Оқулық Қазақстан Республикасы Білім және гылым министрлігі бекіткен Алматы, 2011



Pdf көрінісі
бет400/417
Дата06.01.2022
өлшемі6,36 Mb.
#13660
түріОқулық
1   ...   396   397   398   399   400   401   402   403   ...   417
Байланысты:
материалтану

 
Қатырмалы маталар
 
Үтіктеу тәсілдері
 
1
 
2
 
3
 
Ақ,
Н  180 
қара,  ені 
60см
 
Жіңішке,  төгілмелі  мата 
лар,  мысалы  жібек,  ви- 
скоза
 
«жібек»; 
әр 
бөлімде 
қысыммен  баяу  сырғытпалы 
қозғалыспен  5-6  рет;  құрғақ 
әдіс, 8 с
 
Ақ,
Н  200 
қара,  ені 
60см
 
Жеңіл  маталар,  мысалы 
мақта,  полиэстер,  ви- 
скоза
 
«Жүн»; әр бөлімде қысыммен 
баяу сырғытпалы қозғалыспен 
5-6 рет; құрғақ әдіс, 8 с
 
258 


Ақ, 
С405 
Графит,ені 90см
 
Жеңілден  жеңілдетілген 
маталарға  дейін,  мыса- 
лы  жүн,  тусса  жібегі, 
габардин, джерси
 
«Жүн/мақта»;  үтікті  қатты 
қысыммен 
кезекпен 
қою; 
ылғалды әдіс 10-12с
 
Ақ,
Н410 
графит, 
көлденең 
түрақты 
жіптермен, ені 60см
 
Жеңілден 
ауыр 
маталарға  дейін,  мыса- 
лы жүн, жібек, тусса
 
«Жүн/мақта»;  үтікті  қатты 
қысыммен 
кезекпен 
қою; 
ылғалды әдіс 10-12с
 
Ақ,  графит,  бойлық 
және 
Н415 
көлденең 
түрақты  жіптермен, 
ені 60см
 
Жеңілдетілген және ауыр 
маталар, мысалы жүн
 
«Жүн/мақта»; үтікті қатты қы-
сыммен 
кезекпен 
қою; 
ылғалды әдіс 10-12с
 
Ақ,
Ғ220 
графит, ені. 
60см
 
Жеңіл  маталар,  мысалы 
мақта
 
«Жүн»; әр бөлімде қысыммен 
баяу сырғытпалы қозғалыспен 
5-6 рет; қүрғақ әдіс,8с
 
Ақ, 
Н  250 
графит, 
ені 60см
 
Жеңілден  жеңілдетілген 
маталарға  дейін,  мыса- 
лы  мақта,  тревира,  по- 
лиэстер, вискоза
 
«Жүн»; әр бөлімде қысыммен 
баяу сырғытпалы қозғалыспен 
5-6 рет; қүрғақ әдіс, 8 с
 
Дене 
^Е420
түстес, 
ені. 90см
 
Наппа  терісі,  мақпалды 
және 
жасанды, 
термосезімтал 
матери- 
алдар (лакты)
 
«Жібек»; 
үтікті 
жеңіл 
қысыммен 
кезекпен 
қою; 
қүрғақ әдіс, 8-10 с
 
Ақ,
Н 630 
ені. 90см
 
Желімді  волюменфлиз, 
жеңілден  жеңілдетілген 
маталарға дейін.
 
«Жүн/мақта»;  үтікті  қатты 
қысыммен 
кезекпен 
қою; 
ылғалды әдіс 15 с
 
Ақ
, Х50 
ені. 90см
 
Кез-келген 
материал- 
дарда  тігістерді  орындау 
үшін  желімді  қүрамды 
ромб  сызығы  бойымен 
жағылған  көлемді  іштік 
материал
 
«Жібек/жүн»;  үтікті  жеңіл 
қысыммен 
кезекпен 
қою; 
қүрғақ әдіс, 10-12с
 
Флизелинді матамен берік біріктіру үшін үсынылатын температура мен 
үтіктеу  уақытын  қатаң  сақтау  керек  (кестеден  және  флизелиндегі 
таңбалауды қараңыз).
 
Егер,  таңбалауға  сәйкес  іштік  ылғалды  тәсілмен  үтіктелетін  бол-  са 
(мысалы,  флизелин  Н410  және  0405),  пішім  бөлшектерін  іштікке  ылғалды 
дәкені қолданғанда ғана желімді қабат жақсы еріп іштік біртегіс үтіктеледі. 
Сонымен  қатар,  үтіктің  «қүрғақ»  ізі  арқылы  пішім  бөліктерінің  бар  бөлімі 
өңделгенін  анықтауға  болады.  Ылғалды  әдіспен  іштікті  үтіктегенде  булы 
ылғалдатқышты үтікті қолдануға болмайды,
 
259 


біріншіден,  будың  шығуының  және  қысымның  бірқалыпты  болмауы-  нан, 
екіншіден,  мұндай  өңдеуден  кейін  пішім  бөліктері  мен  іштік  ылғал  болып 
қалады. Іштікті үтіктегенде пішім бөлшектері шамамен 10-15 мин арасында 
жайылған  түрде  сууы  керек,  себебі  кейін  үтіктегенде  кетпейтін  қыртыстар 
пайда болады.
 
10.1.7.  Астарлық материалдар
 
Киімде астар өте маңызды роль атқарады: 
ол 
киімнің
 
эксплуатациялық  және  эстетикалық  қасиеттерін  жақсартып,  тозудан  және 
кірлеуден сақтайды. Астар маталар салмағы бойынша жеңіл, жууға төзімді, 
үйкелуге,  терге  және  химиялық  тазалауға  бояуы  берік,  негіз  бойынша  аз 
отыратын болуы керек.
 
Астар  маталарды  көбінесе  саржалы,  сәтенді  және  атласты  айқаспамен, 
сирек жаккардты, тегіс боялған, сирек жолақ түрінде баспа суретті және ала 
маталы  болады,  ені  80-150см,  сызықтық  тығыздығы  105-180г/м
2
,  матаның 
отыруы негіз бойынша- 3,5-5%, арқау бойынша
 
-  1,5-2%.
 
Сыртқы  бетінің  тегістігінің  арқасында  бұл  маталар  үйкеліске  төзімді, 
бірақ  сырғанақ  болып  келеді,  сондықтан  астарды  пішкенде  төсем  кезінде 
қабат санын азайтып, арнайы қысқыштарды қолданады.
 
Астар  маталар  тозуға  төзімділігі,  салмағы  және  сыртқы  түріне  бай- 
ланысты киімде қолданылатын сырт матаға сәйкес болуы керек.
 
Астарға арналған маталар негізінен химиялық жіптерден ол: негіз және 
арқау  бойынша  сызықтық  тығыздығы  11-16,6  текс  вискозды,  негіз  және 
арқау  бойынша  сызықтық  тығыздығы  6,7  текс  капронды,  негіз  бойынша 
сызықтық  тығыздығы  13,3  текс  вискозды  және  арқау  бойынша  сызықтық 
тығыздығы 6,7 текс капронды, негіз бойынша сызықты тығыздығы 13,3-16,6 
текс вискозды және арқау бойынша сызықты тығыздығы 18,5-25 текс мақта 
иірімінен,  негізі  бойынша  сызықтық  тығыздығы  16,6  текс  вискозды  және 
арқау бойынша сызықты тығыздығы 25 текс вискозды иірім, негіз бойынша 
сызықтық тығыздық
 
13.3 текс  вискозды  және  арқау  бойынша  сызықтық  тығыздық  16,6  текс 
ацетатты болады.
 
Астар маталардың ассортиментін кеңейтудің перспективалы бағыты
 
-  олардың беттік тығыздықтарын азайту және сызықтық тығыздығы
 
13.3 текс аспайтын вискозды жіптерді қолдану керек.
 
Ацетатты жіпті құрамдас маталар тозуға төзімділігі аз және ұзақ киюге 
арналмаған киімдер үшін қолданылады.
 
Негіз  бойынша  сызықтық  тығыздығы  15,4  текс  және  арқау  бойын-  ша 
11,8 текс иірімнен жасалған мақталы-лавсанды маталы (мақталы 33% және 
лавсанды  67%)  талшықтар  құрамынан  дайындалатын  саржа-  лы  айқаспалы 
Уъ  астар  құрылымы  өңделеді.  Беттік  тығыздығы  -135г/м
2
.  Тәжірибелі 
эксплуатациялау  кезінде  ол  үйкеліске  төзімді:  киіс  мер-  зімі-1500  күн 
болады.
 
260 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   396   397   398   399   400   401   402   403   ...   417




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет