«Қорғауға жіберілді»
Математиканы оқытуда жаңа технологияны пайдаланудың тиімділігі
жүктеу/скачать 22,21 Kb.
|
| 1.2 Математиканы оқытуда жаңа технологияны пайдаланудың тиімділігі
Әлемдік білім беру кеңістігіне ену үшін қазіргі уақытта Қазақстанда жаңа білім беру жүйесі құрылуда. Бұл үрдіс педагогика теориясы мен білім беру процесінде нақты өзгерістерді, сондай-ақ елдегі түрлі бағыттағы білім беру қызметіне жаңа көзқарасты, қол жеткізілген жетістіктерді сыни бағалауды және саралауды, жастардың шығармашылық әлеуетін дамытуды және мұғалімдер жұмысын жаңа ұйымдастыруды талап етеді. Мемлекет басшысы Н. Назарбаевтың 2030 жылға дейінгі Қазақстан халқына Жолдауында біздің жас мемлекетіміз өсіп, жетіліп, жетілуде, ал онымен бірге біздің балаларымыз бен немерелеріміз де өсіп келеді. Олар қазақ, орыс және ағылшын тілдерін еркін меңгерген, өздерінің бейбіт, жылдам дамып келе жатқан, бүкіл әлемге танымал әрі құрметті елінің патриоты болады деп сенмін. Ертеңгі күнді бүгінгіден де жарқын етуге көмектесетін күш-қуатты құдіретті білімге ие. Біздің жас мемлекетіміздің болашағы-бұл бүгінгі жастар. Оларға бірдей талаптар қою, табиғи қабілеттерін, нақты мүмкіндіктерді анықтау және негіздеу - бүгінгі күннің өзекті мәселесі[9]. Ғылымдардың патшасы болған математикалық білім ерекше деп айта аламыз. Математика мемлекеттердің құрылуы, ғылыми дамуы туралы адам білімінің негізін құрайтын ғылым ретінде танылады. Елу жыл бұрын Америка Құрама Штаттары ғарышты игерудің артта қалу себебі ретінде ғылыми білімнің, әсіресе математиканың кемшіліктерін атады. Пәндерді оқытудың нақты мәселелерін талдағысы келетін Қазақстан Республикасының математика пәні мұғалімдерінің 2011 жылы 11-12 мамыр аралығында елордамыз Нұр-сұлтан қаласында өткен 1-сьезі елдің білім беру саласындағы маңызды кезең болды. Отандық математика мұғалімдері 1-съезінің мақсаты Қазақстан Республикасы экономикасының талаптарына сәйкес математикалық білімді жаңғырту болып табылады[10]. 22.02.2022 жылы Қарағанды қаласындағы Е.А. Букетов атындағы Қарағанды Университетінде «Мектептегі математикалық білім беру: жағдайы, проблемалары, ұсыныстар» тақырыбында отандық математика пәні мұғалімдерінің республикалық съезі ұйымдастырылған болатын. Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы тарапынан ұйымдастырылған бұл бас қосуға ҚР Білім және ғылым министрі Асхат Айтмағанбетов, еліміздің барлық өңірінен келген педагогтер, жоғары оқу орындарының оқытушыларынан құралған үш жүзден астам делагат қатысты. Съезд жұмысында соңғы 20 жылдағы математикалық даярлық деңгейінің төмендеуінің негізгі себептері атап көрсетілді. Олар: - академиялық және педагогикалық салалардан экономикалық, құқықтық және гуманитарлық салаларға талантты жастардың көбірек баруы; - математиканы оқытуға арналған мемлекеттік білім беру стандартындағы сағаттар санының едәуір қысқаруы; - математика бойынша мектеп оқулықтарының төмен сапасы; - математикалық құзыреттерді бағалаудың әртүрлі нысандарының болмауы; - нарықтық экономика құндылықтарының жаңа жүйесінде мұғалімдер мәртебесінің төмендеуі[11]. Математика пәнін оқытуда кейбір мәсеселелерін атап өтсек дейміз. Біріншіден, математиканы оқытудың мазмұны туралы. Біздің математика сабақтарымыз оның теориялық негіздерін, классикалық бөлімдерін тереңдетіп оқуға бағытталған. Бұл бағыттағы жаңа тәсілге келетін болсақ, математикалық білім берудің практикалық мәселелеріне ерекше назар аудару қажет. Соңғы уақытта ғылымның негізгі жетістіктері мен проблемалары қолданбалы салада шоғырланғандықтан, оларды оқу бағдарламасына енгізу керек. Ықтималдықтар теориясы, статистикалық әдістер, математикалық модельдеу және басқа бөлімдер математикада кеңінен қолданылуы керек. Екіншіден, 12 жылдық орта білім беруге көшу. 12 жылдық орта білім беруге көшу орта білімді бір жылға ұзартып қана қоймай, білім берудің жаңа мазмұнына көшуді бағыттайды. Оқытудың жаңа тәсілі-бұл құзыреттілікке арналған білім жаңа мәселелерді шешу үшін талапкерлер алған білімді пәндерге бағыттайды. Математика сабақтарында оқушылардың теорияны тиімді пайдалану қабілетіне әрдайым көп көңіл бөлінді. Техникалық ЖОО-да математикадан сабақ беру кезінде жоғары оқу орнында оқумен сабақтастық талап етіледі. Үшіншіден, математикадан білім сапасын арттыру. Соңғы жылдары математиканы меңгеретін оқушылардың санының азаюы байқалды. Бұған республикадағы бірыңғай ұлттық тесттер мен халықаралық зерттеулердің нәтижелері дәлел бола алады. ҰБT нәтижелері бойынша математика оқушылардың ең төменгі деңгейде оқыған сабақтардың қатарына кіреді. Ал математика-бұл оқушылардың жан-жақты ойлауын дамытатын ғылым. Сондықтан мұнда пәндік сабақтарда, тәжірибе алмасуда артта қалуға болмайды. Сондықтан математиканы оқытуға ерекше назар аудару керек[12]. Өндірістік практика кезінде Блум таксономиясын қолдандым: І. Білу. Таным мен ойлау деңгейі – төмен деңгей. Ақпаратты тану мен қайталау арқылы есте сақтауды тексеру; ақпарат пен материалды еске түсіру. Есте сақтаған ақпаратты басқаларға жеткізу жолдарын анықтау, ұқсастық пен айырмашылықты, нәтижені сипаттай білу. ІІ. Түсіну. Таным мен ойлау деңгейі – орта деңгей. Түсіндіру – негізгі идея мен оның ішіндегі өзара байланысын анықтау; «қалай?», «неге?» деген сұрақтарды қолданып, «салыстыр», «айырмашылығын көрсет» деген тәрізді т.б тапсырмаларды қолдануға болады. Ауыстыру – мазмұнын сақтай отырып ақпаратты таныс жүйеге немесе түрге ауыстыру: суретке түсініктеме беру, өз сөзіңмен түсіндір, кестеге түсір т.б Мысалдар – мысалдар келтіру арқылы ақпаратты, идеяны, ойды дұрыс түсінгендерін дәлелдейді. Анықтамалар – термин немесе ақпараттың мазмұнын өз сөзімен жеткізу, анықтаманы өз сөзімен түйіндеу. ІІІ. Қолдану. Таным мен ойлау деңгейі – орта деңгей. Бір мәселені шешу үшін ақпаратты қолдану. Оқушы мұғалімнің көмегінсіз өз бетінше бейтаныс мәселені шеше білу керек. Мұғалім тек мәселенің дұрыс шешілгеніне ғана назар аудармай, сонымен қатар мәселені шешу үрдісіне басты көңіл аударуы керек. Себебі, шешу үрдісі, тапқан шешу жолдары мәселенің шешілгенінен маңызды болуы мүмкін. ІV. Талдау. Таным мен ойлау деңгейі – жоғарғы деңгей. Қарастырған мәселенің құрлымын, жасырынды мағынасын анықтау мақсатында оны құрамдас бөлшектерге бөлу. Оқушылар түрлі бөлшектердің қалай жұмыс жасайтынын, қандай нәтижеге жеткізетінін анықтап түсінеді. Талдамалы сұрақтар мен тапсырмалардың түрлері: Мәнін анықтау. Ақпараттың бүкпе мәнін анықтау. Уәждеме. V. Жинақтау. Таным мен ойлау деңгейі – жоғарғы деңгей. Оқу материалының элементтерінен инновациялық сипаттағы Интеграл (нәтиже) құру.Жаңа нәтижені хабарлама (баяндама, сөйлеу), жұмыс жоспары және оқу материалдарын мүлдем басқаша реттейтін схемалар деп атауға болады.Мұндай оқытудың нәтижелері жаңа мазмұн мен жаңа құрылымдар құратын шығармашылық әрекеттерді қолдануды талап етеді. VІ. Бағалау. Таным мен ойлау деңгейі – жоғарғы деңгей. Оқу материалының маңызын анықтау, ол туралы өзіндік пікір келтіру, ойын білдіру. Бұл деңгей алдыңғы категориялардың оқу нәтижелелеріне қол жеткізуді меңзейді. Оқушылардың ойлау қабілетін тереңдетуге, пәнге қызығушылығын арттыру бағытында көп жылдардан бері педагогикалық зерттеу жұмыстарын жүргізіліп келеді. Сол жасалған жұмыстардың негізінде оқушының: - есептің берілгенін толық оқып шығуға дағдыландыру; - теорияны білу, оны логикалмен ұштасытыру; - шапшаң ойлау қабілетін дамыту; -есепті шығаруда тиімді жағын көруге баулу; - пәнге деген қызығушылығын арттыру[14]. Қазіргі уақытта білім беру саласында жаңа технологияларды тиімді және сапалы қолданудың әртүрлі әдістері мен тәсілдері анықталды. Бұл инновациялық әдістер мұғалімнің оқытушымен жұмыс әдістемесін және оның аудиториямен қарым-қатынасын айтарлықтай өзгертеді."Оқу процесі" ұғымын мұғалім оқушыға белгілі бір білімді, дағдыларды және құндылықтарды беру процесі ретінде түсіндіреді және оқытудың интерактивті әдістерінің келесі түрі кеңінен қолданылады: инновациялық оқыту технологиялары. Инновациялық оқыту технологиялары білім деңгейінің көтерілуіне жағдай туғызады. Жаңа инновациялық технологияның басты міндеттері мынадай: әрбір білім алушының білім алу, даму,басқа да іс – әрекеттерін мақсатты түрде ұйымдастыра біліу; білім мен білігіне сай келетін бағдар таңдап алатындай дәрежеде тәрбиелеу; өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру; аналитикалық ойлау қабілеттін арттыру. Өмірдің бұл талабы - талантты дамытуда ізденіс және зерттеу бағытындағы тапсырмалар жүйесін қамтамасыз ету, математиканы терең білу, күнделікті сабақтарда тақырыпты толық қамту, оны оқушыға жеткізу, әр түрлі деңгейдегі мәселелерді шеше білу, оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыратын дәстүрлі және ғылыми озық әдістер мен оқыту құралдарын еркін меңгеру. Орта мектепте математиканы оқытудың тәрбиелік мақсаты-барлық оқушылрдың математика ғылымының негізі болып табылатын білім жүйесінің дағдыларын берік қалыптастыру,дамыту және осы білімді саналы және шығармашылықпен қолдана білу. Мұғалім сабағында жаңа әдістерді тиімді қолдану арқылы, дұрыс нәтижелерге қол жеткізеді, сабақ мақсаттарына қол жеткізеді. Мен өз сабақтарымды өту кезінде сабақтың мақсаттары мен міндеттерінің сабақтастығына көп көңіл бөлемін. Сондай-ақ, берілетін білім көлемін және сынып оқушыларының білім деңгейін ескеру қажет. "Мұғалімдер өз кезегінде өз оқуларына емес, оқушылардың оқу қабілетін дамытуға назар аударуы керек" деп есептеймін. Оқушыны алған білімдерін өңдеуге және қорытынды жасауға үйрету керек. Сонда ғана оқушы шығармашылыққа жүгінеді және қызығушылық танытуды үйренеді. Оқытушы-басқарушы, ұйымдастырушы. Оқушы-іздеуші, орындаушы. Нәтижеге бағытталған әр сабақтың презентациясы оқушының құзіреттілігін қалыптастырады. Оқыту жүйесі белгілі бір әдіснамаға негізделген. Әдістеме ойластырылған және тиімді қолданылған кезде әр тақырыптың мазмұны сәтті ашылады, бұл оқушылардың оқуын жеңілдетеді. Көптеген жылдар бойы мұғалімнің әдістемесі оқытушылық іс-тәжірибе мен күнделікті оқу процесімен тығыз байланысты болды. Оқушылардың жасына және дайындық деңгейіне сәйкес келетін оқытудың негізгі ерекшеліктері олардың оқу сабақтарын қызықты, тартымды және балалар үшін маңызды етуге бағытталуы болып табылады. Математика пәнінің мұғалімі ретінде мен сабақтарымда компьютерді тиімді пайдалануға тырысамын. Математика-ең күрделі пәндердің бірі. Егер оқушы сабақты мұқият тыңдамаса, қызығушылық танытпаса, жақсы нәтижеге жету оңай емес. Оқушылар өздігінен ізденуге қызығушылықтары жоқ болса, онда білім сапасы да азаяды. Ақпараттық технологиялар-балаға өз бетінше шешім табуға және қабылдауға көмектеседі, оқушыларды сапалы біліммен қамтамасыз етеді, сонымен қатар оқушылардың зияткерлік және шығармашылық қабілеттерін дамытуға оң әсер етеді[15]. жүктеу/скачать 22,21 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|