Оқыту процесін басқару
Ш.Уалиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті
Кажибаева Айганым Ертаевна
БК-71нп
2017 жыл
Педагогикалық басқару - оқытушының студенттер ұжымына немесе жеке студентке оқытудың жоғары нәтижесіне жету үшін жүйелі, мақсатты әсер етуі.
Басқару – басу емес, процестің табиғатын барынша меңгеру, әрбір ықпалды оның логикасына сәйкестендіру.
В. А. Якунин –
Оқытуды басқарудың үлгісі – бағытының авторларының бірі.
Осыған байланысты оқыту процесі
Келешектегі –
стратегиялық
Алдағы –
тактикалық
Мақсат – міндеттерді сәйкестендіру
негізінде жүзеге асырылады
Таяудағы –
шұғыл
Басқару процесі ретінде оқытуды ұйымдастырудың сатылары төмендегідей бөлінеді:
Оқытушылық іс-әрекетте басқарудың психологиялық ерекшеліктері
Басқару ақпараттық процесс болып табылады
Ол объектінің мінез құлқын бақылау сигналдарды берудің тұйық циклы.
Басқару органынан басқару объектісіне басқару сигналдары келеді,
Объектіден регуляторға кері байланыс орнатылады.
Оқытушы ролі алынған ақпаратты қарастыру, оның мәнін түсіну болып табылады.
ОҚЫТУ көпжақты процесс
Білім беру жүйесінің әрбір сатысы үшін, оқытудың әрбір нақты жағдайы үшін бағыттың қайсысының болмасын басымды жақтарын қолдануға мүмкіндік береді
Оқушы мен педагогтың жеке-психологиялық ерекшеліктерінің мүмкіндіктеріне сәйкес жүзеге асырылады
Жалпы түрінде оқытудың көпжақтылығын В.Оконь оны құрастырушылардың әртүрлерінің жиынтығы ретінде ұсынған: оқыту тәсілдері, сабақ беру әдістері және т.б.
В. Оконь бойынша оқытудың көпжақтылығы
Оқу тәсілі
|
Сабақ беру әдісі
|
Мазмұнның құрамдас бөліктері
|
Позиция (оқушы)
|
Әрекеттің стратегиясы
|
Меңгеру
|
Ұсынушы
|
Баяндау (сипаттау)
|
Рецептивті
|
Ақпараттық
|
Жаңалық ашу
|
Проблемалық
|
Түсіндіру
|
Зерттеушілік
|
Проблемалық
|
Күйзелу
|
Көрмеге қойып көрсету
|
Бағалаушы
|
Аффективті
|
Эмоционалды
|
Әрекет
|
Практикалық
|
Нормативті
|
Белсенді
|
Оперативті
|
Білім беруде дәстүрлі оқытумен қатар басқа бағыттар да қалыптасты:
Проблемалық оқыту
Бағдарламаланған оқыту
Алгоритмизацияланған
оқыту (Л.Н. Ланда)
Белгілік-контекстік тип бойынша
дамыта оқыту (А.А. Вербицкий)
Ой-еңбегі іс-әрекеттерін сатылы қалыптастыру теориясына негізделген оқыту (П.Я. Гальперин, Н.Ф. Талызина)
Жобалық оқыту және т.б.
адамның міндеттерді шешу
жаңа мен ескінің арасында қарама-қайшылықтар
белгілі мен белгісіздік, шарттар мен талаптарды орындау барысында қиыншылыққа тап болған жағдайында
танымдық қажеттілігі және интеллектуалды мүмкіндіктері болған
Проблемалық жағдай
Проблемалық оқыту бірнеше сатыдан тұрады:
Проблемалық жағдайды аңғару
Болжаулар ұсынуды, оларды алмастыру және тексеруді қамтып проблеманы шешу
Жағдайды талдау негізінде проблеманы тұжырымдау
Шешімді тексеру
С.Л. Рубенштейн бойынша
Проблемалық оқыту - оқушылар үшін қиыншылық деңгейі бойынша әртүрлі болуы мүмкін, ол оның проблеманы шешу үшін қандай және қанша іс-әрекеттер жүзеге асырылатынына байланысты.
В.А. Крутецкий оқушы мен мұғалімнің іс-әрекеттерін бөлу негізінде дәстүрлі оқытумен салыстыра отырып, оқытудың проблемалығы деңгейінің сызбасын ұсынды.
Деңгей
|
Мұғалімде қалатын буындар саны
|
Оқушыға берілетін буындар саны
|
Мұғалімнің әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
0
(дәстүрлі)
|
3
|
-
|
Проблема қояды, оны тұжырымдай-ды, проблеманы шешеді
|
Проблеманың шешілу жолын есінде сақтайды
|
І
|
2
|
1
|
Проблема қояды, оны тұжырымдайды
|
Проблеманы шешеді
|
ІІ
|
1
|
2
|
Проблема қояды
|
Проблеманы тұ-жырымдайды, проблеманы шешеді
|
ІІІ
|
-
|
3
|
Жалпы ұйымдас-тырады, бақылау және білікті жетек-ішілік етеді
|
Проблеманы түсінеді, тұжырымдайды, оны шешеді
|
В.А. Крутецкий бойынша оқытудың проблемалығы деңгейлерінің схемасы
Назарларыңызға рахмет!!!
Достарыңызбен бөлісу: |