Өсімдіктің ыстыққа төзімділігі!
жүктеу/скачать 15,47 Kb.
|
|
Өсімдіктің ыстыққа төзімділігі! Өсімдік организміне жоғары температураньщ (ыстықтың) әсерін зертгеу жұмыстары ХІХ-ғасырдьщ 70-жылдарынан-ақ басталған болатъш. Мысалы, Сакс (Sachs, 1864) әртүрлі өсімдіктердің өзіне тән ең жоғарғы (максимум) температуралық деңгейі болады деп көрсетті. Көптеген өсімдіктер +51° С ыстыққа 10 минуттан артық төтеп бере алмайды, бірақ +49-50° С ыстыққа ұзағырақ уақыт шыдайды деп тұжырымдады. Кейінірек, өсімдіктердің көпшілігі үшін ең жоғарғы температуралық деңгей бұған қарағанда төменірек болатындығы анықталды. Мысалы, картоп өсімдігі 42,5° С ыстыққа бір сағаттан артық шыдай алмай, залалданатындығы байқалды. Заппер (Zapper, 1935) өсімдіктердің әртүрлі экологиялық топтарға жататын өкілдерінің ыстыққа төзімділігін зерттеді. Зерттелген өсімдіктерді ыстыққа төзімділік деңгейіне қарап, төмендегідей 6 топқа бөлді: 1. Көлеңкеде өсетін саумалдық (Oxalis acetosella), шытырлақ (Ітpatiern parviflora), т.б - температуралық максимумы + 40,5-42,5° С. 2. Су осімдіктеріне жататын элодея (Elodea callitrichoides) — +38,5°С), валлиснерия (Vallisneria) — +41,5° С. 3. Біршама көлеңкелеу жерде өсетін шыршай (Geum urbanum), сүйел шөп (Chelidonium majus), қьірыққұлақтардың, т.б. өсімдіктерде ең жоғары температуралық деңгейі +45-46° С шамасында болады. 4. Ең жоғарғы температуралық деңгейі +48°С шамасында болатын қалампыр гүлдердің біраз түрлері, андыз, т.б. ашық, қуаңшылық аймақтарда өсетін өсімдіктер. 5. Қоңыржай аймақтарда өсетін (мезофитгер) қара алқа (Solanum nigrum) және сасық меңцуана (Datura stramonium) - +49 5 жэне +47 С, қарамықша (Agrostemma githago) +44-45° С. ’ 6. Ыстыққа өте төзімді жасаңшөптер (суккулент) +48 S-S4 ыстыққа шыдай алады. жүктеу/скачать 15,47 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|