Онтогенез және аурулар кезінде

Халықаралық Қазақ-Түрік университеті

БӨЖ

Тақырыбы: Онтогенез және аурулар кезінде

белоктық құрамының өзгеруі

Орындаған:Оңалбай Н

Тобы:ЖМ-911

Қабылдаған:Дильбарканова Р

ЖОСПАР:

Онтогенездің негізгі бағыттары

Дамудың туа біткен ақаулықтары

Белок алмасуының бұзылулары

Қан белоктарының бұзылыстары

Қорытынды

ОНТОГЕНЕЗ АНЫҚТАМАСЫ ЖӘНЕ КЕЗЕНДЕРІ

Онтогенез (гр «on ontos»- нағыз «генез»- шығу тегі) жеке организмнің ұрықтануынан бастап өлуімен аяқталатын даму процессі.

Онтогенездің 2 түрі бар.

Тура немесе тікелей даму

Көбейіп даму

Адам онтогенезі 3- кезеңнен тұрады.

Проэмбриональдық кезең- жыныстық жетілгенге дейінгі кезең

Эмбриональдық кезең- ұрықтың жатырда даму кезеңі

Постэмбрионалдық кезең- туылғаннан өлгенге дейінгі кезең

Организмнің ұрықтанудан пайда болған кезеңінен оның тіршілігінің соңына дейінгі жеке даму тарихы.

ОНТОГЕНЕЗ

ОНТОГЕНЕЗДІҢ ЕРТЕ КЕЗЕҢІНДЕГІ ГЕНЕТИКАЛЫҚ ИНФОРМАЦИЯНЫҢ РӨЛІ.

Бір клеткалық зигота геномының жартысы әкесінің, жартысы шешесінің гендерінен құралған. Осы геномның генетикалық информациясының онтогенез барысында жүзеге асуы арқылы көп клеткалы күрделі дифференциацияланған организм пайда болады.

АДАМ ЭМБРИОНАЛЬДЫҚ ДАМУЫ

АДАМ ОНТОГЕНЕЗІНІҢ ӘР ТҮРЛІ СТАДИЯЛАРЫНДА ҚАН ТҮЗУШІ КЛЕТКАЛАР ГЕМОГЛОБИННІҢ ӘР ТҮРЛІ ТИПТЕРІН СИНТЕЗДЕЙДІ. ЭМБРИОНАЛЬДЫҚ ДАМУДЫҢ 13ШІ АПТАСЫНАН ГЕМОГЛОБИННІҢ БАСҚА А ЖӘНЕ В ТІЗБЕКТЕРДЕН ҚҰРАЛҒАН А ТИПІ СИНТЕЗДЕЛЕДІ. ОРГАНИЗМННІҢ ДАМУ БАРЫСЫНДА А ГЕМОГЛОБИННІҢ БӨЛІГІ АРТА ТҮСЕДІ. ЖАҢА ТУЫЛҒАН НӘРЕСТЕДЕ А ГЕМОГЛОБИН 20-30% БОЛСА, БІР ЖАСТА ОЛ F ГЕМОГЛОБИНДІ ТОЛЫҚ ЫҒЫСТЫРАДЫ.

БЛАСТУЛА ЖӘНЕ ГАСТРУЛА СТАДИЯЛАРЫ

ИНТЕРФЕРОН

Адам және жануар клеткаларында инфекциялық вирустарға қарсы синтезделеді. Олардың антивирустық активтілігі бар, сонымен қатар қатерлі ісіктердің көбеюін тоқтата алады.

ҮШ ТҮРІ АЖЫРАТАДЫ:

а - интерферон, лейкоциттерде вирустарға қарсы түзіледі.

В- интерферон, фибробластарға вирустар әсер еткенде түзіледі.

V – интерферон, Т- лимфоциттерде вирустық неесе бактериялық антигендерге және қатерлі ісіктерге қарсы синтезделеді.

ИНПЛАНТАЦИЯ ПЕРИОДЫ

Онтогенез

Сәби

Емізулі нәресте

Балалық

11күн-1жас

1-3жас

Бірінші балалық

Екінші балалық

8-12 жас

Жасөспірім

12-15жас

Бойжеткен 16-20

Бозбала 17-21

Кемелденген

әйел 21-55

еркек 22-65

Мосқал тартқан

әйел 56-74

ерлер 61-74

Қарттық

Ұзақ жасаушылар

90 жастан жоғары

ЭМБРИОНАЛЬДЫҚ

ҰРЫҚТЫҢ ДАМУЫ

ДАМУДЫҢ ТУА БІТКЕН АҚАУЛЫҚТАРЫ

Эмбриогенез құбылысының қалыпты жүруінің бұзылуы әртүрлі ақаулықтарға алып келеді. Оны дамудың туа біткен ақаулықтары деп аталады.

Ол ағзаның қалыпты құрылысының морфологиялық бұзылуы;

Адам ақаулықтарын зерттейтін ғылым- терентология деп аталады

ҚОЯН ТАНАУ

ОРГАНИЗМДЕГІ БЕЛОК АЛМАСУЛАРЫНЫҢ БҰЗЫЛЫСТАРЫ

Организмдегі белок түзілуінің бұзылыстары екі түрлі себептерден болуы мүмкін.

-Аминқышқылдарының және олардың қызмет атқару белсенділігінің нашарлауы;

-Жасушалардың гендік құрылымдарының өзгерістерінен ;

Организмде белок құрамының өзгеруі әртүрлі ауруларға алып келеді.

СИНДАНТИМИЯ

ОРГАНИЗМДЕ БЕЛОК ТҮЗІЛУІ БҰЗЫЛҒАНДА

ТУА БІТКЕН АҚАУЛЫҚТАР

БЕЛОКТЫҢ ҚАЖЕТТІЛІГІ.

Белок түзілуі әсіресе өсіп келе жатқан жас балалардың организмі үшін өте қажет. Тамақпен белоктардың аз түсуіне немесе ас қорыту жолдарында олардың сіңірілмеуінен, балалардың организмінде белоктардың энергиялық тапшылығы дамиды. Бұл кезде:

ҚАН БЕЛОКТАРЫНЫҢ БҰЗЫЛЫСТАРЫ

Қан плазмасындағы белоктардың сандық және сапалық өзгерістері ауруды анықтау және оның өту қарқынын болжау үшін қолданады. Қазір бұл өзгерістердің белгілі аурулардың патогенезінде маңызы зор. Қан сары суындағы кейбір белоктар бактерицидтік қызмет атқарады.(пропердин, комплемент), кейбір биогендік аминдердің тотығуын арттыратын перменттік қызмет атқарады.(церуллопазмин)

ҚОРЫТЫНДЫ

Белок тірі организмде әр түрлі қызмет атқарады: катализдік, заттарды тасымалдау, механикалық, реттегіштік, қоректік,репрессорлық, қорғаныштық т.б. Иммунитет организмнің жұқпалы агенттерді және антигендік қасиеті бар генетикалық бөгде заттарды қабылдамауы.

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТЕР:

Әлімбаев М., Субханбердин С. Денсаулығынды ойласаң, - Алматы,- “Қазақстан”-1974 -360б.

Рубленский Л.И., Хохлов С.И. Биология- Алматы – Мектеп – 1989 – 374б.

Хрипкова А.Г., Колесов Д.В. Биология - Алматы -Мектеп – 1988 – 414б.

Хрипкова А.Г., Колесов Д.В. Онтогенез туралы түсінік. Алматы - мектеп – 1974 – 384б.

Шарипов М.Х. Биология және генетик. - Алматы -“Рауан” баспасы.1998 – 456б.