Ä.È.менÄелее жасаҒан хÈмÈßлық ÝлементтерÄІҢ ÏерÈÎÄтық жҮÉесІ

80
30-сурет. 
Жартылай ұзын нұсқасы
31-сурет. 
Ұзын нұсқасы
ал 4—7-периодтар 
үлкен периодтар
деп аталады. 7-период аяқ-
талмаған.
Элементтердің вертикаль қатарлары 
топтар 
деп аталады.
 
Қысқа 
нұсқадағы топтар саны 8 және олар 
негізгі 
(А деп белгіленеді) және 
қосымша
топшаларға 
(B деп белгіленеді) бөлінген.
 
Бір топшаға химиялық қасиеттері ұқсас элементтер топтастырылған 
(ұялас). Элементтердің периодтық жүйесінің жартылай ұзын және 
ұзын нұсқаларында он сегіз топ бар, олар барлық топшаларды 
топтар
периодтар
Таңбасы
Атауы
Атомдық 
массасы
Реттік 
нөмірі

81
қамтиды. Кейбір топшалардың атаулары бар. 
Мысалы, ІА тобы — сілтілік металдар, VIIA 
тобы — галогендер т.б.
Периодтық жүйедегі көптеген элементтер 
металдар (90-нан астамы), ал бейметалдар аз.
*
1. Келесі сөйлемдерді дәптерге жазып толықтырыңдар:
Периодтық жүйедегі барлық элементтер 
артуы бойынша орналасқан. Элементтердің горизонталь 
қатарлары 
деп аталады. Тік қатарлар 
деп аталады. Төменгі сол жағында 
орналасқан, ал жоғары оң жағында 
орналасқан. Элементтердің көпшілігі — 
.
2. Элементтердің периодтық кестесін пайдаланып, 
келесі сұрақтарға жауап беріңдер:
а) ең жеңіл элементті;
ә) рет нөмірі 12-элементті;
б) 3-периодтағы металдарды;
в) 2-периодтағы бейметалдарды;
г) атомдық массасы 80-ге тең элементті;
ғ) 4-период, 1-топтың қосымша топшасында орна-
ласқан элементті атаңдар.
3. Периодтық кестеден натрий, аргон, мырыш, бром, 
рутений, платинаны табыңдар. Олардың рет нөмірін, 
атомдық массаларын, сондай-ақ период және топ 
нөмірлерін көрсетіңдер.
4. Периодтық жүйенің берілген сұлбасына:
а) период және топ нөмірлерін;
ә) сутек, оттек, гелий, азот, фтор, хлор, аргон, 
неон, криптон, ксенон және радон газдарын түзетін 
элементтерді;
б) сынап және бром сұйықтықтарын түзетін эле мент-
терді;
в) темір, мыс, хром, вольфрам қатты заттарын түзетін 
элементтерді көрсетіңдер.

жүктеу/скачать 3,52 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: