Оқулық Қазақстан Ðеспóбликасының Áілім æәне ғылым министрлігі бекіткен
жүктеу/скачать 3,52 Mb. Pdf көрінісі
|
7 сынып химия оқулығы
- Бұл бет үшін навигация:
- Тірек сөздер
- Li, Na, K. Îлардың атомдық массалары сәйкесінше 7, 23, 39.
| ХИМИЯЛЫҚ
ЭЛЕМЕНТТЕРДІҢ ПЕРИОДТЫҚ КЕСТЕСІ § 13. хÈмÈßлық ÝлементтерÄІҢ жІÊтелÓІ Бүгінгі сабақта: • И.В.Дëберейнер, Дж.А.Ньюлендс, Д.И.Менделеев еңбектерінің мыса лын- да химиялық элемент- тердің жіктелуін білетін боламыз және оларды салыстырамыз. • Триада • Октава • Атомдық масса Тірек сөздер Алдымен швед ғалымы Й.Берцелиус хи миялық эле менттерді олардан түзілген жай заттардың қасиеттеріне сәйкес ìåòàëäàð және áåéìåòàëäàð деп жіктеуді ұсынды. Металдар бос күйінде жылтыр, электр тогын және жылуды жақсы өткізеді. Бейметалдар электр тогын нашар өткізеді және металдық жылтыры болмайды (26-сурет). Металдар мен бейметалдардың химиялық қасиеттерінде де өзгешеліктер бар. Металдар негіздік қасиеттер көрсететін қосылыстар түзеді. Ал бейметалдар қышқылдық қасиет көрсететін қосылыстар түзеді. 1829 жылы неміс химигі И.В.Дё бе рей нер кей- бір қасиеттері ұқсас элементтерді үш-үштен топқа біріктіруді ұсынды. Ол оны триада деп атады. Бұл жіктеудің мәні мынада: әр триадада ортаңғы элементтің атомдық массасы екі жағын- дағы элементтердің атомдық масса ла ры ның ариф- метикалық ортасына тең. Мысалы, триадалардың бірін қарас ты ра й ық: Li, Na, K. Îлардың атомдық массалары сәйкесінше 7, 23, 39. И.В.Дё бе рей нер 75 26-сурет. Металдар мен бейметалдар до ре ми фа соль ля си H Li Be B C N O F Na Mg Al Si P S Cl K Ca Ti Cr Mn Fe CoNi Cu V Zn In As Se 27-сурет. Нью ленд с октавасы A r (Na) = A (Li) A (K) 2 r r + = 7 39 2 + = 23. И.В.Дёбе рей не рдің жіктеу жүйесі толық же- тіл ді рілмеген болып шықты. И.В.Дё бе рей нер дің қателігі — ол үштік топты, яғни триаданы із- деумен шек телді. И.В.Дё бе рей не р химиялық элементтердің қасиет терін атомдық массаларымен бай ланыс- тырған ең алғашқы табиғат зерттеушісі болды. 1865 жылы ағылшын ғалымы Дж.А.Нью лендс химиялық элементтерді атомдық масса ларының өсу ретімен орналастырды. Осының нәтижесінде ол әр сегізінші эле мент қасиеті жағынан бірінші эле ментті қайталайтынын байқаған. Бұл табылған заңды лықты ол же ті музыкалық гаммалардың ана ло гия сы бойын ша жүктеу/скачать 3,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|