Орындағандар: Дәуренқызы А., Ерданақызы С. Тексерген



Дата13.06.2023
өлшемі444,91 Kb.
#101026

Орындағандар: Дәуренқызы А., Ерданақызы С.

Тексерген: Наметкулова Ф. Д.


Нанотехнологияның даму тарихы
ЖОСПАР
  • Кіріспе
  • Негізгі бөлім
  • Нанотехнология дегеніміз не?
  • Нанотехнологияның қолданылу аясы
  • Негізгі міндеттері
  • 1
  • Қорытынды
  • Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

КІРІСПЕ
ХХ—ХХІ ғасырлар тоғысында жанданған нанотехнологиялар саласындағы қарқынды зерттеулер өнеркәсіптік өндірісте болып жатқан түбегейлі өзгерістердің қозғалтқышына айналды, ақпаратты өңдеу әдістері мен құралдарын дамытуда, электр энергиясын алуда, материяны танудың озық ғылыми тәсілдері негізінде жаңа материалдарды синтездеуде сапалы секіріске әкелді. "Наноэра" басталғанға дейін де адамдар наноөлшемді объектілермен және атом-молекулалық деңгейде жүретін процестермен бетпе-бет келді, оларды іс жүзінде қолданды. Мысалы, нано деңгейде макромолекулалар арасында биохимиялық реакциялар жүреді, олардан барлық тіршілік иелері, химиялық өндірістегі катализ, шарап, ірімшік, нан өндірісінде жүретін ашыту тұрады. Алайда, бастапқыда өздігінен дамып келе жатқан" интуитивті нанотехнология " деп аталатын нәрсе, не болып жатқанын дұрыс түсінбестен, болашақта сенімді негіз бола алмады. Сондықтан наноәлемнің көкжиегін кеңейтетін және түбегейлі жаңа өнімдер мен ноу-хауды құруға бағытталған ғылыми зерттеулер өзектілігін арттыруда.
Макроскопиялық басқа инженер ғылымдардан нанотехнологияның айырмашылығы нанонысандар үшін кванттық және молекулааралық өзара әсерлесуінің күшті болуына байланысты.
Нанотехнология дегеніміз не?
Норио Танигути (1912-1999)
1974 жылы «Нанотехнология» терминін ең алғаш жапондық ғалым Нарио Танигучи ұсынған болатын. Жеке атомдардың манипуляциясы көмегімен жаңа объектілер және материалдар жасауға болатынын жариялады.
Нанотехнология − бұл көзге көрінбейтін аса ұсақ бөлшектерді ретке келтіре отырып, соның ерекшеліктерін алдын-ала белгілеп беру арқылы әлдебір құрылымды құрастыруға қажетті жекелеген атомдарды ыңғайластыра орналастыру. Нанотехнология (грек. nanos – ергежейлі және технология) – кеңістіктің нанометрлік аймағындағы жеке атомдарға, молекулаларға, молекулалық жүйелерге әсер ету арқылы жаңа физика-химиялық қасиеттері бар молекулалар, наноқұрылымдар, наноқұрылғылар мен материалдар алу мүмкіндіктерін зерттейтін қолданбалы ғылым. Нанометр дегеніміз бір метрдің миллиардтан бір бөлігі (1 нанометр=10-9 метр). Нанотехнология осындай ауқымды өлшемдермен айналысады. Адамзат тарихында өркениеттің қарыштап алға басуына елеулі септігін тигізген жаңалықтардың аса көп болмағаны белгілі. Бірақ әрбір жаңалық атаулы қоғамды бір саты болса да алға жылжытып отырды.
Нанотехнологияның қолданылу аясы
Генетика, медицина, клондау, микроағзалардағы бактерияларға әсер ету және машина жасау, электроника, т.б. өндірістерге арналған жаңа материалдар алу, техника мен өндірістің барлық түрлерін жаңа сапа деңгейіне көтеру мәселелерін нанотехнологияны дамыту арқылы ғана шешуге болады.
Қазақстанда наноқұрылымдарды зерттеу ҚР білім және ғылым министрлігінің іргелі ғылыми-зерттеулер бағдарламасы бойынша 2003 жылдан жүргізіле бастады. Нанотехнологиялық зерттеулерде белгілі жетістіктерге жеткен ғылым ұжымдарды топтастырып, олардың жұмыстарын үйлестіру мақсатында Алматы қаласы маңындағы Алатау кентіндегі Ақпараттық технологиялар бағы аймағына кіретін физика-техника институты жанынан ұлттық нанотехнология зертханасы ұйымдастырылған. Мұндағы ғылыми-зерттеулер нақты жобалардан тұратын бағдарламалар бойынша жүргізіледі.
Негізгі міндеттері
    • Біріншіден, осының көмегіне сүйене отырып, атомдарды өз қалауымызша тікелей орналастыру жүзеге асырылады, яғни ерекше қасиеттерге ие болған материалдар жасалады.

    • Екіншіден, көлемдері жекелеген молекулаларға немесе атомдарға тең белсенді элементтері бар электрондық схемалардың өндірісін ұйымдастыру көзделіп отыр.


Нанотехнология не үшін қажет?
Негізінен нанотехнология дегеніміз - атомдық немесе молекулалық масштабтағы материалдарды жасаудың бір түрі. Бұл дегеніміз материяны шексіз аз масштабта басқаруға мүмкіндік береді, 1 мен 100 нанометр аралығында, яғни шамамен ДНҚ молекуласының мөлшері (2 нм) мен микоплазма тектес бактерия (200 нм) аралығында болады.
Сондықтан, нанотехнологияның артықшылықтары іс жүзінде шексіз: тірі организмдердің химиялық құрамына араласудан, осылайша микроскопиялық тіршілік иелерінің ДНҚ-сын өзгертуге және оларды белгілі бір биохимиялық міндеттерді орындау үшін «бағдарламалауға» мүмкіндік беріп, наноматериалдар деп аталатын ерекше қасиеттері бар жаңа материалдар дайындауға дейін.
ҚОРЫТЫНДЫ
Жалпы нанотехнология бұл атомдық немесе молекулалық масштабта материалдар мен артефактілерді манипуляциялау және өндіру, яғни нанометриялық. Бұл әлі де өсіп келе жатқан зерттеулер мен қосымшалардың өте кең өрісі.
Нанотехнология субатомиялық заттарды, сондай-ақ органикалық химия, молекулалық биология, жартылай өткізгіштер, микрофабрикация және жер үсті ғылымы сияқты ғылыми пәндер туралы білімді және басқаларды қамтиды.
Қарапайым тілмен айтқанда, нанотехнология бірегей және ерекше молекулалық конфигурациясы бар жаңа материалдар шығаратын микроскопиялық машиналар жасау идеясынан басталады.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет