Оқулық бб. 02 «Жол машиналары, автокөліктер мен тракторларды пайдалану»
жүктеу/скачать 17,2 Mb.
|
| а – беттерін əрлеу (алдыңғы дөңгелектерді жылжуының арқасында барлық дөңгелектер теңдестірілген беті бойынша жүреді); б – үйіндідегі жұмысы:
еңкеюіне алдыңғы дөңгелектерінің жылжуы машинаның тұрақтылығын жоғарлатады; в – үйіндіні пішіндеуі: көлденең беті бойынша артқы дөңгелектерінің жылжуы пішіндеуінің в г нақтылығын жоғарлатады; г – мықты топырақтарды қазу: машинаның көлденең осьтері бойынша үйіндінің кесілген соңын орнатастыруы күшін азайтады, машинаны айналдырады жəне оның тарту күшін жоғарлатады; Э – ойықты көму: ойықтың түбі бойынша алдыңғы дөңгелектерін айналдыруы бүйірлі айдап күтуін алдын-алады жəне əрлеудің нақтылығын жоғарлатады, өйткені артқы дөңгелектері тура беті бойынша жылжиды. Сонымен бірге машинаның курстық тұрақтылығы жоғарлайды жəне əрленген беті бойынша артқы дөңгелектерінің өтуі алдын-алады. Автогрейдерлерінде топсалы будандастыруы, əдеттегідей, жоталы арқалығын қосады, оған алдыңғы ось, тартқыш рамасы, үйінді жəне олармен басқару гидроцилиндрлері, жəне моторлы рамасы бекітіледі, оған қозғалтқыш, трансмиссия, кабина мен басқару органдары орналасқан. ±30° дейін бұрышына моторлы рамасына тиесілі жоталы арқалығының айналуы екі гидроцилиндрлерімен қамтамасыз етіледі. Автогрейдерде «сынғышпен» басқару жүйесі ерме болып табылмайды, өйткені машинаның оңтайландыруында қатыспайды. Ол «шаянды» жылжуы кезінде айналу радиусын төмендетуі қажеттілігі кезінде ғана пайдаланылады (яғни теңдестірілген арбаға тиесілі алдыңғы дөңгелектерінің бүйірлі біріктіруімен), сондықтан оның жұмысы алдыңғы дөңгелектерінің айналуымен синхрондалмаған. Барлық қазіргі автогрейдерлер басқарудың автоматтық жүйелерімен жабдықталады, олардың негізгі функциялары кеңістікте грейдерлі үйіндінің қойылған бағыттылығын сақтауы болып табылады. Машинаның жылжуының басында қойылған грейдерлі үйіндінің жағдайы автогрейдердің тербелісінен тəуелсіз сақталуы қажет. Пішіндеудің нақты автоматтық жүйелері құрылым нормалары мен ережелерімен жазылған, рұқсат ету шектеріндегі теңдестіруін қамтамасыз етеді. Грейдерлі үйіндінің координаталарының тəуелсіз жүйелерін құруы үшін маятникті, көшіргіш (сымды жəне лазерлі) жəне гидроскопиялық міндеттемелері пайдаланыла алынады. Пішіндеудің автоматтық жүйесінің тиімділігі оның көмегімен алынған, автогрейдерлерінің өндірісі мен оның бағасының байланысын анықтайды. 5.6 кесте Автогрейдерлер мен отандық ггрейдерлерінің техникалық сипаттамалары
Ауыспалы жабыдқтары ретінде автогрейдерлерге грейдерлі үйінділерінің кеңейтулері, бульдозерлі үйінділері, артқы жəне бүйірлі үйінділері, қарлы фронталды жəне бүйірлі соқылары, қайлашылар, қопсырғыштар, сыпырғыш қылшақтары, артқы асылмалы экскаваторлары, фронталды тиеуішінің жабдықтары жеткізіледі (5.46 сурет). Автогрейдердің техникалық мүмкіндік ктері машинаның жалпы жəне тібекті шамасымен сипатталады (дөңгелек теңдеуі үшін 1 х 3 х 3 тізбекті шамасы жалпыға тең), үйіндінің өлшемдерімен, теңдемелі арбаның базасымен, алдыңғы жəне артқы көпірлері арасындағы қашықтығымен (машинаның базасы), алдыңғы осьті тербету жəне алдыңғы дөңгелектерінің еңкеюі, топсалы-буындасқан рамаларын сындыру бұрыштарымен, габариттік өлешмдерімен, номиналды айналымы кезіндегі қозғалтқышының қуаттылығы мен оның максималды айналу сəтімен (5.6 кесте) сипатталады. Автогрейдердің өндірістілігінің есептеу тəсілі онымен орындалған жұмыстарының түрінен байланысты. Аса əмбебапты, автогрейдермен орындалған, жұмыстардың үш негізгі түрлерін біріктіретін теңдеуі болып табылады (кесу, тасымалдау, əрлеу). Ол қажеттілік кезінде аталған жұмыстар түрлерінен немесе олардың байланыстыруының кез келгенінің өндірістілігін есептеуге мүмкіндік к береді. Қажеттілігі жоқ жұмыс түрін есептен шығаруы үшін, оны орындау үшін қажетті, біліктер санын нөлге теңдестіру қажет. Автогрейдердің өндірістілігін теңдеу бойынша есептеуге болады: мұнда Ls – жобамен берілген, ұстаушының ұзындығы (əдеттегідей, _ L 3 F mc k B 2 L i_1 U- + t Ma HEn i_ 1 (5.19) F k' «1 _ * Hac,vnep 2 F ’ «l/цт knep «2 _- /OTBcos Y' (5.20)
«3 _ 7? т /// «отд BHac kn'p /OTB co s Y (5.22)
600... 1000 м); Тнас – жобамен берілген, себуінің көлденең қимасы алаңының жартысы; k – смена уақытын пайдалану коэффициенті; и - кесу (i = 1), тасымалдау (i = 2) жəне əрлеу (i = 3) кезіндегі өту сандары; Ut - кесу (i = 1), тасымалдау (i = 2) жəне əрлеу (i = 3) жылдамдықтары; ?ман – бір өту аралығындағы оңтайландырудың уақыты (30.90 с); ^пер, k^p, k"^ - кесу (1,7), тасымалдау (1,15) жəне əрлеу (1,1) кезінде сəйкесінше өтулерді жабу коэффиценттері; FCTp – кесілген жоңқаларының көлденең қимасының алаңы; /цт – себуінің жарты қимасы мен кюветтің ауырлық орталықтары арасындағы қашықтығы; потд – берілген теңдісуіне жетуі үшін қажетті, бір орын бойынша əрлеу жерлерінің саны (потд = 2... 4 автоматиканың жетілдіруі жəне жүргізушінің біліктілігінен байланысты; Внас – үсті бойынша себуінің ені; /отв – грейдерлі үйіндісінің ұзындығы; у" и у'” – тасымалдау жəне əрлеу кезінде грейдерлі үйіндіні ұстау бұрыштары (у" = 35.50°, у'" = 60.70°). жүктеу/скачать 17,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|