
Нога - ноги Село-села
Портфель - портфели Дерево-деревья
Стулья - стул Гриб-грибы
Просклоняй правильно! Вас проверяет ло-
гопед. Словарная работа:
Логопед - тіл мүкістігін анықтайтын
дәрігер
И.п. И.п. И.п.
Р.п. Р.п. стола Р.п.
Д.п. Д.п Д.п. полю
В.п. лису В.п. В.п.
Т.п Т.п. Т.п.
П.п. П.п. П.п.
Тема урока: Морфологический разбор име-
ни существительного.
Образец разбора имени существительно-
го:
1. Зимой-сущ. (чем?)
2. Н.ф.-зима, неодуш., нариц., ж.р.,ед.ч.,
твор.п.
3. Чем? зимой
Сделайте разбор существительных:
Об ауле - Классу-
Дома - О письме
Уральск - Дедушке-
Собаку - Моря-
С другом - Дети-
Домашнее задание: Проверьте себя! стр.
126-127. Подведение итогов урока: узнай свое
здоровье по теме: Имя существительное.
Выставление поурочного балла.
Оценочный лист учащихся
Кардиолог
1. Одушев. /Неодушев.
Окулист. 2.Собств./нариц.
Отолоринголог. 3. Род
Языкотерапевт. 4. Число
Логопед. 5. Падежи
6. Разбор.
Будьте здоровы!
Майра САЛИЕВА,
учитель русского языка и литературы
СОШ им.Жубана Молдагалиева,
Акжаикский район
Цели урока: научить учащихся разбору слов
по составу. Задачи образования: обучение вы-
делять и определять части слова. Задачи раз-
вития: совершенствованию, умению подбирать
однокоренные слова, выделять корень слова, раз-
витие мышления, поискового интереса. Задачи
воспитания: воспитание любви к Родине, береж-
ного отношения к природе.
Оборудование: карточки с названиями стан-
ций, схемами слов, тестовые задания; слайды:
загадки и кроссворды .
Ход урока: Актуализация полученных зна-
ний. Проверка домашнего задания. Фронталь-
ный опрос по пройденной теме. Формирование
новых знаний. Слово учителя. - Сегодня необыч-
ный урок. Мы отправляемся в путешествие по
Стране знаний, где живут однокоренные слова
и научимся разбирать слова по составу. Путе-
шествие будет на поезде, который останавли-
вается на станциях. Если все ученики будут вы-
полнять задания правильно, то к нашему поезду
будут добавляться вагончики, которые пригото-
вили нам сюрприз. И в конце урока мы разгадаем
слово, которое он нам привез.
Путешествие по станциям. Станция «Раз-
минка». Минутка чистописания. Береги расте-
ния, береги животных – все это частица нашей
Родины! - Как вы понимаете смысл этого пред-
ложения? Комментарии учителя.
Станция «Грамотей». Лексическая работа.
- Скажите, что такое состав? Как вы по-
нимаете смысл этого слова? (ученик зачитыва-
ет из словаря Ожегова). - Давайте вспомним
о составе слова, из каких частей оно состоит?
Слайды с загадками. (Добавляется вагончик ¬ )
Станция «Думай». Сценка «Два корня».
- О каких корнях шла речь в сказке?
Выпишите однокоренные слова с корнем
-вод- (на доске) и выделите корень. (Вода, под-
водник, водица, водолаз, водопад, водитель, во-
дяной). Взаимопроверка. - Кто оказался чужа-
ком среди родственников воды? (Водитель).
Станция «Отдыхай». Физминутка. (Добав-
ляется вагончик ∩). Станция «Повторяй». Ра-
бота по учебнику. - Повторение порядка разбора
слова по составу. Слайд (таблица).
Работа по вариантам.
I - В. II – В.
Лед – ледок, ледяной Горы – горка, горный
Море – моряк, морской Книга – книжечка, книжный.
(Добавляется вагончик Λ)
Станция «Угадай».
Задание по рядам. Слайд с кроссвордами.
1 ряд 2 ряд 3 ряд
- стар - - свет - - холод -
(Для каждого ряда свой кроссворд). Работа
учащихся у доски. С каждого ряда по ученику.
Станция «Контроль». (Добавляется вагон-
чик ). Работа с тестом. Ответы теста –
слайд.
Станция «Итог». - Итак, у нас получился
целый состав, у каждого вагончика свое значе-
ние. Что получилось? (Состав слова). Наш вол-
шебный состав приготовил сюрприз! (перево-
рачиваю вагоны, на них написано «РОДИНА»).
Чтение хором. Формирование умений и навыков.
Фронтальный опрос.
Рефлексия. Домашнее задание.
Достарыңызбен бөлісу: