Орындаған: Лесбек Арайлым Тобы: ФӨТҚА-01-22 Қабылдаған
Күшті және әлсіз қышқылдар мен негіздер үшін рН есептеу
жүктеу/скачать 42,96 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әлсіз қышқылдар
- Күшті және әлсіз негіздер үшін рН есептеу Күшті негіздер
- Әлсіз негіздер
| Күшті және әлсіз қышқылдар мен негіздер үшін рН есептеу
Күшті қышқылдар: Күшті қышқыл суда толық ионданатын қышқыл, яғни ол өзінің құрамдас иондарына толығымен диссоциацияланады. Күшті қышқылдың рН мәнін мына формула бойынша есептеуге болады: \[pH = -\log[H^+]\] Мұндағы: - \([H^+]\) - ерітіндідегі сутегі иондарының концентрациясы, әдетте бір литрдегі мольмен (М). 1-мысал – тұз қышқылы (HCl): Егер сізде 0,1 М HCl ерітіндісі болса, рН мәнін келесідей есептеуге болады: \[pH = -\log(0,1) = 1,0\] Сонымен, 0,1 М HCl ерітіндісінің рН мәні 1,0. Әлсіз қышқылдар: Әлсіз қышқылдар суда ішінара ионданады, сондықтан олардың рН-ын есептеу олардың тепе-теңдік константасын (\(K_a\)) және қышқылдың бастапқы концентрациясын түсінуді талап етеді. Әлсіз қышқылдың рН мәнін Гендерсон-Хассельбалх теңдеуі арқылы есептеуге болады: \[pH = pK_a + \log\left(\frac{[A^-]}{[HA]}\оң жақ)\] Мұндағы: - \(pK_a\) қышқылдық диссоциация константасының теріс логарифмі (\(K_a\)). - \([A^-]\) - конъюгат негізінің концентрациясы. - \([HA]\) - әлсіз қышқылдың концентрациясы. 2-мысал – Сірке қышқылы (CH₃COOH): Егер сізде 0,1 М сірке қышқылының (\(CH₃COOH\)) ерітіндісі \(pK_a\) 4,76 болса, рН мәнін келесідей есептеуге болады: \[pH = 4,76 + \log\left(\frac{[CH₃COO^-]}{[CH₃COOH]}\оң жақ)\] Тепе-теңдікке жеткеннен кейін сізде 0,01 М \(CH₃COO^-\) және 0,09 М \(CH₃COOH\) бар делік: \[pH = 4,76 + \log\left(\frac{0,01}{0,09}\оң) = 4,76 - 1,00 = 3,76\] Сонымен, 0,1 М сірке қышқылы ерітіндісінің рН мәні 3,76 3 Күшті және әлсіз негіздер үшін рН есептеу Күшті негіздер: Күшті қышқылдар сияқты күшті негіздер суда толығымен диссоциацияланады. Күшті негіздің рН мәнін күшті қышқылдармен бірдей формула арқылы есептеуге болады: \[pH = -\log[OH^-]\] Мұндағы:
**3-мысал – Натрий гидроксиді (NaOH):** Егер сізде 0,01 М NaOH ерітіндісі болса, рН мәнін келесідей есептеуге болады: \[pH = -\log(0,01) = 2,0\] Сонымен, 0,01 М NaOH ерітіндісінің рН мәні 2,0. Әлсіз негіздер: Әлсіз негіздер рН есептеу үшін Хендерсон-Хассельбалх теңдеуін де қажет етеді, бірақ сіз \(pK_a\) орнына \(pK_b\) (негіздің диссоциация константасының теріс логарифмін) пайдаланасыз. \[pH = pK_b + \log\left(\frac{[B]}{[OH^-]}\оң жақ)\] Мұндағы: - \(pK_b\) - негізгі диссоциация константасының теріс логарифмі (\(K_b\)). - \([B]\) - әлсіз негіздің концентрациясы. - \([OH^-]\) - гидроксид иондарының концентрациясы 4-мысал – Аммиак (NH₃): Бізде 0,1 М аммиак ерітіндісі (\(NH₃\)) \(pK_b\) 4,75 болды делік. Тепе-теңдіктен кейін сізде 0,02 М \(NH₃\) және 0,08 М \(OH^-\) болады: \[pH = 4,75 + \log\left(\frac{0,02}{0,08}\оң) = 4,75 - 1,00 = 3,75\] Сонымен, 0,1 М аммиак ерітіндісінің рН мәні 3,75. 4 жүктеу/скачать 42,96 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|