А. ЕСЕНГАЛИЕВА,
заведующая кафедрой
иностранных языков
4
ЕУРАЗИЯ УНИВЕРСИТЕТІ
№ 11 (192),
мамыр, 2015 жыл
СОДРУЖЕСТВО
Центр испанского
языка им. Руй Гонсалес
де Клавихо стал местом
академических встреч для
изучения и распространения
испанского языка и культуры.
В работу Центра также
входит организация и
проведение международного
официального экзамена по
испанскому языку «DELE».
В Центре собрана
богатая учебная и
художественная литература
на испанском языке, а также
аудиовизуальные материалы и
видеофильмы.
В рамках открытия центра
проведен первый семинар о
внешней политике Испании
с участием Чрезвычайного
и Полномочного Посла
Королевства Испании
Мануэля Ларротча,
заместителя главы Миссии
Испании в Казахстане
Педро Соса, ответственной
по культурным и
Центр испанского языка имени
Руй Гонсалес де Клавихо
12 марта 2015 года в Евразийском национальном университете на факультете
международных отношений открылся Центр испанского языка имени Руй Гонсалес де
Клавихо – известного испанского дипломата и путешественника, посетившего двор
Тамерлана в Мавераннахре и оставившего множество редких рукописей, которые дошли до
наших дней.
Инициатива открытия Центра принадлежит Посольству Испании в Казахстане при
непосредственной поддержке ректора университета Сыдыкова Е.Б. и декана факультета
международных отношений Сомжүрек Б.Ж. На церемонии открытия присутствовал
Чрезвычайный и Полномочный Посол Королевства Испании Мануэль Ларротча.
Выступая с приветственным словом, ректор ЕНУ им. Л.Н. Гумилева, академик Ерлан
Сыдыков отметил, что этот, на первый взгляд, небольшой кабинет, послужит началом
большого дела для сближения двух государств и народов.
Мануэль Ларротча подчеркнул, что для Испании Евразийский национальный университет
является лучшим вузом и особенным культурным партнером в Центральной Азии.
Совета безопасности
ООН в современных
международных отношениях,
вопросы
безопасности
в Европе, а также
поступление в магистратуру
Дипломатической Академии
Мадрида. По окончании
семинара всем участникам
были вручены сертификаты
от Посольства Испании.
17 апреля 2015 года
кафедрой иностранных
языков факультета
международных отношений
при поддержке Посольства
Испании в Республике
Казахстан был проведен I
международный научно-
методический семинар для
преподавателей испанского
языка Центрально-
Азиатского региона.
В семинаре приняли
участие преподаватели
испанского языка из
Астаны и Алматы, а также
преподаватели из Испании
и Южной Америки. Целью
семинара было обсуждение
актуальных проблем
преподавания испанского
языка в Центральной Азии,
установление сотрудничества,
обмен опытом и поддержка
деятельности, направленной
на развитие испанского языка
и испаноязычной культуры.
Испанский язык является
вторым языком в мире по
количеству носителей языка
и третьим изучаемым языком
как иностранный.
Семинар был открыт
заместителем главы миссии
административным вопросам
Посольства Испании, консула
Элены Таладрид, сотрудников
Посольства Испании Лауры
Лара и Элисы Монтесинос,
преподавателей и студентов
факультета международных
отношений ЕНУ им. Л. Н.
Гумилева.
С приветственным словом
на семинаре выступили
декан факультета Сомжүрек
Б.Ж. и Чрезвычайный
и Полномочный Посол
Королевства Испании
Мануэль Ларротча.
Доклады были представлены
заместителем Главы Миссии
в Казахстане Педро Соса,
преподавателем кафедры
международных отношений
Айдаром Курмашевым и
преподавателем КазГЮУ
Айжан Кусаиновой. На
семинаре обсуждались
вопросы двухсторонних
отношений Казахстана и
Испании, роль и миссия
Посольства Испании
в РК Педро Торрес
Соса и приглашенным
преподавателем кафедры
иностранных языков
факультета международных
отношений Эдитой Денст-
Гарсия. Особый интерес
у аудитории вызвали
доклады по следующим
темам: «Проблемы,
связанные с употреблением
артикля в испанском языке
казахстанскими студентами»
(Эдита Денст-Гарсия,
преподаватель кафедры
иностранных языков
ФМО), «Дневники на уроке
испанского языка» (Анель
Садыкова, преподаватель
центра «Иртыш» г.
Алматы), «Оценивание
дидактического материала»
(Оскар Маурисио Аревальо
Балькозар, преподаватель
Института управления при
Президенте PK, г. Астанa),
«Игровые упражнения
для развития лексики»
(Инмакулада Сория Эррера,
лектор AECID при МИД
Испании).
По окончании семинара
все участники однозначно
выразили общее мнение о
продолжении такого рода
мероприятий в будущем.
Такие семинары повышают
качество преподавания и
способствуют развитию
преподавания испанского
языка как иностранного
в Центрально-Азиатском
регионе. По результатам
семинара при поддержке
Посольства Испании будет
издан сборник материалов.
Следует отметить, в
ЕНУ им. Л.Н. Гумилева
преподавание испанского
языка осуществляется на
факультете международных
отношений с 2001
года, а в 2003 году был
заключен Меморандум
между Агентством по
сотрудничеству AE-
CID МИД Испании и
Евразийским национальным
университетом им. Л.Н.
Гумилева.
Испанский язык изучают
200 студентов факультета
международных отношений.
В сентябре 2015 года
Посольство Испании провело
первый конкурс «Казахстан
и Испания» на лучшее эссе
по 3 направлениям среди
студентов Центральной Азии,
где студенты ФМО получили
четыре из шести призовых
мест.
В настоящее время на
факультете международных
отношений работают
зарубежные преподаватели
испанского языка -
Инмакулада Сория Эрера и
Эдита Денст-Гарсия, которые
наряду с преподаванием
испанского языка проводят
факультативные занятия для
студентов и преподавателей
университета.
А. М. ЕСЕНГАЛИЕВА,
Заведующая кафедрой
иностранных языков
5
ЕУРАЗИЯ УНИВЕРСИТЕТІ
№ 11 (192),
мамыр, 2015 жыл
Еуразия ұлттық университетінде суретші Аңсаған Мұстафаның Қазақ
хандығының 550 жылдығына арналған көрмесі өтті. Көрме негізінен футболкаға
қазақ нақышында салынған дизайннан тұрады. Онда ұлтымыздың бетке ұстар
хандары мен билерінің кескін-келбеті, батырларымыздың бейнесі бедерленген.
Сонымен қатар салт-дәстүр, әдет-ғұрыптарымызбен қоса тамыры тереңде
жатқан тарихымыз сурет тілінде «сөйлеп» тұр.
Аңсағанның «Шашу» атты көрмесі
АШЫҚ ЕСІК КҮНІ
ҚАЗАҚ ХАНДЫҒЫНА 550 ЖЫЛ
Салтанатты шараға ЕҰУ
ректоры, тарих ғылымдарының
докторы, ҚР ҰҒА академигі Ерлан
Сыдықов қатысып, көрменің
лентасын қиды. Әлеуметтік-
мәдени даму жөніндегі
проректор, алаштанушы ғалым
Дихан Қамзабекұлы құттықтау
сөз сөйлеп, көрменің мақсаты
мен мұраты, тәлімі мен тәрбиелік
мәні жайлы әңгімеледі. Сондай-
ақ, Мұрат Әбенов, Айдос Сарым,
Есен Елеукен сынды жастардың
жанашырлары Аңсағанның
көрмесіне арнайы келіп, қылқалам
шеберіне шығармашылық
табыстар тіледі. Ақжарма
ақтілектер белгілі мемлекет
және қоғам қайраткерлері, ақын-
жазушылар, профессор-ғалымдар
мен студент жастар атынан да
көптеп айтылып жатты.
– Бұл менің Еуразия ұлттық
университетінде өткізіп отырған
екінші көрмем, - дейді Аңсаған
Мұстафа. – «Қазақ хандығының
550 жылдығына қандай үлес
қоссам екен?» деп, ойлана
келе осындай тоқтамға келдім.
Сондықтан көрменің атын
«Шашу» деп қойдым, - дейді ол.
Суретшінің көрмесін тамаша-
лауға Астана қаласындағы
мектептердің жоғары сынып
оқушылары мен ұстаздары да
келіпті. Олардың арасында бас
қалаға білім қуып келген шетелдік
студенттер де жүр. Бәрінің
көкейінде бір ғана ой: Аңсағанның
қолтаңбасы бар, тарихымыздан
сыр шертетін Қазақ хандығының
550 жылдығына арналған
футболканы тезірек кеуделеріне
киіп алу. Сонымен қатар тілектері
де бір: Арманыңа жет, Аңсаған!
ЕҰУ Мемлекеттік аккре-
дитациядан өткен, еуропалық бiлiм
беру қатынастарына белсендi кiрiгу
үшiн жаңа мүмкiншiлiктiң көзiн
табатын Болон хартиясына қол
қойған халықаралық деңгейдегі
жоғары оқу орны болып саналады.
Өткен жылдың қорытындысына
сәйкес, ЕҰУ QS World University
Rankings рейтингісінде 324-орынды
иеленіп, үздік 400 ЖОО тізіміне
ілікті. Бұл алдымен, университеттің
әлемдiк нарықтағы бiлiм беру саласы
қызметінде деңгейінің жоғары
екендігін және білім беру сапасының
күшейгендігі мен тұрақтылығын
айғақтайтын фактор.
2012 жылғы ҚР Президенті
Н.Ә. Назарбаевтың «Алтын сапа»
сыйлығын «Ең үздік білім беру
қызметін көрсетуші мекеме» аталы-
мында иеленуі де университетіміздің
биік беделін көрсетеді.
Қазіргі таңда ЕҰУ-де 13 факультет:
(механика-математика факультеті;
ақпарттық технологиялар факультеті;
сәулет-құрылыс факультеті; жараты-
лыстану ғылымдар факультеті;
әлеуметтік ғылымдар факультеті; заң
факультеті; филология факультеті;
экономика факультеті; халықаралық
қатынастар факультеті; физика-
техника факультеті; журналистика
және саясаттану факультеті және
Түлектерге жол сілтеді
Еуразия ұлттық университетінде өткен «Ашық есік күніне»
Астана қаласындағы мектеп бітіруші түлектер мен ұстаздар, ата-
аналар көптеп келді. Ол түсінікті де. Олардың көбі он бір жыл бойы
жинаған білімдерін аз ғана уақыттан кейін ЕҰУ-де жалғастырмақ.
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті –
Елбасымыз Н.Ә. Назарбаевтың тікелей қамқорлығымен құрылған,
он тоғыз жылдық тарихы бар, отандық білімнің флагманына
айналған элиталық, классикалық білім ордасы.
көлік-энергетика факультеті; тарих
факультеті), 69 кафедра, 27 ғылыми
бөлімшелер бар. Сонымен қатар екі
әскери-оқу мамандығы бойынша
запастағы офицерлерді дайындайтын
әскери кафедра жұмыс істейді.
Еуразия ұлттық университетінде
мамандарды даярлау жүйесі 3
білім беру баспалдағы бойынша
жүзеге асырылады: жоғары негізді
білім (бакалавриат), магистратура
және Ph.D докторантура. Л.Н.
Гумилев атындағы ЕҰУ-ге қабылдау
мемлекеттік білім гранты мен ақылы
негізде жүзеге асырылады. Оқу
орны құрамында бакалавриатта –
65 мамандық, магистратурада – 65
мамандық, Ph.D докторантураcында
– 33 мамандық бойынша мамандар
даярлануда.
ЕҰУ – талантты, талапты
жастардың ордасы. Еуразия ұлттық
университетін таңдаған түлек
сапалы білім ала отырып, өзін
Алина АНДИРОВА, №13 мектеп-гимназиясының 11-сынып оқушысы:
– Еуразия ұлттық университеті – менің армандайтын оқу орындарымның
бірі. ҰБТ тапсырған соң осында түсуді мақсат етіп отырмын. Осы «Ашық
есік» күнінде өзім қалаған халықаралық қатынастар мамандығы жөнінде
көптеген мағлұматтар алдым. Еуразия ұлттық университетін бітіріп, ҚР
Сыртқы істер министрлігінде дипломат болып жұмыс жасағым келеді.
Маған осы университеттің «Алтын белгі» қауымдастығы ұйымдастырған
концерттік іс-шара мен «Жазу тарихы», «Білім тарихы» мұражайлары
қатты ұнады.
жан-жақты дамыту мен танытуға
қол жеткізеді. Ең бастысы, озық
білім мен ғылымға баулитын
академиктеріміз бен профессор-
оқытушыларымыз дәріс оқиды.
Сондай-ақ олар қызмет істейтін
ғылыми-зерттеу институттары мен
зертханалар заманауи технологиялық
жабдықтармен, электронды
ақпарат құралдармен толық
қамтамасыз етілген. ЕҰУ студенттері
ынтымақтастық бағдарламасы
аясында шетелдердің 200-ден аса
жоғары оқу орындарымен тәжірибе
алмасып,
білімін
жетілдіруге
байланысты түрлі жобаларға
қатысады.
Міне, «Ашық есік күніне»
келген түлектер осындай мол
мағлұматтарға қанығып қайтты. ЕҰУ
оқу ісі жөніндегі проректор Еркін
Оңғарбаев, Академиялық мәселелер
департаментінің директоры Шәмен
Палымбетов және факультет
декандары сөз сөйлеп, «таңдау
– сізден, сапалы білім – бізден»
дегендей келелі кеңес берді.
6
ЕУРАЗИЯ УНИВЕРСИТЕТІ
№ 11 (192),
мамыр, 2015 жыл
ТАҒЗЫМ
БОЙТҰМАР
Конференцияны бастан-
аяқ Рымғали ағаның өзі
ұйымдастырып, басы-қасында
жүрді.
Біздің Семейден елорда
Астанаға ат ізін салған
сайын Балташ аға «Абай»
журналының редакциясына
келіп, көрген-білгенін, алған
әсерін әңгімелеп айтып кетуден
әсте жалықпаушы еді. Балташ
аға деп отырғаным – Балтабек
Ерсәлімов, Республикалық
«Абай» қорының Президенті.
Өзі де аңқылдаған Балташ аға
бір күні редакцияға жерден жеті
қоян тапқандай қуанып келді.
Сүйінші сұрағандай, елге естірте
жария қылып айтты: «Рымғали
аға мына біздің Айгүлді ерекше
атап, сүйініп айтты. Жазуы бөлек,
ешкімге ұқсамайды дейді. Мұхтар
ағасының дәстүрін жалғайды
дейді. Естігенде қайран қалдым,
Рымғали ағаң сені қадағалап оқып
жүретініне қуандым».
Әрине, Балташ аға бірер
сөйлеммен шектеліп қалған
жоқ, біраз көсілді. Бұрыннан
редакцияға келе қалса,
қалтасындағы той-домалақтан
алған бірер кәмпитін басқаға емес,
маған беретін. Редакцияда бір
мерекелік дастархан жайылғанда,
жіліктің тобығын беріп, «Сенің
прозаңды Рымғали ағаң ерекше
бағалайды» деп қайталап қоюды
жөн көретін.
Рымғали Нұрғалидың беделі
туған елі Семейде ерекше еді.
Әдебиетті пір тұтар көзі қарақты
ел ол кісінің сөзін әулиедей
көретін, Рымғали ағаның бір ауыз
сөзі «Ақ дегені алғыс, қара дегені
қарғыс» сияқтанатын.
Мен келіп амандасқанда,
Рымғали ағаның көзінен де,
сөзінен де айрықша бір мейірімді,
көңілі толғандықты, құрметті
бірден көретінмін. Мені көрсе,
ілпитатын ерекше білдіретін
білігі мен білімі, кісілігі, тектілігі
озық, өз басым анық сыйлар игі
жақсы ағаларымның санатында
болатын.
Түскі аста Рымғали аға
мені өз қасына отырғызды.
Университеттің асханасындағы
наннан пісірілетін әртүрлі
тоқаштар дәмді екен. Шатырда
тұратын Карлсон, балалар
әдебиетінің тоқашқа тоймайтын
бір сүйкімді кейіпкері бұл
тоқаштарды көрсе, әсте
тоймайтын шығар деп ойлап
қалуға болады.
Детальдарға мән беретін
әдетім: Рымғали аға қолымен
бөліп өзі жеген тоқашының
жартысын маған берді: «Міне,
мына жартысын сен жей ғой!»,
негізі, бұлайша адам өте жақын
тартқан адамына жасайды.
Сөйтіп, дәм толы дастархан
басында академик аға екеуміз
жарты нанды бөліп жегенбіз.
Рымғали ағаның маған
ерен мейірленгені сол күні
айқын білінді. Мүмкін, мұны өз
көздерімен айқын көріп, қызыға
да қызғана да қарағандар бар
шығар. Асылында Рымғали аға
біреуді жақтыртпай қалса, жалған
бірдеңесін сезінсе бетің бар,
жүзің бар демей, көкейіндегі сөзін
айтып салып, қарап отыратын
тік мінезі бар. Жұмсақ мінезге
мұндайды балау қайда.
Жұртшылық алдында
академик ғалым қайта-қайта
мерейімді асыра берді. Рымғали
аға көп ілтипат көрсетіп, ел алдына
шығарып, менің кім екенімді
жариялап, шығармашылығымды
өте жоғары бағалап, академик
басымен сый-құрмет көрсетуден
шаршаған жоқ. Университет
атынан «Алтын адам» сувенирін
берді, қазір бойтұмардай
кабинетімде, кітап шкафымда
тұр. «Алтын адамға» қарасам,
түркілік болмысым мен үмітім
асқақтайды. Жыл сайын қайтқан
қазбен туған жерге көктем
оралғандай жаңғыра берер бір
игілікке бұл естелік сувенир
мегзеп тұрғандай көрінеді. Сонда
есіме Рымғали ағаның жарқын
бейнесі қоса келеді.
Дүйім ел алдында академик
Рымғали аға жазушылығым
туралы былай деп анық
мәлімдеді: «Басқа халық болса
Айгүлді төбесіне көтерер еді,
егер басқа халықтың қызы
болса. Маған Айгүлдің аузына
Мұхтар Әуезов түкіріп кеткендей
көрінеді. Айгүлдің ғалымдығы да,
жазушылығы да Мұхтар ағасына
айнымай тартқан!».
Бұдан артық қандай сый-
сияпат, ізет, марапат керек!
Патшадай сөз басымды
айналдырмаса да, естіген
мезетте-ақ бір сүйініш жанымда
құстай самғап, көкке шарықтап
кетті. Мұндай үлкен бағаға
төбем көкке жеткендей үнсіз
қуандым. Мұны баршасы естіді.
Мұхтар Әуезов, қазақтың ұлы
жазушысы, ұлттың жоқ іздеушісі,
анық мұрагері Мұхаң дүниеден
озған соң 4 жыл өткенде сол
топырақта туғаныма масайрап
ойладым. Рымғали ағаның әлгі
саф алтыннан бетер кесек сөзіне
іштей таң қалып та тұрмын. Нені
ұғып-біліп, неліктен дәлдеп, нық
сеніммен айтты екен?!
Конференция аяқталған соң
кешкілік банкет болды. Үстел
басында алшақтау отырған менің
мәртебемді Рымғали аға ауық-
ауық асырып қоюды еш ұмытқан
жоқ. Маған сөз бергізді. Сосын
тағы сөйлеп кетті: «Айгүлді
көр сем, сөйлегім кеп кетеді!».
Барша жұрт
тың назарында
отырдым. Ағаның
айрықша ілтипатын
сезініп, орыс тілді
ғалымдардан «Бұл
кім өзі?» дегендей,
маған қарағыштай
бергендер болды.
Өйткені академиктің
мықты талғамын олар
біледі. Оның жөп-
жөнді иліге қоймасын
да бек біледі.
Сол мезгілде
пәтерсіз жүрген едім.
Менің әлеуметтік
тұрмысымның кемісі
академиктің жанына
бататынын
білдім.
Академик Рымғали
Нұрғали мұны
білгендіктен де мені
жұртшылық алдында
мерейі ассын деп тым
көтермелей бергенін
тағы ұқтым.
«Басқа халықтың
қызы болсаң, тө бе сі не
көтеріп ұс тар еді!».
Асыл ағаның бір ауыз
сөзі – әлдеқашан
көкейімнен өшпес
асыл сөзге айналған.
Қыр соңымнан қал-
май тын
аңдулы,
т в о р ч е с т в о л ы қ
қор жы ным
толған
сайын өлердей жек
көретіндерін білдіріп
қоятын жалақор,
жабысқақ, жалған
айтудан тартынбас
әсіре күншілдердің
күңкілі мен ызғары
кейде жаныма батса,
қарадай ұрынып,
рухымды қорлағысы
кеп құлшынған
надан дұшпанға
назалансам, Рымғали
ағаның осы бір
ауыз сөзі ашу-
ыза, торығудан
құлантаза құтқарады
мені! Бұл менің
анық бойтұмарым, қысылғанда
оқитын дұғам тәрізді қуатты сөз!
Күйініштен дереу арыламын,
сабама түсемін.
2007 жылы Қазақстан
Жазушылар одағы басшысы
Нұрлан Оразалиннің қолдауы-
мен, Елбасының бұйрығымен
маған Астанадан пәтер
берілгенде шын қуанған, риза
болған қамқор ағаларымның бірі
Рымғали аға болды.
Енді ойласам, марқұм Сапар
Байжанов, Ырысхан Мұсаұлы,
Ақселеу Сейдімбек, Рымғали
Нұрғали сияқты жанашыр
ағаларым қолынан келген
жақсылықтарын менен ешқашан
аямаған екен. Ұлттық мүдде
зораюы үшін, әдебиеттегі буын
алмасу заңы үшін, адами асыл
парызы үшін.
Олар халықтық биіктіктен
қиядағыны көретін көреген,
дана, көркем ойлайтын, елдік
ірілікті ерен сүйетін жүрегі нұрлы
адамдар.
Айгүл КЕМЕЛБАЕВА,
жазушы, әдебиеттанушы,
«Дарын» Мемлекеттік жастар
сыйлығының лауреаты.
2006 жылдың қараша айы соңында түнделетіп
автобуспен Семейден Астанаға жеттім. 24 қараша күні
Л.Н.Гумилев атындағы Евразия ұлттық университетінде
алаштануға байланысты ғылыми-конференция басталды.
Ұйымдастырушысы – қазақ әдебиеті кафедрасы. Кафедра
меңгерушісі академик Рымғали Нұрғалиев. Бұл Рымғали
ағаның атағы бағзыдан алты алашқа әбден әйгілі болған,
әдебиеттану ғылымының мүйізі қарағайдай бір көсемі –
патриархқа айналып, болып-толған шағы болатын.
7
ЕУРАЗИЯ УНИВЕРСИТЕТІ
№ 11 (192),
мамыр, 2015 жыл
ЖҮЗДЕСУ
Еуразия ұлттық университетінде ақын, аудармашы, зерттеуші,
көсемсөзші, Әлихан Бөкейхан атындағы сыйлықтың лауреаты, ҚР
мәдениет саласының үздігі, Мәдениет қайраткері Бақытжан Тобаяқовтың
АҚШ-тың Нью-Йорк қаласындағы «Либерти» баспасынан ағылшын-орыс
Достарыңызбен бөлісу: |