Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "
жүктеу/скачать 4,38 Mb. Pdf көрінісі
|
Шишмарев Өлшеу құралдары. Оқулық
| 1 0 Т А Р А У .
ЖЫЛУЛЫҚ ШАМАЛАРДЫ ӨЛШЕУ ҚҰРАЛДАРЫ 10.1. Жалпы мәліметтер Көптеген техникалық, физикалық, химиялық жəне физиологиялық процесстердің өту сипаты жылулық əсерлермен тығыз байланысты. Сондықтан да температураны өлшеу нəтижелері көбінесе осы процесстер туралы біршама маңызды тікелей немесе жанама ақпаратты береді. Температура - объектінің жылулық күйін (энергетикалық) сипаттайтын шама. Темпратуралық өлшемдермен зерттеу жұмыстарында, жобалау мен өндірісте қақтығысу керек болады. Даналық бұйымдарды дайындау кезінде Шамамен 10 % , ал үздіксіз өндірістерде барлық өлшемдердің 50 % дейіні жылулық шамаларды өлшеу үлесіне тиісті болады. Өлшеу температурасы көптеген технологиялық процесстердің сапасын, сенімділігін жəне үнемділігін анықтайтын қажетті сілтеме болып табылады. Температуралық өлшеулер энергетика, тағам жəне химиялық өнеркəсіп үшін, жаппай өнімдердің заманауи өндірісінің көптеген түрлері үшін өмірлік қажетті болып табылады. Температураны өлшеу үшін термометрлердің əртүрлі түрлері пайдаланылады. Егер термометрдің термосезімтал элементі өлшеу объектісімен тікелей (кондуктивтік) немесе конвективтік жанасуда болса, онда мұндай термометр контактілік деп аталады. бірақ та міндеттердің барлық қатарын контактілік термометрлердің көмегімен шешу мүмкін емес. Бұл бірінші кезекте жоғары жəне шамадан тыс жоғары температураларды, өте үлкен немесе өте кішкентай объектілерді температураларын, сонымен қатар жылдам əрекет етуге жоғары талап болған кездегі жылжымалы объектілерді өлшеулерге қатысты. Бұл жағдайларда бесконтактілік аспаптарға - оптикалық пирометрлерге артықшылық берген жөн. Пирометрлерді пайдалану кезінде объектінің температурасы толық сəуленің қарқындылығы, толқын ұзындығының белгілі диапазонындағы сəулелену немесе сəулелену түсі бойынша анықталады. 183 |