Бұндай тапсырмаларды орындаудағы мақсат - оқушылардың зейінін
есептің (тапсырманың, жаттығудың) құрамын дәл айқындаудың мәніне
аудару, олардың бір-біріне тәуелділігін көрсету.
Қазақ тілі сабағынан үзінді:
Мұғалім оқушыларға шағын жарыс өткізуді ұсынды: әр топ үшін
тақтаға сөздер жазылған, оларға талдау жасау қажет. Тапсырманы шапшаң
орындаған топ жеңіске жетеді (тақтадағы жазу): домбырашы, жазғы, доп.
Мұғалім 5 минуттан соң тапсырманы тексеруді бастайтынын хабарлайды.
Оқушылардың бір тобы бірден жұмысқа кірісіп кетті, ал кейбіреуі мұғалімге
түсінбей қарап, ”қалай орындау керек” деп сұрады. Бірақ жарыс рухы
сыныпты баурап алғандықтан, олар да сөзді талдауға кірісті. 5 минуттан соң
тексеру басталды. Бірінші баған бойынша Сара домбырашы сөзін құрамына
қарай қате жібермей, талдаған. Асқар сол сөзге әріптік-дыбыстық талдау
жасапты. Екінші бағандағы ”жазғы” сөзін сөз табы ретінде және құрамына
қарай талдаған. Үшінші бағандағы ”доп” сөзін барлығы да сөз табына
талдапты. Кім дұрыс орындаған?
Кімді жеңімпаз деп есептейміз? Оқушылар арасында талас туды:
тапсырманы дұрыс орындағандардың бәрі жеңімпаз бола ма, кім бірінші
аяқтаса, сол жеңімпаз бола ма?...
Мұғалім оқушыларды тыныштаңдырып, тапсырманы орындаудың
мәні айқын болмағандықтан, бұл жағдайда оны орындауға кіріспеу керек еді
деген қорытынды жасайды.
