Мәтіннен мағынасы жуық сөзді табыңыз

70
III
 БӨ
ЛІМ
7. Мәтіннен қосалқы айқындауышты кісі есімдерін теріп жазыңыз.
Қанжығалы Бөгенбай, _____________________, _____________________, 
_____________________, _____________________, _____________________ .
8. Дұрыс / қате ақпаратты белгілеңіз.  
Дұрыс
Қате
Түркістан – қазақ хандығының алғашқы астанасы.
Түркістан қаласы ежелде Шауғар деп аталған.
Түркістанды Ақсақ Темір салған.
Түркістан Оңтүстік Қазақстан облысының орталығы болды.
9. Оқыңыз.
Есіл  өзенінің  аңғарында,  Бұзықты  көлінің  шығыс  жағалауындағы  орналасқан  Бозоқ  
қалашығы күні бүгінге дейін сақталған. Қалашықтың құрылымы 40 га ауданды алатын  
солтүстіктен оңтүстікке созылған үш бөліктен тұрады. 
Үш бөлікті құрылым ішінде қалашықтың мінәжаттық орталығы орналасқан, ол жерде 
екі кірпіш кесенесінің, бір мұнараның, кірпішті күйдіру пешінің және 11 жерлеу орнының  
негіздері табылған. 
Бұл  кесенелер  қазіргі  Астананың  орнында  бұдан  мыңдаған  жылдар  бұрын  әскери  
бөлімшелер,  рухани,  әкімшілік  билік,  қолөнер  және  сауда  орталығы  болғандығын  
дәлелдейді.Бозоқты алғаш тапқан кезде археолог ғалым Кемел Ақышев бұл қалашықты 
Ақжол  деп  атағысы  келген.  Кейін,  түркі-оғыздардың  тарихы  жөніндегі  жазбаша  
дереккөздерде  ол  көл  атауында  сақталған  Бұзықты  деген  топонимді  анықтап,  өзінің  
жұмысына Бұзық деп ат қойған екен.
Бұл мекен атауын білдіретін мағынаны талқылау барысында Қазақстанның Президенті 
Н.Ә.  Назарбаев  пен  К.  Ақышев  Бозоқ  деген  атау  археологиялық  феномен  үшін  қолайлы 
деген ортақ пікірге келеді. 
Бозоқ  –  ежелгі  түркі  мемлекеттері  әкімшілік  құрылымының  шығыс  бөлігінің  атауын 
білдіретін түркі-оғыздық термин. Қалашық атауы түркі-оғыз тілінде терең бойлайтын, 
бұзатын оқ деген мағынаны білдіретін «бұзық» және боз, ашық оқ дегенді білдіретін «боз 
оқ» сөздерінен тараған деген болжам бар. 

71

жүктеу/скачать 10,63 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: