Орындаған: Жұмәділхан Мерей Тексерген: Алиева М
жүктеу/скачать 0,96 Mb.
|
СӨЖ 3. Атомдық физика
- Бұл бет үшін навигация:
- Орындаған: Жұмәділхан Мерей
- 3. γ –кванттардың ішкі конверсиясы.
- Бұл ыдыраудың нәтижесiнде альфа-бөлшектiң кинетикалық энергиясы 4,18 МэВ, ал сәйкес торий изотопының кинетикалық энергиясы 0,07 МэВ болады.{
- R α –ядродан шығатын a-бөлшектің жүрген жолы
- Егер журіп өркен жол мен энергия арасындағы байланысты қолдансақ
СӨЖ 3Тақырыбы:α-ыдырау периодының α- бөлшектердің энергиясына тәуелділігі. Рұхсат етілген және тиым салынған β-ауысулар. γ –кванттардың ішкі конверсиясы.Орындаған: Жұмәділхан МерейТексерген: Алиева М.Жоспар:Жоспар:
2. Рұхсат етілген және тиым салынған β-ауысулар.3. γ –кванттардың ішкі конверсиясы.Альфа-ыдырау деп берiлген ядроның өз еркiмен альфа-бөлшекке және ядро-қалдыққа мына түрдегi түрленуiн айтады 1.α-ыдырау периодының α- бөлшектердің энергиясына тәуелділігі. Альфа-ыдырау кезiнде ыдырайтын (аналық) ядроның заряды екiге, ал массалық саны төртке кемидi. Тәжiрибе Zi82 болатын барлық ядролардың альфа-радиоактивтi екенiн көрсетедi. Мұның бiр мысалы 23892U ядросы. Бұл ядроның альфа ыдырауының нәтижесiнде альфа бөлшектi және торий ядросының изотопын аламыз.Альфа-ыдырау кезiнде ыдырайтын (аналық) ядроның заряды екiге, ал массалық саны төртке кемидi. Тәжiрибе Zi82 болатын барлық ядролардың альфа-радиоактивтi екенiн көрсетедi. Мұның бiр мысалы 23892U ядросы. Бұл ядроның альфа ыдырауының нәтижесiнде альфа бөлшектi және торий ядросының изотопын аламыз.Бұл ыдыраудың нәтижесiнде альфа-бөлшектiң кинетикалық энергиясы 4,18 МэВ, ал сәйкес торий изотопының кинетикалық энергиясы 0,07 МэВ болады.{Жартылай ыдырау периоды мен шығатын α-бөлшектің кинетикалық энергиясының арасында тұрақты байланыс бар екені тәжирибе жүзінде дәләлденген. Период полураспада α-активных ядроның жартылай ыдырау периоды шығатын а-бөлшектің кинетикалық энергиясы кеміген сайын өседі. Дегенен, алфа-бөлшектің кинетикалық энергиясы 4 - 9 МэВаралығында жатса, онда жартылай ыдырау периоды 10-7с ÷ 1010жыл аралығында жатады. . a-бөлшектер үшін жартылай ыдырау периоды мен E ұшып шыққан бөлшектер арасындағы тәуелділіктің күшті болуы тән. Бұл тәуелділік Гейгер және Нэттол заңымен анықталады:Жартылай ыдырау периоды мен шығатын α-бөлшектің кинетикалық энергиясының арасында тұрақты байланыс бар екені тәжирибе жүзінде дәләлденген. Период полураспада α-активных ядроның жартылай ыдырау периоды шығатын а-бөлшектің кинетикалық энергиясы кеміген сайын өседі. Дегенен, алфа-бөлшектің кинетикалық энергиясы 4 - 9 МэВаралығында жатса, онда жартылай ыдырау периоды 10-7с ÷ 1010жыл аралығында жатады. . a-бөлшектер үшін жартылай ыдырау периоды мен E ұшып шыққан бөлшектер арасындағы тәуелділіктің күшті болуы тән. Бұл тәуелділік Гейгер және Нэттол заңымен анықталады:Rα –ядродан шығатын a-бөлшектің жүрген жолыА және В тәжірибеден анықталатын эмпирикалоық тұрақты.Жартылай ыдырау периоды аз болған сайын, а бөлшектің ауада еркін жүру ұзындығы көп,олай болса ,оның энергиясыда көп.Егер журіп өркен жол мен энергия арасындағы байланысты қолдансақ:2. Рұхсат етілген және тиым салынған β-ауысулар.3. γ –кванттардың ішкі конверсиясы.Ішкі конверсия– атом ядросының қозған күйінен энергиясы аз күйге ауысуы кезінде энергиясын -квант түрінде шығармай, сол атомның бір электронына тікелей беруі нәтижесінде байқалатын құбылыс. Ішкі конверсия кезінде бөлініп шыққан электрон конверсиялық электрон деп аталады. Электрондар атомның әр түрлі ішкі қабықтарынан бөлініп шығады. Осыған сәйкес олар К-, Л-, М-электрондар, т.б. болып ажыратылады. Электронның энергиясы – конверсия ядросы ауысу мен электрон ұшып шығатын қабықтың байланыс энергиясының айырмасына тең. Конверсия электрондардың энергетикалық спектрлерін өлшеу арқылы ауысу энергиясы мен олардың мультипольдігіанықталады. -кванттарды шығару арқылы өтетін ауысу ықтималдығына қарағандағы Ішкі конверсияның ықтималдығы Ішкі конверсия коэффициент арқылы сипатталады. Бұл коэффициент конверсия электрондар ағыны қарқындылығының сол ядро ауысудағы -кванттар ағыны қарқындылығына қатынасы бойынша анықталады. Ішкі конверсия коэффициент өрістің кванттық теориясының тәсілдері арқылы есептеледі.Ядроауысудың энергиясы тыныштықтағы электронның екі еселенген энергиясынан артқанда (Е02мц2=1,022 Мэв) Ішкі конверсия процесі электрон-позитрон жұбын (қос конверсия) түзу арқылы да өтуі мүмкін. Бұл процестің ықтималдығы ауысу энергиясы өскен сайын арта түседі. [1Ядроауысудың энергиясы тыныштықтағы электронның екі еселенген энергиясынан артқанда (Е02мц2=1,022 Мэв) Ішкі конверсия процесі электрон-позитрон жұбын (қос конверсия) түзу арқылы да өтуі мүмкін. Бұл процестің ықтималдығы ауысу энергиясы өскен сайын арта түседі. [1жүктеу/скачать 0,96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|