Өтемісова гүлмира Жеткергенқызы КӨнерген аталымдар

жүктеу/скачать 2,71 Mb.

Pdf көрінісі

бет	192/393
Дата	14.10.2023
өлшемі	2,71 Mb.
	#114284

1 ... 188 189 190 191 192 193 194 195 ... 393

Байланысты:
жыр әдеби тил

Балиғат – ер жету, кәмелетті жасқа толу (ТС., Іт., А., 1959, 89). Бапан – үлкен, дәу қамыстың ұлпа басы . Басы бапан
Барқадар // барһадар // парқадар – 1) опа, мардым; 2) тұрақтады, тыныштық табу. Бірақ онымен барқадар

Бақыл айтты // бақыл бол
–
қоштасты; қош, есен-сау тұр.
Падиша
осылайша тапты ақыл, Бектердің бірнешесі көрді мақұл. «Қара көз, қызыл түкті
жүз нар берсін, Бермесе Атымтайды деймін
бақыл
!»
(Нұртуған).

Бақыр
–
кедей, мүсәпір.
Бай қасына барып
бақыр
болмасаң

маған кел

(мақал).

Балиғат
–
ер жету, кәмелетті жасқа толу (ТС., Іт., А., 1959, 89).
Бапан
–
үлкен, дәу қамыстың ұлпа басы
. Басы
бапан,
аяғы сапан
(мәтел).
Бұл мәтелдегі сапан түркмен, азербайжан тілдерінде
ескі жабайы
құрал
/тас лақтыру үшін қолданылатын/ деген сөз. «Басы
бапан
, аяғы сапан»
деген мәтелдің жалпы мазмұны қазақ ұғымында бір нәрсенің басы, сыртқы
тұлғасы сияқты болып көрінсе де, аяғы сапан сияқты/ алысқа лақтырған тастай
боп/ бытырап, жоқ болып кетеді деген ұғымды аңғартады
(Досқараев Ж.
ҚТЖЕ., А., 1955, 24).
Дәл осы мағынаны білдіретін «Басы таудай, аяғы қылдай»
деген мәтелге ұқсас.

151
Барқадар // барһадар // парқадар
–
1)
опа, мардым; 2) тұрақтады,
тыныштық табу.
Бірақ онымен
барқадар
тапқан ешқайсысы болған жоқ, ‒
деді Ыбырай
(М. Ақынжанов).
Бұл сөз о баста
барық-қадір
болып
қатар айтылған. Кейін ықшамдала келе барқадар болып бірігіп кеткен
(Махмұтов А. КСЛ, 1963).
Қырғыз тілінде
барқ
/ценность; значимост;
достойнство; авторитет/
бағалы, маңызды, бедел
. Бұл тілде «Қолда бар
алтынның қадірі жоқ» дегенді «Қолда бар алтынның

жүктеу/скачать 2,71 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 188 189 190 191 192 193 194 195 ... 393