Оқулық «Білім беру және педагогика» мамандықтарының «Қарым-қатынас психологиясы»
жүктеу/скачать 3,57 Mb. Pdf көрінісі
|
Панфилова Қарым-қатынас-психологиясы.-Оқулық
- Бұл бет үшін навигация:
- Тұлға аралық қатынастағы сұрақтар мен жауаптар.
| 134
Тапсырманы орындаңыз Айту немесе бҧйрық беру ҥдерісінде дҧрыс сӛздер табу ӛте маңызды. Әр тҥрлі сӛздер әр тҥрлі эмоциялық тҥрткімен айтылатыны белгілі. Сҧхбаттастың қандай сезімдері мен эмоцияларына жҥгінуді қалайтыныңыз жайлы ойлаңыз және теріс сезімдердің орнына жағымды эмоциялар мен Сіздің ӛтінішіңізді орындауды қалауды тудыратын сӛздер – эвфемизмдерді (қатал сӛздердің жҧмсақ баламалары) пайдаланыңыз. Орнына: Айтыңыз: Сізге қажет ______________________________ Ауысайық ______________________________ Сіз тиіссіз ______________________________ Сіз жасайсыз ______________________________ Мен айттым ______________________________ Дереу орындау қажет ______________________________________ Тұлға аралық қатынастағы сұрақтар мен жауаптар. Қатынасудың тиімділігіне сҧрақ қоя білу және оларға жауап бере білу кӛмектеседі. Сҧрақтар адамдарды ойландырады: ең алдымен, бастапқы ақпаратты, содан кейін оның жетіспеушілігіне нҧсқауды және кейінгі толықтыру мен кеңейту қажеттілігін қамтитын, логикалық нысандардың бірі болып табылады. Алайда, адамды ойлауға итермелеу, әр тҥрлі сҧрақтар қою – ӛзара әрекеттесу ҥдерісіндегі ең қиыны. Сонымен бірге, қатынасу қатысушылары бір біріне қоятын сҧрақтардың маңыздылығы жоғары. Ол келесілерге байланысты: ■ сҧрақ — ниеттің ыңғайлы нысаны («Кӛмектесе аласыз ба?..); ■ сҧрақтар арқылы сҧхбаттастың кӛңілі аударылады; ■ сҧрақтар белгілі ақпаратты артады (оның ішінде, сҧрақ оны қоюшының жағдайды білетінін білдіреді); ■ сҧрақ арқылы сҧхбаттастардың дҧрыс жауапқа шығаруға болады (сҧрақтың ӛзінде болады, мысалы, келісімді қажет ететін сҧрақ); ■ сҧрақты қабылдаудан кейін бірден сҧхбаттаспен кері байланыс кӛрінеді, себебі оның вербалды емес сигналдары сҧрақты қоюшыға да таралуы мҥмкін, сҧрақ тақырыбына қатысты кӛзқарасты кӛрсетеді; ■ сҧрақтар сҧхбаттасты ӛз пікірін айтуға, оны «ашуға» итермелеуі мҥмкін; ■ дҧрыс тҧжырымдалған жауап дәлелдеме немесе қылықтағы қатені тҥзетуі мҥмкін; ■ сҧрақтар тиімді ӛзара әрекеттесу ҥшін негіз тудырады. Мексикада саяхатта болған кезде неміс ғалымы А. Гумбольдт серіктеріне кӛргеннің барлығы жайлы ҥнемі сҧрақ қойғаны белгілі. |