Антициклон – Жоғарғы қысымнан пайда болады да ол керісінше орталықтан шетке қарай ұйытқиды. - Циклонның жергілікті атауы – ураган д.а Сары теңіз бен Филиппин аралығындағы циклондарды – тайфун д.а Аустралияның солт. батыс жағалауы мен Какос аралдарында пайда болатын циклондарды Вили – вили д.а
Әртүрлі физикалық қасиеттері бар ауа массаларының жіңішке өтпелі зонасы - Атмосфералық фронт д. а
Ауа массаларының қозғалуынан жел пайда болады .
Жел жылдамдығы мен бағытын анықтайтын құрал – Флюгер
Тәулік ішіндегі ең жоғарғы , ең төменгі температура айырмасын тәуліктік амплетуда дейді.
Ауа ағындарының маусым бойынша бағытын өзгертіп отыруын муссондар деп атайды.
Экваторлық және тропиктік ендіктердегі тұрақты желдер немесе 30 0 ендіктерден экваторға қарай үнемі соғып тұратын желдер - пассаттар д. а
Бір тәулікте бағытын екі рет өзгертетін желдерді бриздер д.а Бриз 2 ге бөлінеді күндізгі бриз – теңізден құрлыққа, түнгі бриз – құрлықтан теңізге қарай соғады.
Атмосфераның төменгі қабатының белгілі бір уақыттағы , белгілі бір жердегі , белгілі бір мерзімдегі жай – күйін немесе тәулік ішіндегі ауа құбылысын – ауа райы деп атайды
Ауа райының міне осындай белгілі бір жерге тән көп жылдық орташа жай – күйінклимат деп атайды.
Ең ірі , ең суық ағыс – Батыс желдері ағысы
Тропосфераның қасиеті жөнінен ерекшелік жасайтын үлкен бөліктерін – Ауа массалары д.а
Ауа массалары ендіктерге қарай 4 ке бөлінеді:
Жер шарында 5 жылу белдеуі бар
2 қоңыржай белдеу
1 ыстық белдеу
2 суық белдеу
Солтүстік тропиктен солт. Поляр шеңберіне дейін солт. Қоңыржай Оңт . тропиктен оңт. Поляр шеңберіне дейін оңт. қоңырж. белдеулері жатады
Поляр шеңберінен полюстерге дейін солт және оңт. Суық белдеулер жатады
