-кесте. Экономикалық қызмет түрлері бойынша ЖІӨ

36

Электрмен жабдықтау, 

газ, бу беру жəне ауа 

баптау

390 029,8

104,1

127,6

1,8

1,7

Сумен жабдықтау; 

кəріз жүйесі, 

қалдықтардың жина-

луын жəне таратылуын 

бақылау

66 260,1

104,8

119,7

0,3

0,3

Құрылыс

1 606 590,4

101,0

100,3

7,5

9,1

Қызметтер көрсету

11 391 336,9

106,0

113,0

52,8

54,6

Көтерме жəне бөлшек 

сауда: автомобильдерді 

жəне мотоциклдерді 

жөндеу

2 832 187,8

112,0

122,2

13,2

11,9

Көлік жəне қоймалау

1 613 186,5

107,4

105,6

7,5

8,2

Тұру жəне тамақтану 

бойынша қызметтер

170 906,2

101,7

117,3

0,8

0,8

Ақпарат жəне байла-

ныс

520 219,9

110,0

81,5

2,4

3,3

Қаржы жəне 

сақтандыру қызметі

1 333 502,1

97,6

107,3

6,2

7,3

Жылжымайтын 

мүлікпен жасалатын 

операциялар

1 877 764,7

103,8

120,0

8,7

8,6

Кəсіби, ғылыми жəне 

техникалық қызметтер

841 400,5

106,1

112,1

3,9

4,1

Əкімшілік жəне 

қосалқы қызмет 

көрсету саласындағы 

қызмет

418 325,5

107,3

109,7

1,9

2,0

Мемлекеттік басқару 

жəне қорғаныс; 

міндетті əлеуметтік 

қамтамасыз ету 

417 090,1

102,4

116,9

1,9

2,0

Білім беру

674 945,5

103,5

118,4

3,1

3,2

Денсаулық сақтау жəне 

демалыс

375 437,7

105,1

120,2

1,7

1,7

Өнер, ойын-сауық 

жəне демалыс

128 810,4

104,5

121,0

0,6

0,6

Өзге де қызметтер 

түрлерін ұсыну

171 893,7

109,3

110,6

0,8

0,8

37

Үй қызметшісін 

жалдайтын жəне өзі 

тұтыну үшін тауар-

лар мен қызметтерді 

өндіретін үй 

шаруашылықтары 

қызметі

15 666,3

100,0

113,2

0,1

0,1

Салалар бойынша 

қорытынды

20 881 734,3

105,5

115,1

97,0

98,6

Қаржы 

делдалдығының 

жанама өлшенетін 

қызметтері

-482 740,5

74,5

119,5

-2,2

-3,1

Жалпы қосылған құн

20 398 993,8

106,5

115,0

94,8

95,5

Өнімдерге жəне 

импортқа салынатын 

таза салықтар

1 114 479,5

116,7

122,1

5,2

4,5

Дерек көзі: www.stat.kz 

Қорытынды

1. Ұлттық есепшоттар жүйесі – ұлттық өнім мен ұлттық табысты 

өндіру, бөлу жəне соңғы пайдалану үрдістерін сипаттайтын бухгал-

терлік есепшот нысанындағы кестелер кешені. 

2. ҰЕЖ-нің негізгі мақсаты болып ұлттық өнімнің (ұлттық табыс-

тың) қалыптасуы мен пайдалану үдерістерін кешенді, əрі жан-жақты 

талдау үшін, экономикалық саясатты жүргізу мен үлгілерді құру жəне 

болжау үшін, қажетті мəліметтермен қамтамасыз етіп отыру табылады. 

Қазіргі ҰЕЖ экономикалық үрдістер мен экономикалық операцияларды 

бейнелейтін көрсеткіштер жиынтығын құрайды.

3. Ұлттық есепшоттар жүйесіндегі негізгі макроэкономикалық 

көрсеткіштер мыналар: жалпы ұлттық өнім, жалпы ішкі өнім, таза 

ұлттық өнім, ұлттық табыс, жеке табыс жəне қолда бар табыс.

4. Жалпы ішкі өнім мынадай əдістермен есептеледі: қосылған құн 

бойынша, шығындар бойынша жəне табыстар бойынша. Сонымен 

қатар, жалпы ішкі өнімге баға деңгейі маңызды түрде əсер еткендіктен, 

оның екі түрі ажыратылады: атаулы жалпы ішкі өнім жəне нақты жалпы 

ішкі өнім.

5. Бағалар индекстерінің макроэкономикалық көрсеткіштері тұ 

-

тыну бағаларының индексі жəне өндірушілер бағаларының индексі бо-

38

лып бөлінеді. Жалпы ішкі өнім дефляторы атаулы жалпы ішкі өнімнің 

нақты жалпы ішкі өнімге қатынасын білдіреді. Тұтыну бағаларының 

индексі Ласпейрес индексімен есептеледі, жалпы ішкі өнім дефляторы 

Пааше индексімен есептеледі, ал Фишер индексі Ласпейрес индексі мен 

Пааше индескінің кемшіліктерін жояды.

6. Ұлттық экономикада жасырын немесе көлеңкелі экономиканың 

болуы ЖІӨ-нің жəне ҰЕЖ-нің басқа да көрсеткіштерінің ақиқат ша-

маларын айқындауда қиыншылықтар тудырады. Экономикалық стати-

стикада көрсетілмейтін экономикалық іс-əрекеттер жасырын жасалады. 

Көлеңкелі экономика – мемлекетке салық төлеуден жалтаратын жəне 

заңсыз түрде пайда табуды көздейтін экономикалық қызмет.

Өзін-өзі тексеру сұрақтары

1. Жалпы аймақтық өнім дегеніміз не?

2. Жалпы ішкі өнімді есептеудің қандай əдістері қолданылады?

3. Атаулы жəне нақты жалпы ішкі өнім арасындағы айырмашылық 

қандай?

4. Жалпы ішкі өнім дефляторы дегеніміз не?

5. Бағалар индексінің қандай түрлері бар?

6. Ұлттық есепшот жүйесіндегі негізгі макрокономикалық көр-

сеткіштер арасындағы өзара байланыстар қандай?

7. Негізгі макроэкономикалық теңдестіктің түрлері қандай?

8. Макроэкономикадағы шеңберлі айналым үлгісінің түрлері қалай 

құрылады?

9. «Жылыстау» жəне «қуат беру» көрсеткіштеріне не жатады?

10. Таза экономикалық əл-ауқат көрсеткішін есептеудің қажеттілігі 

неден туындайды?

11. Елдің ұлттық байлық көрсеткіштеріне не жатады?

Ұсынылатын əдебиеттер тізімі

Негізгі:

1. Мамыров Н. Қ., Тілеужанова М. Ə. Макроэкономика: Оқулық. - 

Алматы: Экономика, 2003. Тарау 2.

2. Макроэкономика: учебник / Под общ. ред. А. А. Абишева, 

К.А. Хубиева. – Алматы: «Экономика», 2007. Раздел 1, глава 2.

3. Вечканов Г. С., Вечканова Г. Р. Макроэкономика. 2 - е изд. - Спб.: 

Питер, 2008. Глава 2.

4.  Агапова Т. А., Серегина С. Ф. Макроэкономика: учебник / Под 

общ. ред. д.э.н., проф. А. Ф. Сидоровича; МГУ им. М. В. Ломоносова. 

39

– 8 - е изд., перераб. и доп. – М.: Издательство «Дело и Сервис», 2007. 

Глава 2.

5. Курс экономической теории: учебник – 5-е исправленное, до-

полненное и переработанное издание/ Под общ. ред. Чепурина М. Н. и 

Киселевой Е. А. – Киров: «АСА», 2006. (Раздел 3: Макроэкономика). 

Глава 16.

6.  Селищев А. С. Макроэкономика. 3 - е изд. - Спб.: Питер, 2005. 

Глава 1.

7.  Ивашковский С. Н. Макроэкономика: Учебник. 2 – изд., испр., 

доп. – М.: Дело, 2002. Глава 1.

8. Ким И. А. Сборник заданий по макроэкономике: Учебное посо-

бие. М.: Вита-Пресс, 2005. Глава 1, 2, 3.

9. Агапова Т. А., Серегина С. Ф. Макроэкономика. Тесты: Уч. пос., 

2-е изд. – М.:ДиС, 2005. Тема 1.

10. Микро-, макроэкономика. Практикум. Под общей ред. 

Ю.А. Огибина – СПб,1994г. Тема 15.

11.  ҚР Статистика Агенттігінің мəліметтері. www.stat.kz

Қосымша:

1. Доғалов А. Н., Досмағанбетов Н. С. «Макроэкономика» пəнінен 

курстық жұмысты орындау бойынша əдістемелік нұсқау (экономикалық 

мамандықтар үшін) – Астана: Л. Н. Гумилев атындағы ЕҰУ, 2011. – 20б.

2. Сейткасимов Г. С. Макроэкономические проблемы современной 

экономики Казахстана: Монография. – Астана: Изд. КазУЭФМТ, 2010. 

– 350 c.

3. Курганбаева Г. А. Экономика Казахстана в ХХІ веке: монография. 

– Алматы: Казахстанский институт стратегических исследований при 

Президенте РК, 2009. – 144 с.

4. Тоқсанбай С. Р. Үлкен экономикалық орысша-қазақша сөздік/

Большой экономический русско-казахский словарь. – Алматы, 2010. 

1010 б.

5. Тарасевич Л. С., Гальперин В. М., Гребенников П. И., Леусский А. И.

Макроэкономика: Учебник / под ред. Тарасевича Л.С. 5-е изд.- М.: 

ЮРАИТ, 2004. – 656с.

6.  Мэнкью Н. Г. Принципы макроэкономики. Учебник для вузов / 

Пер. с англ. – 2-е изд. – Спб.: Питер, 2006. – 576 c.

7. Абакумова О. Г. Макроэкономика. Конспект лекций: Пособие для 

подготовки к экзаменам. – М.: ПРИОР – Издат, 2005. – 224 с.

8. Базылев Н. И. и др. Макроэкономика. Учебное пособие. – М.: ИН-

ФРА – М, 2003. – 190 с.

40

9. Введение в макроэкономику: Учебное пособие./ Под ред. 

М. Е. Дорошенко - М.: ЮНИТИ, 2000. – 175 с.

10. Долан Э., Линдсей Д. Э. Макроэкономика/Под общ. ред. Б. Лисо-

вика. Спб: 1996.

11. Шишов А. Л. Макроэкономика. – М.: Ассоциация авторов и из-

дателей «Тандем», Издательство ЭКМОС, 1997 г. – 320 с.

12. Бункина М. К., Семенов В. А. Макроэкономика (Осн. эк. полити-

ки): Учебник. – Изд-во «ДИС», 1997.-320 с.

13. Кейнс Д. М. Общая теория занятости, процента и денег. 

14. ҚР-ның Президенті Н. Ə. Назарбаевтың халыққа Жолдауы 

«Əлеуметтік-экономикалық жаңғырту – Қазақстан дамуының басты 

бағыты», 2012 ж. 28 қаңтар.

15. ҚР-ның Президенті Н.Ə. Назарбаевтың халыққа Жолдауы 

«Болашақтың іргесін бірге қалаймыз», 2011 ж. 28 қаңтар.

16. ҚР-ның Президенті Н. Ə. Назарбаевтың халыққа Жолдауы 

«Жаңа онжылдық – Жаңа экономикалық өрлеу – Қазақстанның жаңа 

мүмкіндіктері» 2010 ж. 30 қаңтар.

17. Н. Назарбаев. Қазақстан - 2030: «Ел Президентінің Қазақстан 

халқына жолдауы», Алматы – 1998 ж.

жүктеу/скачать 1,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: