К-ДНҚ ферментінің көмегімен синтезделеді---Кері транскриптаза
DNA fragment produced by joining DNA segments from two different organisms is called---Recombinant DNA
Мына тұжырымдардың қайсысы жалған---Ректрикция фрагменттер тек палиндромдық тізбекті тани алады
Төменде аталған әдістердің қайсысы ДНҚ амплификациясына қолданылады:ПТРРекомбинаттық ДНҚ алуға болатын ДНҚ құрамы: рестрикациялану сайтынан Төмендегі ферменттердің қайсысы ДНҚ молекуласын рекомбинантты ДНҚ технологиясында кесу үшін қолданылады:рестриктазалар Екі түрлі организмнің ДНҚ сегменттерін қосу арқылы алынған ДНҚ фрагменті қалай аталады: Рекомбинантты ДНҚ Төмендегілердің қайсысы ПТР сатыларының санына кірмейді: Матрицалық ДНҚ және праймерлердің арасындағы сутегі байланысының бұзылуы. Sangers method of sequencing is based on: All of above Вектор дегеніміз не: Генді бөтен клеткаға тасымалдай алатын құрылым. Какое из следующих утверждений относительно эндонуклеаз рестрикции НЕ является правильным: ферменты , участвующие в защите от бактериофагов Sanger секвенирлеу әдісі мыналарға негізделген: Жоғарыда айтылғандардың барлығы. Егер дидезоксирибонуклеаза трифосфаттарыны дезоксирибонуклеозид трифосфаттарына қатынасы артып кетсе, ДНҚ секвенирлеу реакциясы қалай өзгереді: қысқы ДНҚ тізбектері шығарылады.
Ц-D-cdk-4,6 кешені қамтамасыз етеді: жасушаның өсуін, органоидтардың қайта қалпына келуін
Анафазаны реттеуші фактор қамтамасыз етеді: бөліну ұршығын ыдыратады
Цитокенездің ерте басталуына кедергі болатын кешен:Ц -B-Cdk-1
АРФ кешені қамтамасыз етеді: жас хроматидтердің ажырауын
Жасушаның белсенді өсуін және ақуыздар мен ферменттердің синтезін реттейтін кешен:Ц-D-cdk-4
Митоздың метафазасында циклдің тоқтау себебі: бөліну ұршығының дұрыс қалыптаспауы
Бір хроматидтік хромосомалардың ажырауын қамтамасыз етеді: анафазаны реттеуші фактор
ДНҚ молекуласының қос тізбекті үзілулері себебінен цикл тексеру нүктесінде тоқтайтын кезең: G1
Жасушаның өсуін, органоидтардың қайта қалпына келуін:Ц-D-cdk-4
Гемолитикалық анемияның ауыр түрімен ауыратын науқастың гемоглобиннің бета тізбегіндегі глутамин аминқышқылының валинге алмасуына байланысты эритроциттерінің пішіні орақ тәрізді.Мутацияның қандай типі анемияның дамуына себеп болған? Жауабы:миссенс
Жасушада геннің құрылымдық бөлігіндегі бірінші экзонда мутация болды.Ондағы нуклеотидтер 290-нан 288 болып азайды.Бұл қандай мутация типі? Жауабы:Фреймшифт
Генетикалық зертханада ақ Вистер егеуқұйрықтарының ДНҚ молекуласымен жұмыс барысында нуклеотидтердің алмасуы жүргізілді.Нәтижесінде полипептидтік тізбекте тек бір ғана аминқышқылы өзгерді.Байқалған өзгеріс қандай мутация нәтижесі болып табылады? Жауабы:фремшифт
Бірқатар гемоглобинопатияларда гемоглобиннің альфа- және бета тізбектеріндегі аминқышқылдарында өзгерістер болады.Төмендегі өзегерістердің қайсысы HbS (орақ тәрізді анемияға) тән? Жауабы:Глу Вал
7. As a result of mutation in the matrix chain of the DNA moleculethe TAC triplet was replaced by the TAG triplet.This mutation is called: Жауабы:the transition
8. Науқаста ұзақ уақыт темекі шегуден қызыл иегінде метастаздалыған жаңа түзілістер анықталды.Төменде келтірілген үдерістердің қайсысы жаңа түзілістің себебі болып табылады? Жауабы:мутация
9. Кейбір химиялық элементтер (брома препараттары,профлавин және т.б) инсерция инсерция типті мутациялара алып келетіні белгілі.Егер бұл өзгерістер геннің құрылымдық бөлігінде болса қандай мутацияға алып келеді? Жауабы:оқылу реті жылжуына
Санитарлық дәрігер тазалау құрылғысының істен шығуынан атмосфераға көптеген түрлі химиялық мутагендердің бөлінуіне байланысты химиялық комбинаттың жұмысын тоқтатты.Осы әсерден қандай мутация типтері туындауы мүмкін? Жауабы:нүтелік мутациялар
Сілемейлі қабығынан алынған биопаттан ісік жасушалары анықталды.Содан “қуықтың рагы” диагнозы қойылды.Төменде келтірілген факторлардың қайсысы ісіктің себеі болуым мүмкін? Жауабы: химиялық факторлар
Темекі түтінінің құрамындағы химиялық заттар С цитозиннің А аденинге ауысуына алып келетіндігі бізге мәлім.Бұд өзгеріс p53 генінің нуклеотидтік қатарында орын алса,p53 ақуызының синтезі өзгеріп,онда оның ісіктің өсуін тоқтататын қызметі бұзылады.Осы геннің қызметі ісіктің өсуін басып тастау.p53 гені қандай гендер тобына жатады? Жауабы:супрессор
. Indicate which of the following applies to phisycalcarcirogens? Жауабы:X-ray gamma and UV rays
15. Жасуша беткейінің терең өзгеруімен болатын,инвазивті өсу және метастаз беру сияқты қасиеттерімен анықталатын онкогенездің сатысы аталады? Жауабы: прогрессия
16. Осы кезең барысында трансформацияланушы жасушаның 10 еселеніп көбеюі жүреді.Бұл кезеңнің ұзақтығы шамамен 15 жылдан 30 жылға дейін созылады.Қатерлі ісіктің кезеңін анықтаңыз? Жауабы:промоция
17. Цитокенездің ерте басталуына кедергі болатын кешен? Жауабы:Ц-В-Cdk-1
Жасушаның пролиферациясын тежейтін факторлар? Жауабы:ингибиторлар Аралық бақылау 2 1-нұсқа\1 күн Лактозалық оперонда оператормен байланысатын ақуыз-репрессор
Осы кезең барысында трансформацияланушы жасушаның 10 еселеніп көбеюі жүреді. Бұл кезеңнің ұзақтығы шамамен 15 жылдан 30 жылға дейін созылады. Қатерлі ісіктің кезеңін анықтаңыз-Промоция
Онкологтың қабылдауына 45 жастағы әйел келеді, онда оң жақ көкірегінде диаметрі 2 см-дей ауырсыну байқалмайтын, жеке қатты консистенциялы ісік анықталды. Тексеру барысында сүт безінің фиброарданасы диагноз қойылды. Сүт безі қатерлі ісігінің тұқым қуалау қаупінің жоғары болуын анықтайтын 13q12 хромосомасында орналасқан ген- BRCA2. Қандай топқа BRCA2- гені жатады?- Супрессор
УК сәулесі әсерінен адамның ДНҚ молекуласында өзгерістер болды. Алайда арнайы ферменттер көмегімен ДНҚ молекуласындағы өзгерістер бастапқы қалпына келді. Бұл құбфылыс қалай аталады?-Репарация
Жасушада репрессор-ақуызы белгілі. Осы ақуыздың аминқышқылдық ретін қандай ген кодтайды?- Ген-регулятор
Адамдарда УК сәулесінің әсерінен терінің пигментациясы күшейеді. Бұл ненің өзгерісі нәтижесінде пайда болады? – геннің белсенділігінің
В спектрлі В-жасушалық лимфомада онкогенезге қатысатын апоптоз гені анықталған. Бұл геннің өнімі митохондрия каналдарын жауып, апоптоздың іске қосылуына жол бермейді. Қандай ген туралы сөз қозғалуда? – Bcl-2
Триптофан оперонын триптофан тоқтатады. Триптофан қалай оперонның жұмысын тоқтатады? – белок репрессорымен байланысады
Қиын стресс жағдайында жасуша ДНҚ-сы зақымдануларға ұшырайды, сонымен қатар митохондриядан ақуыздар босапшығып, апоптозды белсендіретін сигналдар береді. Қандай ақуыз апоптозды іске қосады? – AIF
Зерттеушілер бауырды электронды микроскоппен зерттеуде, кейбір жеке орналасқан жасушалардың сыртқы мембранамен қоршалып, ұсақ фрагменттерге бөлінгендігіне көңіл аударды. Оларың бірінде органеллалар, басқаларында ядро фрагменттері болған. Қабыну реакциясы байқалмаған. Зерттеушілер бұл өзгерісті қалай бағалады: Апоптоз
ДНҚ молекуласындағы бір тізбекті үзілулерді фосфодиэфирлік байланысты қалпына келтіретін фермент-лигаза
Оперон компоненті – Құрылымдық гендер
Рекомбинативтік репарация кезінде қалпына келетін тізбек – жаңа тізбек
Генетикалық зертханада ақ Вистар егеуқұйрықтарының ДНҚ молекуласымен жұмыс барысында нуклеотидтердің алмасуы жүргізілді. Нәтижесінде полипептидтік тізбекте тек бір ғана аминқышқылы өзгерді. Байқалған өзгеріс қандай мутация нәтижесі болып табылады? – трансверсия
Репрессибельді жүйенің соңғы өнімі-ол – Корепрессор
Экспериментте E.Coli-дің жасанды ортада өсуіне лактоза ендіргенде бета-галактозидазаның белсенділігінің жоғарылауы байқалды. Лактоза оперонының қандай бөлігін репрессордан босатады? – операторды
Күн сәулесі әсерінен адамның тері жасушаларындағы ДНҚ молекуласында көбіне түзіледі – тиминдік димерлер
Молекулалық деңгейдегі антимутациялық кедергі болып табылатын геннің қасиеті – көп қайталану
Осы сатыда қалыпты жасуша геномының тұрақсыздығына, бақылаусыз және тоқтаусыз бөліну қабілетіне ие болады, бірақ өсудің реттелуі жасуша аралық және ұлпалық бақылауда болады. Қатерлі ісіктің кезеңін анықтаңыз. – Инициация
Рибосоманың антибиотикалық молекулаларды қосудан кейінгі жұмысының өзгеруі реттелудің қай деңгейіне мысал бола алады? – трансляциялық
Науқас 63 жаста. Жиһаз фабрикасының ағаш өңдеу цехында шебер болып жұмыс жасайды. 3 ай бұрын оң жақтағы мұрын қуысымен тыныс алудың қиындығы пайда болды. ЛОР- дәрігер алдыңғы жақтың риноскопиясынан оң жақ мұрын қуысын бітеп тұрған ісікті анықтады. Қатерлі ісіктің пайда болу негізінен канцерогенді факторлардың қандай тобына байланысты. – химиялық факторларға.
Пигменттік ксеродерма ауруымен ауыратындардың терілері күн сәулесіне өте сезімтал болып келеді. Сондықтан тері рагі дамуы мүмкін. Қандай ферменттің синтезінің дұрыс жүрмеуі аталған ауруға алып келеді. – Нуклеазаның
Мутаген әсерінен гендегі бірнеше триплеттің құрамы өзгереді. Жасушада ақуыз өзгеріссіз синтезделеді. Бұл генетикалық кодтың қандай қандай қасиетімен байланысты. – Артықтылық
Лактозалық оперонның активтенуі үшін қажет. – репрессор – ақуызының индуктормен байланысуы
Бұл репарация типінде репликация кезіндегі жұптаспаған негіздердегі өзгерістер қалпыа келеді. Қандай репарация типі туралы айтылып тұр? - Мисмэтч
Емізулі баланы зерттелгенде қолдың үшінші, төртінші саусақарының қосылып қалғанығы анықталды. Апаптоздың типін анықтаңыз. – Бұйрық бойынша
РНҚ-полимераза байланысатын геннің бөлігі. – Промотор
Лактозалық оперонда транскрипция жүру үшін индуктордың репрессор ақуызымен байланысуы қай жерде жүреді. - Операторда
Дюшен үдемелі бұлшық ет дистрофиясында науқастарда дистрофин ақуызының синтезделуіне алып келетін экзондардың делециялары анықталады. Мутация типін анықтаңыз. – Фреймшифт
Сыртқы ортадан, мәселен айналасындағы Қ.ж.м немесе ц.р.а. жасушаға «жойылу» туралы сигнал келеді, қандай апаптоздың типі рецептордан келетін сигналға байланысты іске қосылады? – Бұйрық бойынша
Санитарлық дәрігер тзалау қ.і.ш.а.к түрлі химиялық мутагендердің бөлінуіне байланыты химиялық комбинаттың жұмысын тоқтатты, осы ісерден қандай мутация типтері туындауы мүмкін. – Нүктелік мутациялар
Бұл ақуыздың жасуша цитоплазмасындағы арақатынасының өзгеруі м.м.ө.ж, нәтижесінде ақуыздар оны тастап, каспазалық каскатты белсендіреді, қандай ақуыз туралы айтылды. – АІF
Полипептит молекуласындығы аминқышқылының қалдықтарының тізбегі белгіленеді. Бұл жүйе ДНҚ ның м.б нуклеотиттердің белгіліл бір орналасуына сәікес келетін ген. - Құрылымдық ген.
Лактоза опереноның позитивті бақылануы үшін не қажет. Ц-АМФ-КАБ
Протоонкогеннің онкогенге айналу жолдарын анықтау жолдарын анықтаңыз. – Онкогенге жаңа транскрипциялық промотордың жалғануы
ДНК молекуласындағы матрицалық тізбекте мутация нәтижесінде ТАЦ триплеті АТЦ триплет өзгерді. Мундай мутация типі аталады. – Нонсенс
10-12 аптасында түсік тастау қаупі болған жүктіліктен 2600,0 грамм салмақпен бала туылды, туылғаннан кейін 12 сағаттан соң баланы тексергенде жаңдайы ауыр болып құсулар байқалды. Өкпенің екіжақты көптік қырылдары естіледі. Іші кебіңкі, жұмсақ. Балаға өңештің туабіткен ақаулығы диагнозы қойылды. Бұйрықтық апаптоздың бұзылуынан болатын өңештің даму ақаулығы қайсы. – Атрезия
Коккеин синдромы бойдың қысқалығымен, бас сүйегінде кальцидің көп жинақталуымен, көру нервісінің атрофиясымен кереңдік және ерте қартаюмен сипатталатын ауру. Кокеин синдромында қандай ферменттің синтезінің дұрыс жүрмеуі байқалады. – Нуклеазаның
Лактоза оперонының активсізденуі үшін белок репрессор немен байланысады? - Оператормен
Эксцизиялық репарация кезінде түрлі зақымдануларды танитын фермент – гликозилаза
Ақуыз, митохондрия каналдарын ашылуына және AIF и цитохром С протеазалардың босап шығуына, каспазалық каскадты белсендіруге алып келеді. Митохондрия каналдарын ашатын ақуыз қайсы? - Вах
Гемолитикалық анемияның ауыр түрімен ауыратын науқастың гемоглобиннің бета тізбегіндегі глутамин а\қ-ның валинге алмасуына байланысты эритроциттерінің пішіні орақ тәрізді. Мутацияның қандай типі анемияның дамуына себеп болған? – миссенс
2 нұсқа
1.ДНҚ-да зақымдалулар көп болғанда жасуша эксцизиялық репарация арқылы оларды толығымен жөндеп үлгермейді.Нәтижесінде осындай ДНҚ молекуласында репликациядан кейін бастапқы тізбектегі...Репарацияның қандай типі арқылы аталған өзгерістер жөнделеді? рекомбинативтік
3.Промотор қандай қызмет атқарады?РНҚ полимеразамен байланысады
4.Иондаушы немесе УК сәулеленуімен ДНҚ зақымданған кезде,топоизомераза 2 ингибторлары...Қандай ақуыз арқылы ДНҚ зақымдануы туралы сигнал р53 геніне беріледі? ДНҚ протеинкиназа
5.Жедел лейкозбен ауыратын науқаста сүйек кемігін биопсиясын иммуноцитохимиялық зерттеуде ДНҚ фрагментациясы... Апопотозда ДНҚ фрагментациясы ферменттің көмегімен жүреді? эндонуклеаза
6.Блум синдромы-бұл жоғарғы фотосезімталдық және репарацияның бұзылуымен сипатталатын ауру.Синдромның клиникалық белгілері...Репарацияның қандай типінің дұрыс жүрмеуі Блум синдромының себебі болып табылады? пострепликативтік
7.Мутация бірлігі қалай аталады?мутон
8.Триплеттегі нуклеотидтің алмасуынан оның мағынасыз триплетке айналуына алып келетін гендік мутация? нонсенс
9.SOS репарациясының ерекшелігі: мутацияның көзі болуы мүмкін
10.Эукариоттар гендері экспрессиясының посттрансляциялық деңгейдегі реттелуінің бұзылуы,қандай аномальдық заттардың түзілуіне әкеледі:ақуыздардың
11.ДНҚ-ны құрайтын,пиримидиндік азотты негіздерге жататын:цитозин және тимин
12.Постранскрипциялық деңгейдегі про-а-РНҚ-ға тән:интрондардың әр түрлі реттілік пен комбинацияланып тігілуі
13.ДНҚ репликациясы нәтижесінде комплементарлық принцип сақталмай жұптаспаған негіздер орналасуы мүмкін.Жұптаспаған негіздер тек қана жаңа тізбекті қамтиды...Мисмэтч-репарациясы кезінде жаңа тізбекті танитын фермент: метилаза
14.Эукариоттар гендері экспрессиясының посттрансляциялық деңгейдегі реттелуін бақылайтын факторлар: фолдаза
15.Бұл репарация жүйесі ДНҚ молекуласында зақымдалулар көп болып,жасуша тіршілігіне қауіп төнгенде... Қандай репарация типі туралы айтылып тұр? SOS
16.Темекі түтінінің құрамындағы химиялық элементтер ДНҚ молекуласының хим. құрамын өзгертеді:аденинді тиминге немесе гуанинді цитозинге алмастырады.Бұл қандай мутация? трансверсия
17.Геннен синтезделеді:бір полипептидтік тізбек
18.Рактың көпшілік формасында гендік мутация нәтижесінде репликация қателігінен пайда болған жұптаспаған негіздердің репарациясы дұрыс жүрмейді.Жұптаспаған негіздердің репарациясының дұрыс жүрмеуі полипозды емес рактың қандай түріне алып келеді? тоқ ішектің
20.ДНҚ тізбеткерінің бірі нуклеотидтерден тұрады.АААТТТ.Осы ДНҚ молек.екінші тізбегіндегі нуклеотидтің тізбегі қандай? ТТТААА
21.Ядролық ақуыздың-апоптоздың реттеуші немесе транскрипциялық факторы ДНҚ зақымданулары бар жасушаның бөліну үдерісін тоқтатып...Қандай ақуыз апоптоздың көптеген гендерінің транскрипциялық факторы болып табылады? р53
22.Қазіргі уақытта тегіс бұлшықет жасушалар тамырларының қабырғаларының тотықтырғыштармен тотығуы,атеросклероздың дамуына ықпал етеді деп саналады.Ол эффект механизмін анықтаңдар:Некроз
23.Сплайсинг үдерісінің өзгеруі қай деңгейдегі реттелуге мысал бола алады:посттранскрипциялық
24.Пигменттік ксеродерма ауруымен ауыратындардың терілері күн сәулесіне өте сезімтал болып келеді...Қандай ферменттің синтезінің дұрыс жүрмеуі аталған ауруға алып келеді? нуклеазаның
25.Апоптоз үдерісінде ультракүлгін сәулесінің әсерінен болатын ДНҚ зақымданулары танитын фермент қандай? Казеинкиназа
22. Белгілі бір белоктардағы аминқышқылдары туралы ақпарат транскрипция нәтижесінде ДНҚ молекуласынан а-РНҚ-ға триплеттер түрінде көшіріледі. Бір триплет кодтайды: Бір аминқышқылды
23. Бұйрықтық апоптоз механизмінің іске қосылуы,каспазалық каскадтың белсенділігіне байланысты болады. Жасушаның өлім рецепторларының адаптор ақуыздары арқылы іске қосылуы,прокаспазалардың белсенді болуына алып келеді. Қандай каспаза плазмолеммадан келген сигналға бірінші болып активтенеді: 8
24. Қиын стресс жағдайында жасуша ДНҚ-сы зақымдануларға ұшырайды,сонымен қатар митохондриядан ақуыздар босап шығып,апоптозды белсендіретін сигналдар береді. Қандай ақуыз апоптозды іске қосады:---
25. Қандай репарация типіне жаңа синтезделген ДНҚ молекуласының тізбегіндегі өзгерістердің жөнделуі,ал бастапқы тізбектегі зақымдалулардың сақталып қалуы тән:
26. Эукариоттар гендері экспрессиясының постранслияциялық деңгейдегі реттелуін бақылайтын факторлар:Фолдаза 27. Мутация бірлігі қалай аталады:Мутон
28. Гендік мутациялар қандай ауруға алып келеді:Фенилкетонурияға
29. Күн сәулесінің әсерінен адамның тері жасушаларындағы ДНҚ моленкуласында көбіне түзіледі:Тиминдік димерлер