IV Затқа берілетін немесе заттан бөлінетін жы лу мөл ше рін есеп теу Жо ға ры да ай тыл ған дар ға сүй ен сек, де не
қыз ған немесе сал қын да ған кез де гі жы лу мөл
ше рі зат тың мен шік ті жы лу сы йым ды лы ғы, де не
мас са сы және тем пе ра ту ра өз ге рісінің кө бей тін
ді сі не тең:
Q =
cm (
t 2
1
)
не ме се
Q =
cm Δ
. Де не қыз ған кез де
t 2
> t 1
, жы лу мөл ше рі оң
мән ге ие бо ла ды. Де не сал қын да ған кез де
t 2
< t 1
,
жы лу мөл ше рі нің көр сет кі ші те ріс мән ге ие бо
ла ды. Бұл жағ дай да те ріс таңба энер гия ның де
не ден бө лі не ті нін көр се те ді, энер гия ның өзі нің
те ріс мә ні бол май ды.
V Де не тем пе ра ту ра сы ның жылу мөлшеріне тәу ел ді лік гра фи гі Де не энер гия ны көп мөл шер де ал са не ме се
бөл се, тем пе ра ту ра да көп мөл шер де өз ге ре ді.
Егер де не нің бас тап қы тем пе ра ту ра сы 0 ºC бол
са, он да ту ра про пор цио нал тәу ел ді лік
∆
t Q c m =
⋅
гра фи гі коор ди на та ба сын ба сып
өте тін тү зу бо ла ды (26су рет). Гра фик те гі аб
цис са осін де де не ге бе ріл ген жы лу мөл ше рі нің
мән де рі, ал ор ди на та осін де тем пе ра ту ра ның
мән де рі бе ріл ген. Гра фиктен де не 20 кДж жы лу
ал ған да, оның тем пе ра ту ра сы 50 ºCге дей ін кө
те ріл ген ін кө ру ге бо ла ды. Та би ғат та жә не тұр
мыс та қы зу не ме се сал қын дау қор ша ған ор та ның
тем пе ра ту ра сы нан бас тала ды. Бас тап қы тем пе
ра ту ра ның мә ні есеп ке алын ған гра фик
Тапсырма Жылум л ерінесеп-
те тін ормуланы
аттыңмассасын
мен ікті ылусы ым-
ылығын температура
ерісін соныменқатар
енетемпературасының
бастапқы несоңғы
м н ерінесептеуе
па аланатын а етіп
т рлен ірің ер
сы ормулалар ы
ененіңмен ікті ылу
сы ым ылығынпа а-
ланып а ың ар
0 10 10 15 20 25 20 30 40 50 6 0 t, ° C 5 кДж