Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "



Pdf көрінісі
бет88/216
Дата06.01.2022
өлшемі4,38 Mb.
#14749
түріОқулық
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   216
Байланысты:
Шишмарев Өлшеу құралдары. Оқулық

Электрлік  тербелмелі  жүйелер.  LC  тербелмелі  жүйесі 
электрлік тербелістер қозатын катушка мен конденсатордан тұрады 
(7.2,  в-сурет).  Конденсатор  зарядталған  кезде  тербелмелі  контур 
энергияны  алады,  ол  конденсатордың  электрлік  нөл  энергиясынан 
катушканың  магниттік  өрісінің  энергиясына  жəне  керісінше 
түрленеді. Тербеліс кезеңі Т мынадай анықталады 
 
,
2
1
/
2








L
R
LC
T

 
,
2
mgl
I
T
A


 
,
/
2
c
I
T


 
,
/
2
c
I
T


 
 119 


7.1-сурет Уақыт шамалары 


 
а 
б 
в 
ж 
7.2-сурет Тербелмелі жүйесі бар уақыт шамалары 
а-маятниктік: А - маятник осі, S — маятниктің ауырлық ортасы; ф —бұрылу бұрышы; б — 
айналмалы: 1 - мойынтірек осі;  2 - теңестіруге арналған бұранда; 3 - спиральдық серіппе; 4 - 
тербелмелі сақина; в - тербелмелі контур; г - кварцтік генератор: Q — кварцтік осциллятор; V 
— күшейткіш; 
К - резонанстық контур; С - кері байланыс конденсаторы 
мұнда  L  —  катушканың  индуктивтілігі;  C  —  конденсатордың 
сыйымдылығы; R — катушка пен сымдардың омдық кедергісі. 
Электрлік  тербелістер  сөнеді.  Олар  электрондық  сұлбалар 
арқылы энергияны сырттан беру жолымен ұсталады. 
Кварцтік  генераторларда  (7.2,  г  сурет)  кварцтің  немесе 
турмалиннің кристаллдарының механикалық деформациясы кезінде 
электрлік  зарядтар  туындайды  жəне  керісінше,  электрлік  өрістің 
əсерімен олардың механикалық деформациясы жүреді (тікелей жəне 
кері  пьезоэлектрлік  əсер).  Кристаллға  мерзім  сайын  өзгеретін 
электрлік  өрісті  қою  кезінде  кристалл  қоздырушы  өрістің 
жиілігімен  тербеле  бастайды,  егер  оның  өзіндік  тербелс  жиілігі 
онымен  сəйкес  келетін  болса.  өзіндік  тербелістердің  амплитудасы 
кристалдың  құрылымына,  оның  мөлшері  мен  температурасына 
байланысты болады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   216




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет