ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕДИЦИНА АКАДЕМИЯСЫ, ХАБАРШЫ №4(942, 2021 жыл, ТОМ 2
81
19
Фенилаланин
620
562
555
460
20
Макроэлементтер, мг %
21
калий
325
421
453
340
22
кальций
62
117
93
34
23
Магний
114
135
150
104
24
Натрий
8
37
32
27
25
Фосфор
368
361
353
301
26
Микроэлементтер, мкг %
27
Темір
5260
5530
7400
3700
28
Мыс
530
600
470
290
29
Мырыш
2810
3610
2710
1730
30
Марганец
3700
5250
1480
1090
1-ші кестеде көрсетілгендей, бидай дәнінде ақуыз және минералды заттар, крахмал, дәрумендер,
құрамында маңызды аминқышқылдары көп.
Бидайды уыттаған кезде С дәрумені синтезделеді және 3 немесе 4 ретке арттады, В витаминінің
белсенділігі едәуір артады.
Бидай құрамында әр түрлі ферменттер: амилаза, протеаза, пероксидаза, цитаза, каталаза және
басқалары бар. Ол өскенде ферменттердің белсенділігі таза 3 есе, амилаза 20 есе, протеаза 28 есе артады.
Сұлы басқа дәндерден аминқышқылдарының, минералдардың, дәрумендердің және крахмал емес
полисахаридтердің көптігімен ерекшеленеді. Мөлшері бойынша макро / және микроэлементтер, ол дәнді
дақылдар арасында бірінші орын алады. Сұлы өңдеу өнімдерінің диеталық қасиеттері бар. Сұлыдан алынған
дәнді дақылдар, сұлы майы, геркулес құрамында маңызды белоктар, көмірсулар, витаминдер, минералдар
бар. Алайда, бұл тағамдардың барлығы қауыздалған дәндерден жасалған. Сұлы майының үзілмеген
сығындыларын өндіруде қолданады, соның ішінде оның ішінде сұлыдан алынған уыт, әлдеқайда құнды
өнімдерді ұсынады.
Жүгері құрамында крахмалдың көп мөлшері бар, ол уыт сығындысындағы көмірсулардың көзі
болып табылады. Алайда жүгері құрамында алмастырылмайтын аминқышқылдары, лизин және триптофан
шектеулі. Жүгері минералды қосылыстардағы, сондай-ақ крахмал емес полисахаридтердегі басқа дәнді
дақылдарға қарағанда нашар.
Органикалық метаболизм реттегіштері / фитогормондар астықта қоректену үшін өте маңызды,
бұған жасушалардың бөлінуіне әсер ететін ауксиндер, сонымен қатар андрогендер мен эстрогендер жатады.
Жүгерідегі ең маңызды ферменттер – протеолитикалық және амилолитикалық. Алайда, егер өнген
жүгері дәніндегі біріншісі ақуыздардың гидролизін қамтамасыз етсе, соңғысының белсенділігі крахмалды
толық қанттандыруға жеткіліксіз. Бұл β-амилазаның төмен белсенділігімен түсіндіріледі; α-амилаза тек
крахмалды декстринизациялауды қамтамасыз етеді. Сондықтан жүгері уытын басқа дәнді дақылдардан
алынған уытпен араластырғанда ғана сығындылар түрінде өңдеуге болады.
Арпамен қатар бидай және жүгеріні уыт өндірісі үшін қолдану мүмкіндігі бар. Жүгері және бидай
уытын қайта өңдеу өндірісінде ферменттелген сусынның негізгі шикізаты ретінде қабылдауға болады.
Достарыңызбен бөлісу: