Транзакциялар және тосқауылдар. Транзакция және тосқауыл қою түсінігі. Транзакцияларды басқару. Транзакция түрлері. Тосқауылды басқару

• 
  жазба тосқауылы – кестедегі жолдарға транзакция басқа транзакцияның сұранысы осы жолдарға қабылданбайтындай тосқауыл қояды;
  
• 
  оқу тосқауылы – басқа транзакциядан жолдар жазбасына тосқауылға сұраныс қабылданбайтындай транзакция жолдарға тосқауыл қояды, ал оқу тосқауылына - қабылдайды.
  

• 
  транзакция, кестедегі деректер жолына әрекет нәтижесі оны алуы, осы жол оқуына тосқауыл қоюға тиіс болып табылады;
  
• 
  транзакция, деректер жолына өзгеріс салуға арналған, оған жазба тосқауылын жүктейді;
  
• 
  егер жолға сұранатын тосқауыл бар тосқауылға орай қабылданбаса, онда транзакция тосқауыл алынғанша күту тәртібіне ауысады;
  
• 
  жазбаға тосқауылы транзакция аяғына дейін орындалғанша сақталады.
  

• 
  алғашқы мәніне негізделіп бірнеше қолданушылар бір жолды өзгерткенде соңғы өзгерту проблемасы туындайды, онда деректердің бір бөлігі жоғалтылады, себебі, әрбір келесі транзакция алғашқысы жасаған өзгерістерді қайта жазады. Бұл жағдайдан өзгерісті тізбектей енгізіп шығуға болады;
  
• 
  егер қолданушы логикалық дұрыс күй қабылдамас бұрын келгенше көптеген деректер өзгерісіне талап ететін деректерді өңдеудің күрделі операцияларын орындаса, «лас» оқу проблемасы мүмкін болады. Егер деректерді өзгертуде басқа қолданушы оны оқыса, онда ол логикалық дұрыс емес ақпарат алады. Мұндай проблеманы болдырмауда деректерді барлық өзгерістерден кейін оқу қажет;
  
• 
  қайталанбайтын оқу проблемасы транзакциямен бір деректерді бірнеше рет қайталап оқу салдары болады. Бірінші транзакцияның орындалуында басқасы деректерге өзгеріс енгізе алады, сондықтан қайталап оқуда бірінші транзакция басқа деректер тобын алады, ол оның тұтастығын бұзады немесе логикалық келіспеушілікке әкеледі;
  
• 
  елестерді оқу проблемасы бір транзакция деректерді кестеден таңдағаннан кейн, ал басқасы бірінші біткенше жолды қосқанда немесе жойғанда пайда болады. Кестеден таңдалған мәндер жаңылыс болады.
  

• 
  0 деңгейі – деректердің «ластануына» тыйым салу. Бұл деңгей деректерді тек бір транзакция өзгерте алатындығын талап етті; егер басқа транзакциямен сол деректерді өзгерту қажет болса, онда ол бірінші транзакция біткенін күту қажет;
  
• 
  1 деңгейі – «лас» оқуға тыйым салу. Егер транзакция деректерді өзгерте бастаса, онда басқа ешқандай транзакция біріншісі бітпей оны оқи алмайды;
  
• 
  2 деңгейі – қайталанбайтын оқуға тыйым салу. Егер транзакция деректерді оқыса, онда басқа ешқандай транзакция оны өзгерте алмайды. Сонымен, қайталап оқу кезінде олар бастапқы күйде болады;
  

Негізгі әдебиеттер: 1-5

• 
  Қолданушылар деректер қорындағы негізгі жұмыс істейтіндер болып табылады. ДҚБЖ деректерді алғанда, қойғанда, жойғанда немесе өңдегенде әр уақытта қандай да бір қолданушы атынан жасайды. ДҚБЖ талап еткен әрекетті қай қолданушы сұрайтынына байланысты қабылдайды немесе орындамайды.
  
• 
  Деректер қорының объектілері қорғанысы SQL көмегімен жүзеге асатын элементтер болып табылады. Әдетте, ұсыну және кесте қорғанысы қамтамасыз етіледі, бірақ басқа объектілер: формалар, қолданбалы программалар және толық деректер қоры қорғанысқа алынады. Көптеген қолданушыларға деректер қорының бір объектісін қолдануға рұқсат етіледі және басқаларын қолдануға тыйым салынады.