4.5 Ықтималдықтар әдісі бойынша тізбектік өлшемді есептеу (толық емес өзара ауысымдылық)
Берілген есептеу әдісі қойылған тапсырманы шешудің жалғасы болып табылады.
Алдыңғы есептеудің мәліметтерін ала, " Р " қауіп пайызымен "" өлшемдер сейілуін есепке алып, тізбектік өлшемнің құраушы буындарының квалитетін анықтаймыз.
Бастапқы буын АΔ=1+0.42
Тапсырма бойынша: қатысты сейілту коэфициенті
Жіберілетін қауіп проценті р = 0,5 %.
Берілген қауіп проценті үшін коэффициент t = 2,81 (Д2 - кесте, Д - қосымша) болады.
4.5.1 Есептеу 8-кестені құраудан және толтырудан тұрады. 1 және 2 графаларға 7-кестедегі мәліметтер өзгеріссіз енгізіледі. 3-графаға 7-кестедегі 3-графаға қойылған, сәйкес интервалдар шақтама бірлік квадраттарының мәндері - i2енгізіледі (D - қосымша, D1 - кесте)
Мойынтірек өлшемдерінің шақтама бірлігі есептелінбейді. Көлденең жолда квадраттар қосындысының мәні көрсетіледі.
4.5.2 Құраушы буындардың квалитетін анықтау.
Шақтама бірлік санының «аср» коэффициентін есептеу келесі өрнек бойынша жүргізіледі:
мұндағы ТА2Δ – бастапқы буын шақтамасының квадраты, мкм;
ТА2n- мойынтірек енінің шақтама квадраты, мкм;
n-мойынтіректер саны (n=2);
t - қауіп – қатер пайызына «Р» тәуелді коэффицент (кестелі шама, Д-қосымша, Д2 - кесте);
λ-өлшемдердің сейілу коэффиценті;
- 7-кесте 3-графадағы мәліметтердің қосынды нәтижесі, мкм.
8 – кесте. Тізбекті өлшем құраушы буындарының параметрлерін анықтау
буындар құрамы. Өлшем мәндері, Aj, мм
|
Өлшем интервалы,
мм
|
Шақтама бірлігінің квадраты i2, мкм2
|
T11 бойынша есептелген шақтамалар (TAj) мкм
|
T11 бойынша шақтамалар квадраты (TAj2), мкм2
|
T11 бойынша тағайындалған шақтамалар (TAj’) , мкм
мкм
|
T11 бойынша тағайындалған шақтамалар квадраты (TAj’2), мкм2
|
Өлшем сипаты
(тесік – білік )
|
Шақтама өріс ортасының координатасы ECAj, мкм
|
Ауытқулы өлшемдер, мм
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
4=12
|
10-18
|
1,1664
|
110
|
12100
|
110
|
12100
|
білік
|
–55
|
12–0,110
|
6=13
|
10-18
|
1,1664
|
110
|
12100
|
110
|
12100
|
білік
|
–55
|
13–0,110
|
1=17
|
–
|
–
|
120
|
14400
|
120
|
14400
|
білік
|
–60
|
17–0,120
|
3=17
|
–
|
–
|
120
|
14400
|
120
|
14400
|
білік
|
–60
|
17–0,120
|
2=80
|
50-80
|
3,4596
|
190
|
36100
|
120
|
14400
|
-
|
+145
|
|
5=140
|
120-180
|
6,3504
|
250
|
62500
|
250
|
25600
|
тесік
|
+125
|
140+0,250
|
; ; ; ;
«аср» - мәні бойынша IT жақын есептеу квалитеті анықталынады (Д-қосымша, Д3 - кесте).
«а» = 96,11 коэффиценті үшін жақын квалитет IT11.
4.5.3 Есептеу шақтамаларын таңдау
МЕСТ 25346-89 кестесінен 4-графаға сәйкес интервалдар үшін есептелген квалитет шақтамалары жазылады. Мойынтірек шақтамалары МЕСТ 520-89 бойынша стандартты.
5-графаға 4-графадан алынған квадраттар мәнін беру. Көлденең жолға шақтама квадраттарының қосындысын көрсету .
Дәлдік теңдеуі бойынша есептелген шақтамалар дұрыстығын тексеру:
Штрихпен есептелген шақтамалар белгіленеді.
Стандартты шақтамалармен өзара ауысымдылық шартының орындалуын тексеру
;
Шарт орындалмайды.
Тізбекті өлшемнің арнайы компенсациялаушы буыны үшін шақтама таңдауын жүргіземіз.
Т
А2
ексеру кезінде өзара ауысымдылық шартының орындалмағандығы анықталды (6,4%>6%). Сондықтан өзара ауысымдылықты қамтамасыз ету үшін компенсациялаушы арнайы буынға өлшемін тағайындаймыз.
ө
А2
зара ауысымдылық шартын орындау үшін Т10 Т(А2)=120 квалитеті бойынша тізбектік өлшем буыны үшін басқа шақтаманы таңдаймыз.
Таңдалған шақтамалардың дұрыстығын тексеру:
Стандартты шақтамалармен өзара ауысымдылық шартының орындалуын анықтау
Стандартты шақтамалармен өзара ауысымдылық шарты орындалады.
4.5.4 құраушы буындардың шақтама өріс ортасының координатасын анықтау.
8-кестедегі 8-графаға 6-кесте 3-графадағы өлшемдер сипаттамалары көшіріледі.
8-кесте 4-графадағы (немесе 6) мәліметтерді пайдалана, толық өзара ауысымдылық әдісі бойынша құраушы буындардың шақтама өріс Ес(Аj) ортасының координаттары анықталынады.
Өлшемдері білік болып табылатын буындар үшін:
«Тесік» буындары үшін шақтама өріс ортасының координатасы келесі өрнек бойынша табылады:
Компенсациялаушы буынның шақтама өріс ортасының координатасы анықталынады:
+210 = (+125) · (+1) + (х – 60 – 60 – 55 – 55) · (–1)
+210 = – х + 355
х = + 145
4.5.5 Құраушы буындардың шекті ауытқуларын анықтау
8-кесте 10-графаға есептеу мәліметтері енгізіледі.
Білік өлшемдері үшін қабылдаймыз:
еs = 0; ei = – Taj
Тесік өлшемдері үшін қабылдаймыз:
EJ = 0 ; ES = +Taj
Компенсациялаушы буынның ауытқуы:
4.5.6 Тізбектік өлшем теңдеуін құрастыру.
10-графасындағы мәліметтерді пайдалана, сандық мәндерде тізбектік өлшем теңдеуін құрастыру.
4.5.7 Бекітілген шақтама және ауытқулардың дұрыстығын тексеру.
4.5.7.1 Координаталардың теңдеуін тексеру:
4.5.7.2 Дәлдік теңдеуін тексеру:
4.5.7.3 Бастапқы буын шекті ауытқуын тексеру:
Бастапқы буын
Бөлім бойынша қорытындылау.
Бастапқы буынның берілген дәлдігін қамтамасыз ететін тағайындалған сызықтық өлшемдердің және құраушы буындардың шекті ауытқуларының дұрыстығы туралы қорытынды жасау. Тағайындалған шақтамалардың орта экономикалық дәлдікке сәйкестігін көрсету.
Қорытынды. Есептеудің ықтималық әдісі экономикалық жағынан жоғары тиімді, себебі құраушы буындардың (толық өзара ауысымдылық әдісі бойынша 11 квалитет 8-квалитетке салыстырғанда) ең аз дәл квалитетінде бастапқы буынның талап етілген дәлдігі алынды.
Достарыңызбен бөлісу: |