Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі оқулық ретінде бекіткен
жүктеу/скачать 2,45 Mb. Pdf көрінісі
|
| Заңды тҧлғалар ҥшін банкроттықтың келесідей процедуралары заң
тҧрғысынан белгіленген: бақылау – борышкер мҥлкін сақтап қалуды қамтамасыз ету, борышкердің қаржылық жағдайына талдауды ӛткізу, несие берушілер талаптарының реестрін қҧрастыру және несие берушілердің алғашқы жиналысын ӛткізу мақсатында борышкерге қатысты қолданылатын банкроттық процедурасы; қаржылық сауықтыру – қарызды ӛтеу графигіне сәйкес қарызды ӛтеу мен тӛлемқабілеттілігін қалпына келтіру мақсаттарында ӛткізілетін банкроттық процедурасы; сыртқы басқару – тӛлемқабілеттілігін қалпына келтіру мақсатында борышкерге қатысты қолданылатын банкроттық процедурасы; конкурстық ӛндіріс басқару – несие берушілердің мӛлшерлі талаптарын қанағаттандыру мақсатында, банкрот деп танылған борышкерге қатысты қолданылатын процедура; бітімгершілік келісім – борышкер мен несие беруші арасында келісімге қол жеткізу жолымен банкроттық туралы іс бойынша ӛндірісті тоқтату мақсатында банкроттық туралы істі талқылаудың кез-келген сатысында қолданылатын банкроттық процедура. Банкроттық процедураларды сауықтыру процедурасын жҥргізу мерзімін және таратудың соттан тыс процедуларын, конкурстық (тарату) процедураны немесе таратудың соттан тыс процедурасын жҥзеге асыру мақсаттарына қол жеткізу ҥшін тӛлемқабілетсіз борышкердің барлық органдары басқару қҧқығынан айрылады және борышкер істері мен мҥліктерін басқару функциялары сауықтырушы немесе конкурстық басқарушыға (таратушыға) беріледі. Сауықтырушы немесе конкурстық басқарушы (таратушы) борышкерді басқарудың жалғыз қҧзіретті органы болып табылады. Сауықтыру процедурасы борышкердің ӛзімен, борышкер мҥлкінің иесінің немесе оған қҧзіретті органның ӛтінішімен ҧйымдастырылған жағдайда, оны ӛткізу несие берушілер комитетінің келісімімен қҧзіретті органмен борышкердің басшысына берілуі мҥмкін. Және де мҧнда мҧндай басқарушыға ҚР «Банкроттық туралы» Заңымен бекітілген сауықтыру басшысының қҧқықтары мен міндеттері таралады. Сауықтырушы, конкурстық басқарушы болып жеке тҧлға – банкроттық процедураларында тӛлемқабілетсіз борышкерлердің істері мен мҥлкін басқару бойынша қызметті жҥзеге асыруға қҧзіретті органмен берілетін лицензиясы бар дара кәсіпкер тағайындалады. Тӛлемқабілетсіз борышкерді тарату (конкурстық ӛндіріс): Конкурстық ӛндірісті басқарудың негізгі мақсаты несие берушілердің талаптарын қанағаттандыру ҥшін және банкроттың қарызы жоқ деп жариялау болып табылады. Тарату процедурасының конкурстық ӛндірісін ӛткізу мерзімі сот шешімімен анықталады және тоғыз айдан аспауы қажет. Несие берушілер комитетінің келісімімен конкурстық басқарушының ӛтініші бойынша бҧл мерзім қҧзіретті органмен 3 айдан аспайтын мерзімге созылуыда мҥмкін. 209 Конкурстық ӛндіріс мерзімі борышкерді заңды кҥшіне сәйкес банкрот деп таныған кҥннен бастап есептеледі. Таяу кезеңдегі дағдарыстық жағдайдың белгілерін алдын-ала анықтау мен бақылау жҥйесінің маңызы ерекше. Кәсіпорынның таяу арадағы қолайсыз жағдайы туралы кҥрделі ескертуі ретінде бизнес бойынша әріптестер, жабдықтаушылар, несие берушілер, банктер, ӛнім тҧтынушылары тарапынан теріс реакция ретінде бағалау керек – мҥмкін болатын қайта ҧйымдастырулар, жабдықтаушылардың жиі және негізсіз ауысуы, жаңа нарықтарға шығу, шикізат пен материалдарды тәуекелге бара отырып сатып алу. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын сауықтыру банкроттық пен дағдарыстық жағдайды басқарудың қҧраушы бӛлігі ретінде нақты жағдай мен нақты кәсіпорын ҥшін қажетті стратегиялар мен тактикалардың ең тиімді қҧралдарын мақсатты тҥрде таңдауды қарастырады. Кӛптеген кәсіпорындардың дағдарыстық жағдайларын жеңіп шығу тәжірибесін зерттеу әрбір кәсіпорын ҥшін жалпы, міндетті процедураларды қалыптастыруға мҥмкіндік береді. Олардың негізінде кеңінен таралған тактиканың екі тҥрін бӛліп кӛрсетуге болады. Қорғаушы тактика жинақтаушы шараларды ӛткізуге негізделген. Олардың бастысы ӛнім ӛндірумен және ӛткізумен, негізгі қор мен персоналды ҧстаумен байланысты барлық шығындарды қысқарту болып табылады. Ол ӛз кезегінде жалпы ӛндірістің қысқаруына алып келеді. Кӛптеген кәсіпорындармен қорғаушы тактиканы жаппай қолдану ҧлттық экономиканың тереңдетілген дағдарысын тудырады.Сондықтан да оны қолданатын кәсіпорындардың қаржылық жағдайының жақсаруына алып келмейді, ӛйткені дағдарыстық жағдайдың басты себептері кәсіпорыннан тыс орналасқан. Кәсіпорынның қорғаушы тактикасына сәйкес жедел шараларды қолданумен шектеледі: зияндарды болдырмау, шығындарды қысқарту, ішкі резервтерді анықтау, кадрлық қайта орын ауыстырулар, тәртіпті кҥшейту, жабдықтаушылармен және несие берушілермен істерді реттеуге деген ҧмтылыс (қарызды тӛлеу мерзімін создыру) және т.б. Басушы тактика тиімдірек, яғни тек қана жедел емес, стратегиялық шараларды ӛткізу. Бҧл жағдайда ресурсты ҥнемдеу шараларымен қатар белсенді маркетинг, ӛткізудің жаңа нарықтарын зерттеу мен жаулап алу, жоғары бағаларды орнату, модификациялау, негізгі қорларды жаңарту, перспективті технологияларды енгізу есебінен ӛндірісті жетілдіру шығындарын кӛбейту. Бірмезгілде кәсіпорын басшылығының кҥшеюі немесе ауысуы жҥргізіледі. Жағдайды кешенді талдау мен бағалау жҥргізіледі. Қажет болған жағдайда кәсіпорын қызметінің философиясы, негізгі қағидалары тҥзетіледі. Яғни, оның стратегиясы ауысады, соған сәйкес бағдарламалар қайта қаралады. Нарықтағы кәсіпорын позицияларын кҥшейту мен жаңа сегменттерді жаулап алу, шығарылатын ӛнім номенклатурасын жаңарту іс – әрекеттері жҥргізіледі. Мҧның барлығы жасап шығарылатын қаржылық, ӛндірістік және кадрлық сауықтыру тҧжырымдамасында кӛрініс табады. Осыған сәйкес кәсіпорынның 210 қаржылық жағдайын жақсартуға мҥмкіндік беретін қаржылық, маркетингтік, техникалық және инвестициялық бағдарламалар жасап шығарылады. жүктеу/скачать 2,45 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|