I БӨ
ЛІМ
3. Дене қимылы білдіретін мағынаны жазыңыз.
Дене қимылы
Мағынасы
Дене қимылы
Мағынасы
қабағын түю
ренжу, ашулану
таңдай қағу
көзі бақыраю
иығын көтеру
ернін жымқыру
қолын бұлғау
ернін шығару
бетін шымшу
ернін тістеу
екі құлағын басу
4. Әр халықтың сәлемдесу дәстүрімен танысып, ұқсастықтар мен
айырмашылықтарын анықтаңыз.
Айндар
Самоастар
Лаонга қауымы
Бір-бірінің
құлағынан ұстайды.
Бір-бірінің
беттерін иіскейді.
Қол соғады.
Қытайлар
Жапондар
Үнділер
Өз қолын өзі қысып,
сәл еңкейеді, жымияды.
Көзін көтеріп,
сәл еңкейеді.
Екі алақанын біріктіріп,
маңдайға тигізіп,
бас иеді.
Эскимостар
Арабтар
Орыстар
Қабылдаушының
төсіне немесе
иығына қол тигізеді.
Бір-бірінің
иықтарын
жұдырықпен
соғады.
Әскери адамдардың
сәлемдесу рәсімі сияқты сұқ
саусақ пен ортаңғы саусақты
біріктіріп маңдайға тигізеді
(Египет, Йемен).
Қолды жүрек тұсына
апарып, сәл еңкейеді, содан кей-
ін үш қайтара сүйіседі.
Сүйіседі, қол
алысады,
қол көтереді,
қол бұлғайды,
құшақтасады,
бас изейді.
20
I БӨ
ЛІМ
5.
Суреттегі дене қозғалысы мен ым-ишаратқа қарап, білдіретін мағынасын
түсіндіріңіз.
А) Ә)
Б) В)
6. Дене қозғалысының, ым-ишараттың орындалу амалын жазыңыз.
Екі бүйірін
таяну
Қос қолымен,
яғни екі бүйірін
бас бармақ пен арқаға
қарай кеткен төрт
саусақтың ортасында
қысыңқырай ұстау
Басын шұлғу
21
I БӨ
ЛІМ
Саусағын
шошайту
Езу тарту
7. Өтірік айтқан адамның басты 7 ым-ишаратын сипаттаңыз.
Үлгі: Өтірік айтқан адам желкесін қасиды, көйлегінің жағасын тартқылайды.
22
I БӨ
ЛІМ
8. Топтық жұмыс. Ерге, әйелге тән ым-ишаратқа қатысты фотоколлаж
дайындап, дене тілінің мағынасын түсіндіріңіз.
1-топ
Әйел адамға тән
ым-ишарат
2-топ
Ер адамға тән
ым-ишарат
9. Сұрақтар бойынша ой бөлісіңіз.
Сөйлеу кезінде дауыс
мәнері, кідіріс,
интонация
қаншалықты маңызды
деп ойлайсыз?
Сөйлегенде
бірқалыпты
тұрасыз ба, әлде
қимыл-қозғалыс,
ым-ишаратты көп
қолданасыз ба?
Ақпаратты
жеткізуде,
толықтыра түсуде
ым-ишараттың
алар орны қандай?
10. Мақал-мәтелдерді оқыңыз.
Ымға түсінбеген дымға да түсінбейді
<адамдар қауымында тым ертеде
ым-ишара арқылы пікір алысу дәстүрі болған. Бүгін де болмысымыздағы
жүздеген ым-ишара әрекеттері (қол қусыру, көз қысу, бет шымшу,
қол шапалақтау, желке қасу, бас шайқау т.т.) арқылы өзара түсінісіп,
пікір алысуға болады. Алайда осы ымға, ишараға түсінбейтін адам халық
салт-дәстүрін де (демек дымға да) түсінбейтін адам деген сөз >.
Бармақ басты, көз қысты
<1. О баста екі адамның қылмысты іс туралы өзара
бір-бірімен келісуіне байланысты айтылған сөз; 2. Ауыс. Екі адамның басқаларға
білдірмей өзара құпия келісуі>.
(Қайдар Ә. «Халық даналығы»)
11. Мақал-мәтелдерді қатыстырып, сөйлем құраңыз.
23
I БӨ
ЛІМ
8. Топтық жұмыс. Ерге, әйелге тән ым-ишаратқа қатысты фотоколлаж
дайындап, дене тілінің мағынасын түсіндіріңіз.
1-топ
Әйел адамға тән
Достарыңызбен бөлісу: |
