ҚОҒАМДЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МАМАНДЫҒЫНЫҢ 1 КУРСЫ НЕСЕП-ЖЫНЫС ЖҮЙЕСІ БОЙЫНША ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТЫҢ ТАПСЫРМАЛАРЫ ХАТТАМАЛАРДЫ ТОЛТЫРУ № 1 Тапсырма. Берілген суреттен нефронның бөлімдерін номерлеп көрсетіп, нефрон құрлымының бөлімдері атауын кестеге толтыру.
№
Нефрон бөлімдерінің аталуы
1
Шумақ
2
Проксимальды түтікше
3
Дистальды түтікше
4
Генле ілмегі
5
Жинағыш түтікше
№ 2 тапсырма. Берілген түсініктердің анықтамасын жазу:
№
Түсінік атауы
Түсініктер анықтамасы
1
Анурия
Несептің шықпай қалуы.
2
Гематурия
Несепте қан жасушаларының болуы.
3
Гиперстенурия
Несептің тығыздығының көбеюі.
4
Гликемия
Глюкозаның қандағы мөлшері
5
Глюкозурия
Глюкозаның несепте пайда болуы.
6
Никтурия
Түнде несептің көп түзілуі.
7
Олигурия
Тәуліктік диурездің азаюы
8
Пиурия
Лейкоциттердің зәрмен көптеп шығуы
9
Полиурия
Тәуліктір диурездің көюеюі.
10
Протеинурия
Зәрде белоктың көп мөлшерде болуы.
№ 3 тапсырма. Кестені толтыру: Несеп түзілуінің негізгі кезеңдеріне осы үрдіс жүретін нефрон бөлімдерін көрсете отырып анықтама беру.
№
Несеп түзілуінің негізгі кезеңдері
Нефрон бөлімдері
1.
Шумақтық немесе гломерулалық сүзілу
Қан плазмасынан Шумлянский- Боумен капсуласына қарай жүзеге асады.
Нәтижесінде белоксыз плазма ультрафильтраты – біріншілік немесе провизорлық несеп түзіледі (тәулігіне 150-180 л).
2
Түтікшелердегі қайта сіңу
Заттардың түтікше саңылауынан қанға қайта сіңуі.
3
Түтікшелердегі сөлініс
Заттардың қаннан түтікшелер саңылауына өтуі және заттардың түтікшелер эпителиінде синтезделуі.
№ 4 тапсырма. «Қан плазмасының, алғашқы және соңғы несептің құрамы» кестесін толтыру (заттардың болуын: «бар» немесе «+»; заттардың болмауы: «жоқ» немесе «-» деп белгілеу)
№
Заттар
Қан құрамы
Алғашқы несеп
Соңғы несеп
1.
Су
+
+
+
2
Ақуыз, май, гликогендер
+
+
-
3.
Глюкоза
+
-
-
4.
Натрий ионы
+
+
+
5.
Мочевина
+
+
+
6.
Несеп қышқылы
+
+
+
7.
Креатинин
-
+
+
№ 5 тапсырма. «Шумақтық сүзілу, оған әсер ететін факторлар» тақырыбындағы ситуациялық есепті шешу:
Бүйрек қызметін зерттеуде шумақ капиллярлардағы қан қысымы (КҚ) 90 мм.с.б., қанның онкотикалық қысымы (ОҚ) – 40 мм.с.б., бүйрек ішілік қысым (БҚ) – 10 мм.с.б. екендігі анықталды. Зерттелушінің сүзілу қысымын есептеп табыңыз (мм.с.б.).
