Y = C + I + G + Xn
Ашық экономиканы кіші (шағын) жəне үлкен (ірі) деп бөледі.
Кіші (шағын) ашық экономика – кішігірім елдің экономи-
касы, оның əлемдік нарығындағы үлесі аз ғана, ол əлемдік пайыз
мөлшерлемесіне айтарлықтай əсер ете алмайды. Сондықтан пайыз
мөлшерлемесі сырттан берілген, экзогендік түрде қабылданады.
Үлкен (ірі) ашық экономика – оның ауқымына байланыс-
ты пайыз мөлшерлемесі елдің ішіндегі экономикалық процес-
тер əсерінен қалыптасады. Ірі елдің экономикасы (АҚШ, Жа-
пония, Қытай, Алмания). Бұл елдер əлемдік қор жинағы мен
инвестицияның едəуір бөлігіне ие болғандықтан, əлемдік пайыз
мөлшерлемесіне айтарлықтай əсер ете алады.
Ашық экономиканың негізгі белгілері:
- ЖҰӨ-дегі сыртқы сальдо квотасы;
- өндіріс көлеміндегі экспорт үлесі;
- тұтынудағы импорт үлесі;
- ішкі инвестицияға қатысты шетелдік инвестицияның үлесі.
Ашықтық деңгейі сыртқы сауда көлемі мен үкіметтің саяси
бағытына байланысты. Мысалы: Ұлыбритания салыстырмалы
ашық экономика болып табылады, өйткені ол сыртқы саудаға
тəуелді. АҚШ экономикасы жабық экономикаға жақын, өйткені
оның дамуына сыртқы сауда көп əсер етпейді.
Достарыңызбен бөлісу: |