Қоршаған ортаны қорғау дегеніміз жеке адамдардың, ұйымдардың және үкіметтің табиғи ортаны қорғау тәжірибесі

Мал шаруашылығы - бұл кездейсоқ жарақат алу мен ауырлығы жағынан ең қауіпті кәсіптердің бірі. Ауыл шаруашылық өндірісіндегі келеңсіз оқиғалармен аяқталатын жарақат критерийі бойынша қауіпті сала – мал шаруашылығы. Жұмысшыларға зиян келтірудің негізгі себебі – еңбек процестерін дұрыс ұйымдастырмау, нұсқаулықсыз, кәсіби дайындықсыз жұмысқа жіберу, еңбекті қорғау бойынша нұсқаулықтың болмауы және т.б. Соңғы жылдары мал шаруашылығында болған жазатайым оқиғалардың шамамен 10%-ы бұқа өндірушілерге қызмет көрсетумен байланысты.

Сондықтан мал шаруашылығы қызметкерлерінің еңбек жағдайларын жақсарту және еңбекті қорғау мәселелері өзекті болып келеді. Мал шаруашылығында жұмыс жасайтын жұмысшылардың еңбек құқығы:

1. Медициналық тексеруден өткен, жасы 18-ге толған адамдарға, ірі қара малмен жұмыс жасауға және машиналар мен жабдықтарды пайдалануға рұхсат етіледі.

2. 18 жасқа толмаған адамдарды және әйелдерді ауыр жұмыстарға және зиянды еңбек жағдайлары бар жұмыстарға қабылдауға жол берілмейді.

3. Ірі қара мал өндіретін кәсіпорындарда мынадай жұмыстарға:

• 
  Бұқаларды өндірушілерге қызмет көрсету;
  
• 
  Адамдарға және жануарларға ортақ инфекциялық аурулары бар жануарларды күту (бруцеллез, туберкулез, сібір жарасы және т.б.)
  
• 
  Тасымалдау кезінде жануарларды тиеу, түсіру, алып жүру;
  
• 
  Қысымды ыдыстарға қызмет көрсету;
  
• 
  Ұңғымаларда, ерітінді цистерналарында, жабық контейнерлерде жұмыс істеу;
  
• 
  Дезинфекция, дезинсекция, дератизация бойынша жұмыстар;
  
• 
  Өнімнің сапасын анықтау үшін зертханаларда жұмыс істеу;
  

4. Жануарлармен жұмыс жасауға кемінде 18 жаста, арнайы оқытудан өткен және сертификатталған, еңбекті қорғау бойынша кіріспе және алғашқы нұсқаулықтардан өткен адам жіберіледі.

5. Тиісті көлік құралына жүргізуші куәлігі бар қызметкерлерге жылжымалы жем тартқыштарда жұмыс істеуге рұхсат етіледі.

6. Электр қауіпсіздігі бойынша бірінші біліктілік тобы бар жұмыскерлерге сауын машиналарына, сүтті алғашқы өңдеуге арналған жабдықтарға, жем цехтарының жабдықтарына техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыс істеуге рұқсат етіледі;

7. Сүт өнімдерімен тікелей байланыста болатын , жұмысқа қабылданған және болашақта жұмыс жасайтын қызметкерлер мезгіл-мезгіл белгіленген тәртіппен медициналық тексеруден және туберкулез, бруцеллез, ішек инфекциялары және гельминттерге тексеруден өтеді.

8. Қызметкерлер тексеру нәтижелері бойынша ұсыныстарды ескере отырып, медициналық тексеруден қашпауы керек. Егер бұл талаптар бұзылса, қызметкерге өз міндеттерін атқаруға рұхсат етілмейді.

9.Барлық жұмысқа жаңадан келгендер, сондай-ақ басқа жұмыстан ауысқандар еңбек қауіпсіздігі және жұмысты орындаудың қауіпсіз әдістері мен тәсілдерін, өрт қауіпсіздігі шараларын және зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету әдістерін үйрету бойынша өндірістік инструкциялардан өтеді.

10. Электрлендірілген жабдықпен жұмыс жасайтын қызметкерлер бірінші қабылдау тобының тапсырмасымен электр қауіпсіздігі бойынша қосымша оқудан өтеді.

11. Екі жылдан астам уақыт бойы жұмысында үзіліс жасаған қызметкерлер, өздік жұмысты бастамас бұрын , жұмысқа орналасу кезіндегідей еңбекті қорғау бойынша оқудан өтеді.

12. Жұмысқа жаңадан қабылданған қызметкерлер менеджердің (жұмыс берушінің, бригадирдің, басқа лауазымды адамның) бақылауымен екі апта бойы жұмысты орындайды, содан кейін дербес жұмысқа рұхсат етіледі.

13. Қызметкерлер жұмыстың басталуы және аяқталу уақытын, демалу мен тамақтануға арналған үзілістерді белгілейтін ішкі еңбек ережелерінің талаптарын сақтауы керек.

14. Жұмыстың ерекше сипатына байланысты сауын машиналары операторлары мен сиырларды қолмен сауатын жұмысшылардың жұмыс күнін жұмыс уақытының жалпы ұзақтығы жұмыс аптасының белгіленген ұзақтығынан аспайтын бөліктерге бөлуге болады;

15. Қызметкерлер еңбек және технологиялық тәртіпті, еңбекті қорғау және өндірістік санитария талаптарын сақтауға, кәсіпорын мүлкіне ұқыпты қарауға міндетті;

16. Қызметкер өзі оқыған және нұсқама алған жұмысты ғана орындауы керек, өз жұмысын басқа адамдарға тапсырмауы керек.

17. Қызметкерлер өндірістік үй – жайларда өзін өзі ұстау ережелерін бұзбауға, алкоголь мен есірткі мас күйінде жұмыс істеуге, науқас және шаршаған күйде, алкогольді ішімдік ішуге және жұмыс орнында темекі шегуге болмайды.

18. Жануарларға, жұмыс істейтін машиналар мен жабдықтарға күтім жасау кезінде жұмысшылар келесі қауіпті және зиянды өндірістік факторларға ұшырауы мүмкін, оларға қатысты сақтық шараларын қабылдау қажет:

• 
  Өндірістік жабдық пен қозғалмалы машиналар мен механизмдердің қозғалмалы бөліктері;
  
• 
  Жылу қауіптілігі (судың, будың, температурасы 60 градустан жоғары қызған беттердің әсер етуі) ;
  
• 
  Жоғары немесе төмен температура және ауаның қозғалғыштығы (сызбалар) ;
  
• 
  Жұмыс аймағының жеткілізсіз жарықтандырылуы;
  
• 
  Физикалық шамадан тыс жүктеме (ауыр жүкті көтеру, жұмыс позицияларының қолайсыздығы) ;
  
• 
  Химиялық қауіптілік (көзге, тыныс алу жүйесіне, қорғалмаған теріге химиялық заттардың, жуғыш және дезинфекциялық заттардың әсер етуі) ;
  
• 
  Электр тогының соғу қаупі;
  
• 
  Жарылыс және өрт қаупі;
  
• 
  Биологиялық қауіп (ауру және агрессивті жануарлармен, қоздырғыштармен байланыс) ;
  

20. Қызметкерлер жұмысында ақаулы техникалық құралдарды және тауарлық – материалдық құндылықтарды пайдаланбауы керек;

21. Машинаның және құрылғының қауіпті аймақтарына отыруға, киімдерді ілуге не қоюға, бөгде заттарды қоюға болмайды;

22. Қызметкерлер өз жұмысында арнайы жеке қорғаныс құралдарын: арнайы киімдерді, арнайы аяқ-киім және т.б. қорғаныс құралдарын қызметкерлерге тегін таратуға, санитарлық киімдер мен резеңке қолғаптармен қамтамасыз етілуге тиіс;

23. Сиыр сауу, сүтті алғашқы өңдеу және жөнелту сондай-ақ ауру малды күтуге қатысты барлық жұмыстар санитарлық киіммен, басқа жұмыстар арнайы түрде орындалуы керек;

24. Арнайы және санитарлық киімдер мен аяқ киімдер тағайындалынған мақсатқа сәйкес қолданылуы керек, жарамды түрде болуы керек және арнайы белгіленген жерлерде тазаланып, сақталуы керек.

25. Сүтке бөгде заттардың түсуіне жол бермес үшін жұмыс киімдерін түйреуіштермен жіне инелермен түйреуге және шаш түйреуіштерін айналарды және дәретхананың басқа заттарын қалтада сақтауға жол берілмейді;

26. Қызметкерлерден жеке гигиена ережелерін сақтау талап етіледі: тамақтанар алдында және жұмыс аяқталғанда санитарлық және арнайы киімдерді шешіп арнайы жерге іліп қойып және қолыңызды жылы сумен және сабынмен жақсылап жуыңыз, дәретханаға бармас бұрын санитарлық киімді шешіп алыңыз содан кейін қолды мұқият жуып, қолды сабынмен және щеткамен жуады, 0,2% ағартқыш ерітіндісімен шайып, жеке сүлгңмен құрғатып сүртеді;

27. Егер сіз өзіңізді нашар сезінсеңіз, безгегі, пустулярлы немесе басқа тері аурулары, күйік, кесу болса бұл туралы жұмыс жетекшісіне хабарлаңыз және дәрігермен кеңесіңіз;

28. Қызметкерлер жәбірленушіге алғашқы көмек көрсету әдістерін білуі және қлдана білуі керек;

29. Еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын бұзған қызметкерлер кәсіпорынның ішкі еңбек ережелерінде, заңнамада белгіленген тәртіппен жауап береді;

«Жалбыров» шаруа қожалығында қызметкерлерге толығымен еңбекті қорғау ережелері түсіндіріліп, нұсқаулыққа сай жұмыс жасалады. Бұл үшін шарашылық бөлімшелерінің басшысы жауапты болып табылады. Олар күнделікті және апталық, айлық, мезгілдік тексеріс жұмыстарын жүргізеді.

Жұмыс уақыты заңнамаға сай 8 сағат. Егер қосымша жұмыс уақыты қосылған жағдайда міндетті түрде төлем жасалады. Егер жұқпалы ауруларға қандай да бір күдік туындаған жағдайда жұмыскерлердің барлығы арнайы медициналық тексерістен өтеді. Жұмыскерлер категориясына байланысты уақытылы флюрографиялық тексерістен өткізіледі.

Әрбір жұмыскер еңбекті қорғау нұсқамасымен таныстырылып, журналға қол қояды. Жұмыскерлердің еңбекті қорғау ережелері бойынша білімі жақсы болуы үшін түсіндірме плакаттары әрбір бөлімшелерде көзге түсетіндей ілініп тұрады. Осы тақырыпта арнайы дәріс өткізіледі. Қызметкерлер арнайы киімдермен қамтамасыз етілген.

Шаруашылықта барлық санитарлық жағдайлар сақталған. Жұмыскерлер жылына 1рет еңбек демалысына шығады. Сырқаттанып қалған жағдайда арнайы уақытша жемалыс беріледі. Шаруашылық қызметкерлері тарапынан еңбек құқығын бұзу жайлы шағым болмаған.

Қоражайлар барлық гигиеналық және зоогигиеналық талаптарға сай. Ауа температурасы 16С көрсетеді. Қоражайға жарық жеткілікті түсіп тұрады. Олар жасанды және табиғи жарық көздерімен қамтылған. Осы аталған іс – шараларға мекеме басшылары жауапты.

Шapуaшылық қызметкерлеріне apнaйы киім-кешек (кoмбинезoндap, хaлaттap, дене жылытқыштap), apнaйы aяқ киім, қopғaныс құpaлдapы (қopғaныс көзілдіpіктеp, pезеңке қoлғaптap, pеспиpaтopлap) тегін таратылады.

Барлық өрт қауіпсіздік шаралары сақталған. Ғимараттар өрт шығудын алдын алатын етіп жасалынған. Жылына 2 рет oртсөндіpуші қызметші инспектopлapы келіп түсіндірме жұмыстарын жүргізіп тексерістен өтеді.