Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "


  Өлшеу құралдарының қателіктерінің



Pdf көрінісі
бет48/216
Дата06.01.2022
өлшемі4,38 Mb.
#14749
түріОқулық
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   216
Байланысты:
Шишмарев Өлшеу құралдары. Оқулық

4.3. 
Өлшеу құралдарының қателіктерінің 
метрологиялық сипаттамалары 
Бұл  сипаттар  тобы  пайдаланудың  қалыпты  жағдайларында 
өлшеу  құралдарының  жеке  қасиеттерімен  негізделген  қателіктерді 
сипаттайды.  Олардың  жиынтықты  мəні  өлшеу  құралдарының 
жиынтықты қателігін түзеді. 
Қателіктердің  жүйелік  бөлігінің  сипаттамалары.  Бұл 
сипаттамалар  осы  типтегі  өлшеу  құралдарының  жиынтығының 
қасиеттерін  көрсетеді  (жеке  экземплярды  емес)  жəне  немесе 
A
0S
,жүйелік құраушының мəнімен ғана немесе оның математикалық 
болжамымен  (МБ)  M  [∆
0S
]  жəне  орташа  квадраттық  ауытқумен 
(ОКА)  о  [∆
0S
]  сипатталады.  Екі  соңғы  шамаларды,  егер  оларды 
уақыт  бойынша  да,  басқа  шамалардың  əсері  бойынша  да  өзгерту 
арқылы елемеу мүмкін болған жағдайларда нормалау мақсатты. 
Әдетте жүйелік қателік ретінде тұрақты немесе заңды өзгеретін 
анықталған  (кездейсоқ  емес)  шаманы  түсіндіреді.  Егер  де 
физикалық  түсініктен  қателіктердің  кейбір  құраушысы  тұрақты 
немесе  заңды  өзгеретіні  анық  болса,  яғни  анықталуы  бойынша 
жүйелі  болып  табылса,  бірақ  оның  мəні  белгісіз,  ал  оның  болатын 
шектері белгілі болса, онда бұл қателікті берілген шектерде қандай 
да бір түрде бөлінген кездейсоқ шама ретінде ескеруге болады. 
Мұндай  бағыт  сонымен  қатар  жүйелік  қателіктің  сипаттамасы 
осы  типтегі  өлшеу    құралдарының  үлкен  жиынтығы  үшін 
нормаланатындығын түсіндіріледі. Бұл ретте əрбір нақты аспаптың 
қателіктері  объективтік  түрде  кездейсоқ  бөлінген  (экземпляр 
бойынша)  шаманың  жеке  іске  асыру  болып  табылады.  Жүйелік 
құрауышының  сипаттары  шектеулі  жүйелік  қате  шектерін  орнату 
жолымен нормаланады 

0SP
 = M [∆
0S
] + k
P
σ[∆
os
], 
 
мұнда  k
P
 
—  қателіктерді  бөлу  заңымен  жəне  сенімді 
ықтималдықтың Р қабылданған мәнімен анықталған коэффициент. 
Сонымен қатар M [∆
0S
] жəне о [∆
0S
] нормаланады. Бұл шамалар осы 
типтегі өлшеу құралдарының экземплярларының жиынтығы  
66 


 
бойынша  жүйелік  құраушысының  шашыруын  сипаттайды  жəне 
қажет болғанда шамамен оны ескеруге мүмкіндік береді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   216




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет