Инвестициялық жылжымайтын мүлік есебінің түрлері

Инвестициялық  жылжымайтын  мүліктің  құрылысы  немесе  оны  қайта 

жаңарту кезеңінде есепке алу тəртібі «Негізгі құралдарды есепке алу  тəртібі» 

бөліміне  сəйкес  жүргізіледі.  Жұмыстың    аяқталу  күніне  осы  қолданылады. 

Инвестициялық  жылжымайтын  мүліктің  құны:  алғашқы  шығындар  сома-

сына  (жылжымайтын  мүлікті  оның  мақсатты  функцияларына  сəйкес  жұмыс 

істеу  жағдайына  келтіру  үшін  қажет  осындай  шығындарды  қоспағанда); 

инвестициялық  жылжымайтын  мүліктің  жұмыспен  қамтудың  жоспарланған 

деңгейіне  қол  жеткізген  сəтіне  дейін  тартқан  бастапқы  шығыстар  сомасы-

на  немесе  жылжымайтын  мүлікті  салу  немесе  қайта  жаңарту  кезінде  жүзеге 

асырылған  материалдардың,  еңбектің  немесе  өзге  ресурстардың  нормадан 

тыс  шығындарының  сомасына  арттырылады.  Егер  актив  айырбасталмайтын 

операция  жолымен  немесе  атаулы  құны  бойынша  немесе  мүлікті  тəркілеу 

өкілеттіктерін  қолдану  арқылы  сатып  алынса,  сатып  алу  күніндегі  əділ  құн 

оның құны болып табылады. Жалға ұсталатын  инвестициялық жылжымайтын 

мүліктің  алғашқы  құны  осы  «Жалдауды  есепке  алу  тəртібі»  бөлімінде,  яғни  

жылжымайтын мүліктің əділ құнынан ең азы бойынша немесе ең төмен жал-

дау  төлемдерінің  дисконтталған  құнынан  ең  азы  бойынша  анықталады,  бұл 

ретте балама сома міндетті болып тартылады.

Инвестициялық жылжымайтын мүлікті сатып алу шоттардың мынадай кор-

респонденциясымен көрсетіледі: 2510 «Инвестициялық жылжымайтын мүлік» 

шотының дебеті жəне 3210  «Жеткізушілерге  жəне мердігерлерге қысқа мерзімді 

253

кредиторлық берешек» шотының кредиті. Қолдануға қабылданған көтерілген 

ғимараттар немесе құрылыстар немесе инвестициялық жылжымайтын мүлікті 

тану  өлшемдеріне  жауап  беретін,  қайта  жөндеуден  кейінгі  ғимараттар  мен 

құрылыстар, сондай-ақ «Негізгі құралдар» санатынан «Инвестициялық жыл-

жымайтын мүлік» санатына ауыстыру кезінде мынадай тізбек жүзеге асырыла-

ды: 2510 «Инвестициялық жылжымайтын мүлік» шотының дебеті жəне 2310 

«Жер» шотының немесе 2320 «Ғимараттар» шоты қосалқы шотының кредиті 

[11.1-кесте].

11.1-кесте

жүктеу/скачать 8,06 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: