ӨРТ-бұл заттық құндылықтарды жоятын және адамдардың өміріне қауіп-қатер туғызатын жанудың бақылауға алынбайтын үрдісі. Өртті сөндіруден гөрі, алдын алу анағұрлым жеңілдірек. Сондықтан барлық сақтық шараларын сақтау қажет. Өткен жылғы статистиканың келтірсек, Қазақстан Республикасында 2014 жыл бойынша 15126 өрт болды, олардың материалдық салдары 3 млрд. 219 млн. теңге құрады. Отта 404 адам қаза болды, олардың 37 балалар, 619 адам ауырлығы әр түрлі дәрежедегі жарақат, күю және улану алған, олардың 71 балалар. Өртке қарсы қызмет қызметкерлері өрттерде 1417 адам құтқарған.
Ағымдағы жылғы 3 ай есебі бойынша Қазақстан Республикасында 2668 өрт тіркеліп, отта 106 адам қаза болды, олардың 10 балалар, құтқарылған адамдар саны 234 жетті. Материалдық шығын көлемі 7млн. 934 мың. 205тг. құрайды.
Статистика бойынша тұрғын үй мен пәтерлерде өрттің шығуына негізгі себептері:
тұрмыстық электр және газ аспаптарын пайдалану кезінде;
пештердің дұрыс орнатылмауы мен қолдану кезіндегі өрт қауіпсіздігі ережелерін бұзу салдарынан;
бабалардың отпен ойнауынан болып отыр.
Өртті болдырмау үшін Сізге мынадай өрт қауіпсіздігі ережелерін есте сақтаған жөн:
Электр қыздырғыш құралдарды қосылған күйде қалдыруға болмайды.
Қуаттылығы күштібірнеше электр аспабын бір уақытта қосуға болмайды.
Газдың кеміп қалуын тексеру үшін ашық отты қолдануға болмайды.
Сіріңкемен, оттықтармен, отпен және от шашулармен ойнауға болмайды.
Зақымдалған электр өткізгіштерді қолдануға болмайды.
Өрт және жану оқиғасы болған кезде тез арада телефон арқылы «101», «112»-ге хабарласыңыз.
Өрттер адам өміріне қатер төндіріп,үлкен залал әкеледі. БІЛУ МАҢЫЗДЫ Отты өршіте түсетін нәрселер:
перделер
киім
кілем жабындары
жиһаз, пластик қаптамалар
өрт және жарылыс қаупі бар заттар
Мына жағдайларда жұт белең алады:
өрт хабарлағыш жоқ болса немесе істен шықса
эвакуациялық көшіру жолдары болмаса немесе оларға заттар қойылып тасталса
өрт сөндірушілер дер кезінде шақырылмаса
терезе торларын ашу мүмкін болмаса
БІЛУ МАҢЫЗДЫ Жану кезінде улы газдар бөлінеді: көгертетін қышқыл, фосген және тағы да басқалары, ауадағы оттегінің құрамы азаяды. Яғни, от қаншалықты қауіпті болса, түтін мен күйік иісі де соншалықты қауіпті. Жану өнімдерінің қосылымы (концентрация) артқан жағдайда адам ағзасына қалай әсер ететінін білген жөн:
Тұншықтырғыш газдан: 0,01% - аздап бас ауырады;
0,05% - бас айналады;
0,1% - талып қалады;
0,2% - кома (терең ұйқыға ұқсас ессіз күй), жедел өлім;
Көмірқышқыл газдан: 0,05%-ға дейін – әсер етпейді;
0,05%-дан 7%-ға дейін - жүрек соғысының жиілеуі, тыныс алу жолдарының әлсіреуінің басталуы;
10%-дан жоғары – тыныс алу жолдарының әлсіреуі, өлім.
ӨРТ СӨНДІРГІШТІ ҚАЛАЙ ПАЙДАЛАНУ КЕРЕК? Өрт сөндіргіштер – туындауының алғашқы сатысында өртті өшіру үшін арналған техникалық құрылғы. Өрт сөндіру кезінде ұнтақты өрт сөндіргішті пайдаланудың тәртібі:
Пломбаны жұлып, сақинаның көмегімен мұрындығын суыру керек.
Шүмекті отқа бағыттап, иінтіректі басу керек. Иінтіректі басқанда, жанып жатқан жерге өрт сөндіргіш сұйықтық беріледі.
Жалын мен өрт сөндіргіштің арасындағы ара қашықтық 1,5 метр болуы керек.
Өртті өшіру кезінде өртті сөндіретін ұнтақты тұтану ошағына қарай бағыттау керек. Жалынды азайту үшін ағысты жан-жаққа ауыстырып тұру керек.
Жалынды өшіргеннен кейін, тұтану ошағына жақындап, үстін ұнтақпен қабаттап жауып тастау керек.
Электр жабдықтарын өшіру кезінде өрт сөндіргіш ұнтақтың ағысы тура тұтану ошақтың өзіне қарай берілу керек.
Өрт қауіпсіздігі ережелерін бұзғаны үшін жауапкершілік
«Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің “Арнаулы қызметтердi көрiнеу жалған шақыру”438 бабына сәйкес өртке қарсы қызмет органдарын көрінеу жалған шақыру үшін жауапкершілік шарасы қарастырылған. Бұндай жағдайда он төрттен он алты жасқа дейiнгi кәмелетке толмағандар жасаған әрекеттері үшін ата-анасына немесе оларды алмастыратын адамдарға ескерту жасауға немесе он бес айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға әкеп соғады.