Оқыту мен оқудағы жаңа әдістер

• 
  Ауызша;
  
• 
  Жазбаша
  

• 
  физикалық: үлгердім-үлгермедім;
  
• 
  сенсорлы: қызық-қызықсыз;
  
• 
  рухани: жақсы сезіндім –жаман сезіндім (тек жазбаша түрде)
  
• 
  интеллектуалдық: түсіндім-түсінбедім
  

• 
  ББД қалыптасуынан кейін
  
• 
  Аралық рефлексия
  
• 
  Бақылау рефлексиясы
  
• 
  Қорытынды рефлекси
  

• 
  Анкета
  
• 
  Сұрақ
  
• 
  Кесте
  
• 
  Жағдаят
  
• 
  Сурет
  
• 
  Символ
  

• 
  Фронталды
  
• 
  Жеке
  
• 
  Топтық
  
• 
  Ұжымдық
  

І. Өз көңіл-күйін жетістіктерін талдау.

ІІ.Сыныптастарының жұмысын талдау.

ІІІ.Топ мүшелерінің жұмысын талдау.

3. 
   Сабақта тілдік мақсаттты жүзеге асыру әдістемесіне мысалдар
   

1. 
   Саралаудың түрлері. Мақсат бойынша саралау
   
2. 
   Құндылық ұғымы. Ашықтық –(қалыптастыру үдерісі, күтілетін нәтиже)
   
3. 
   Сабақта оқулықпен жұмысты ұйымдастыру әдістемесіне мысал
   

Әр оқушының оқудағы қажеттіліктерін қанағаттандыру:

• түсінік пен дағдылар тереңдейді;

• өзіне деген сенімі мен оқуға деген уәжі артады;

• оқушыларға идеяларды тереңірек түсінуге көмектесе отырып, шығармашылыққа ынталандырады;

• барлық оқушылар үшін тиімді;

• барлық оқушылардан күтілетін нәтижені арттыра алады.

Білім берудегі құндылықтар – білім алушының тұлғасын қалыптастыруда жетекші фактор болып табылатын жалпыадамзаттық құндылықтарға негізделген оқыту мақсаттарының жүйесін қалыптастырудағы бағдарлар.

Негізгі орта білім беру мазмұнында айқындалған негізгі құндылықтар:

1) қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік;

2) құрмет;

3) ынтымақтастық;

4) еңбек пен шығармашылық;

5) ашықтық;

6) өмір бойы білім алу.

Білім берудегі құндылықтарды дарыту негізінде білім алушылардың мынадай қабілеттері дамуы тиіс:

1) Қазақстан мүдделеріне қызмет етуге дайындығы;

2) Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарының нормаларын құрметтеу және сақтау;

3) әлеуметтік жауапкершілік және шешім қабылдай алу;

4) мемлекеттік тілді меңгеруге ынталану;

5) Қазақстан халқының мәдениеті мен дәстүрлерін, әлемнің мәдениеттік алуан түрлілігін құрметтеу;

6) рухани келісім және толеранттылық идеяларын қолдау;

7) қоршаған ортаға және экологиялық тұрақтылықты сақтауға оң қарым-қатынас;

8) шығармашылықпен және сын тұрғысынан ойлау;

9) коммуникативтілік және ақпараттық-коммуникациялық құралдар мен технологияларды тиімді қолдана білу;

10) өмір бойы білім алуға және өзін-өзі жетілдіруге талпыну.

Кітаппен және оқулықтармен жұмыс – оқытудың маңызды әдісі. Бастауыш сыныптарда кітаппен жұмыс сабақта мұғалім басшылығымен жүзеге асады. Одан әрі оқушылар кітаппен жұмыс істеуге өздері үйренеді. Баспа материалдарымен өз бетімен жұмыстың кейбір тәсілдері бар. Олар:

• конспектілеу - кітаптың мазмұнын қысқа баяндау;

• мәтіннің қарапайым және күрделі жоспарын жасау. Жоспар құру үшін мәтінді оқып болған соң оны бөліктерге бөліп, әр бөлікке атау беру керек;

• тезистеу - кітаптың негізгі ойларын қысқа баяндау;

• цитаталау - мәтінді сөзбе сөз көшіру. Міндетті түрде автор, кітап (жұмыс) аты, баспасы, шьққан жылы, беттері көрсетіледі;

• аннотация — мәнді, елеулі мағынасын жоғалтпай мазмұнды қысқа баяндау;

• рецензиялау - оқу материалы туралы өз ойын қысқа жазу;

• справка жазу - тапқан кітап, т.б. мағлұмат көзі туралы мәлімет. Анықтамалар статистикалық, библиографиялық (өмірбаяндық, терминологиялық, географиялық, т.б) түрде болады;

• формалдық-логикалық модель - мәтіннің сызбасы;

• тақырыптық тезаурус – бөлім, тақырып бойынша негізі ұғымдарды ретке келтіру.

20-билет

1. 
   Блум таксаномиясы. Бағалау - ойлау деңгейі және тапсырмалар үлгілері
   

Білім Оқушы меңгеретін және оған берілетін білім негіздері

Түсінік Оқушы білімді қабылдайды, түсінеді, түсіндіреді

Қолдану Алған білімді қолданады

Талдау Білімді жай қабылдамайды талдайды,саралайды салыстырады

Жинақтау Алған білімнен жаңа өнім жасап шығарады

2. 
   Кері байланс. Кері байланыстың түрлері және оны жүзеге асыруңдың әдістемесі
   

3. 
   Сабақта пәнаралық байланысты жүзеге асырудың жолдарына мысал
   

21-билет

1. 
   Саралаудың түрлері. Нәтиже және жауап бойынша саралау
   

• 
  түсінік пен дағдылар тереңдейді;
  
• 
  өзіне деген сенімі мен оқуға деген уәжі артады;
  
• 
  оқушыларға идеяларды тереңірек түсінуге көмектесе отырып, шығармашылыққа ынталандырады;
  
• 
  барлық оқушылар үшін тиімді;
  
• 
  барлық оқушылардан күтілетін нәтижені арттыра алады.
  

2. 
   Мұғалім ұстанымы
   

• 
  Оқытудың субъектік тәжірибесін ынталандыру;
  
• 
  Әр оқушының даралығын дамыту;
  
• 
  Әр адамның жеке басының ерекшеліктерін, өзіндік құндылықтарын тану
  

3. 
   «Бұрыштар» тәсіліне тапсырма дайында және өткізу әдістемесі қарастарын дәлелдейді.
   

22-билет

1. 
   Сұрақ.
   

Блум таксономиясы сын тұрғысынан ойлауды қарастыруға болатын ойлау дағдыларының кеңінен қолданылатын иерархиялық моделі болып табылады. Блум таксономиясының мақсаты – оқытудың неғұрлым тұтас нысанын құру.

Таксономия – олардың иерархиясын (белгілі бір құрылымдағы бірізділігін, реттілігін) құрастыру мақсатында берілген нысандарды нақты бір өлшемдер мен қағидалар бойынша жіктеу. Таксономия барлық оқу мақсаттары мен нәтижелері бірдей маңызға, құндылыққа ие бола алмайтындығына негізделген.

Блум таксономиясы

Білімді игеруге бағытталған 6 қадам

Бағалау

Талдау

Түсіну

БІЛУ- Бұл категория оқу материалын есте сақтау мен қайталауды білдіреді. Оқу материалы деп әр түрлі мазмұндағы ақпаратты (нақты фактілерден бүтін теорияларға дейін) атауға болады. Бұл категорияның негізгі сипаты – қажетті мәліметтерді есте сақтау.

ТҮСIНУ- Мәлiметтердi басқа таныс жүйеге ауыстыру, оларды түрлендiру; есте сақталған мағлұматты басқаларға жеткiзу жолдарын айқындау. Ұқсастықтарды анықтау, айырмашылық жасау мен салыстыру, нәтиженi суреттеу. «Түсіну» ұғымын төрт топқа бөлуге болады: 1. Түсiндiрме (интерпретация) - негiзгi идеяларды және олардың өзара байланыстарын анықтау: Қалай? Нелiктен?” сұрақтарына жауап іздену,

”Салыстырыңыздар”,

”Айырмашылығын көрсетiңiздер тапсырмаларын орындау.

БАҒАЛАУ- Таным мен ойлау түрі. Оқу материалының маңызын анықтау, ол туралы өзіндік пікір келтіру, ойын білдіру. Бұл деңгей алдыңғы категориялардың оқу нәтижелелеріне қол жеткізуді меңзейді. Оқу материалының құрылымының логикасын жазбаша түрде бағалайды. Жасалған шешімдер мен қорытындылардың берілген фактілерге сәйкестігін анықтайды.

ЖИНАҚТАУ (СИНТЕЗ)- Таным мен ойлау түрі. Оқу материалының элементтерінен жаңашыл сипаттан бүтінді (нәтижені) құрастыру. Жаңа нәтиже ретінде оқу материалдарын мүлдем өзгеше реттейтін хабарлама (баяндама, сөз), жұмыс жоспары, схемаларды атауға болады. Мұндай оқу нәтижелері жаңа мазмұн мен жаңа құрылымдарды жасап шығаратын шығармашылық әрекеттерді қолдануды талап етеді.

ТАЛДАУ (АНАЛИЗ)- Таным мен ойлау түрі. Дәйектер мен себептерге сәйкес ақпаратты тексеру және жіктеу. Қорытынды жасау және жалпылаудың болғанын растайтын дәлелдерді анықтау. Оқу материалының құрылымын анық көрінуі үшін оны құрамдас бөліктерге бөлу: бүтіннің бөліктерін ажырату; бүтіннің бөліктерінің арасындағы өзара байланыстарды анықтау, бүтіннің қалайша ұйымдастырылғандығын сезіну.

ҚОЛДАНУ-Таным мен ойлау түрі. Бұл категория оқу материалын нақты жағдайда және мүлдем жаңа ситуацияда қолдануды меңзейді. Мұнда ережелерді, әдістерді,ұғымдарды, қағидаларды, теорияларды, практикалық тұрғыдан қолдану кіреді.

2сұрақ

Біріншісі, бағалау оқу қызметінің нәтижесіне байланысты болмай, мұғалімнің іс-әрекетінің тәжірибе талаптарына сәйкестігін, яғни – мұғалім жұмысының тиімділігін, оқушылармен өзара байланысының сипаты мен жиілігін анықтау мақсатында жүргізіледі. Бұл жағдайда баға мұғалім жұмыс істейтін оқушыларға байланысты қарастырылады, оқыту үдерісіне тәуелді болмайды.

Оқыту сапасын бағалаудағы екінші тәсіл жай ғана кәсіби міндеттерді жауапкершілікпен орындағаннан гөрі, көбірек күш-жігерді талап ететін сапалы әрі табысты оқытуға ерекше көңіл бөледі. Табысты оқыту білім беру үдерісіне тәуелді болғандықтан, оқытудың шын мәнінде жүзеге асырылуы мен құзіреттілік, шеберліктің деңгейі қаншалықты екенін де саралай білу де қажет. Сонымен қатар оқушылардың жай-күйі мен әлеуметтік ортасының сипатын, мүмкіндіктерінің дәрежесі мен қолжетімділік деңгейін білу қажет. Осыған байланысты сынып туралы мәнмәтіндік мәлімет қажет болады.

Бағдарлама екі басым бағытта әзірленген:

Біріншісі – мұғалімдердің оқыту мен оқудың табыстылығы туралы заманауи түсініктеріне барабар бай білімді игеруі.

Екіншісі – өзара байланысты мұғалімнің құзыреттілігін жетілдіру және өз әріптестерінің кәсіби дамуына ықпал етуі үшін оның коучинг және тәлімгерлік тәжірибесін қалыптастыру үдерістеріне көңіл бөлу. Үдерістердің екеуі де Бағдарламаның барлық негізгі аспектілерінде үндес болып келеді, сондықтан оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер оларды қолдану үдерісінде әріптестерді оқыту немесе бағыт-бағдар беру тұрғысынан қарастырылады.

БАҒДАРЛАМАНЫҢ МАҚСАТЫ

· Педагог қызметкерлердің білім мен дағдылардың қосымша көлемін алудағы білімдік қажеттіліктерін қанағаттандыру, қазақстандық мұғалімдердің қарқынды өзгеріп жатқан әлем жағдайында үздіксіз кәсіби дамуға дайын болуына көмектесу.

· Білім берудегі әдістемелік жұмыстың тиімділігін қамтамасыз ететін инновациялық үдерістерді қолдау.

· Өз әріптестерінің тәжірибесін жетілдіру мақсатында оларды оқыту мен тәлімгерлік етуде теориялық және практикалық кәсіби құзыреттіліктің мейлінше терең деңгейін меңгерген мұғалімдерді даярлау.

1. 
   Саралаудың түрлері. Ресурс немесе мәтін бойынша саралау
   

• 
  түсінік пен дағдылар тереңдейді;
  
• 
  өзіне деген сенімі мен оқуға деген уәжі артады;
  
• 
  оқушыларға идеяларды тереңірек түсінуге көмектесе отырып, шығармашылыққа ынталандырады;
  
• 
  барлық оқушылар үшін тиімді;
  
• 
  барлық оқушылардан күтілетін нәтижені арттыра алады.
  

Саралаудың бұл түрі ілгері деңгейдегі, мазмұны терең ресурстармен жұмыс жүргізуге бейім балаларға арналады. Оқушылар бәріне ортақ бір сұраққа жауап бергенімен, күрделілік деңгейі әртүрлі ресурстарға сүйене отырып, өз жауаптарын негіздей алады.

Тарих және география пәндері бойынша негізгі ақпараты бірдей түрлі деңгейдегі мәтіндер әзірлеуге болады. Оқушының жұмыс жасау деңгейіне байланысты мұғалімдер ұсынылатын ресурстарды біртекті етпей, оқушыларға түрлі ақпаратты қол жетімді ету шараларын ойластыруымыз қажет.

2. 
   Жақын арадағы даму аймағы