Оқулық "Білім беруді дамытудың федералды институты"
жүктеу/скачать 9,08 Mb. Pdf көрінісі
|
|
2.1.13. Гесс заңының салдары 1. Берілген заттардан 1 атм таңдалған температура мен қысым кезінде алынған жылу әсері осындай қосылыстар бастапқы материалдарға алынған температура мен қысым болған жағдайларда ыдырағанда шыққан жылу әсерімен бірдей, яғни жылу әсері кері белгімен алынады. Мысалы: 2.Берілген температура мен 1 атм қысымдағы реакцияның жылулық әсері химиялық реакция теңдеуінде стехиометриялық коэффициенттерді ескере отырып, реакция ӛнімдері мен бастапқы материалдардың қалыптасуының стандартты энтальпиялары сомасындағы айырмашылыққа тең болады: 3. Берілген температура мен 1 атм қысымдағы реакцияның жылулық әсері химиялық реакция теңдеуіндегі стехиометриялық коэффициенттерді ескере отырып, бастапқы заттар мен реакциялық ӛнімдердің жануының стандартты энтальпиясының сомасының айырмашылықтарына тең болады: Жылулық әсерді есептегенде, стандартты энтальпияның пайда болуын қалайды, ӛйткені жанудың стандартты энтальпиясының мәндері қҧрылудың стандартты энтальпияларынан жоғары болады, демек, AHf есептеуде қате аз болады. Стандартты қыздыру бойынша анықтамалық деректер стандартты шарттар бойынша және T = 298.15 К химиялық реакциялардың жылуы, фазалық ӛтулер, иондау, атомдау 46 (2.11) және т.б. бойынша есептеуге мҥмкіндік береді. 2.1.14 Реакцияның температуралық әсеріне тәуелділігі. Кирхгоф теңдеуі Химиялық ӛзгерістер әрдайым T — 298,15 К кезінде орындалмайды. Сондықтан, T = 298,15-дегі процестің жылу әсеріне қатысты деректерін қайта есептеу тәртібін білу қажет.Тиісті теңдеуді алу ҥшін біз ӛрнектің температурасына қатысты дифференциация жасаймыз. нәтижесінде d аламыз Жылусыйымдылығы, c pi — dH t /dT тең екенін ескере отырып, мынаны жазамыз Мҧнда Acp, r - реакцияның толық жҥруі нәтижесінде жҥйенің стандартты жылу сыйымдылығының ӛзгеруі, Vj, v, химиялық реакциялар теңдеулерінің стехиометриялық коэффициенттерін ескере отырып, cp, j және бастапқы заттар с рр с ӛнімдерінің стандартты молярлық жылу сыйымдылықтары арасындағы айырмашылыққа тең. Осылайша, тҧрақты қысымда жҥзеге асырылатын химиялық реакцияның жылу әсерінің температуралық коэффициенті ӛнімнің изобарикалық жылу қуаттары мен бастапқы материалдардың арасындағы айырмашылыққа тең болады. Осылайша, химиялық реакцияның температуралық коэффициенті химиялық реакция теңдеуінде стехиометриялық коэффициенттерді есепке ала отырып, тҧрақты қысымда жҥзеге асырылатын химиялық реакцияның ӛнімдерінің изобарикалық жылу қуаттарының сомалары мен бастапқы материалдардың айырмашылығына тең: Бҧл ӛрнек дифференциалды тҥрдегі - Кирхгоф заңы. Сол сияқты, 47 тҧрақты кӛлемде орын алатын процесстер ҥшін теңдеуді алуға болады: немесе Кӛптеген химиялық реакциялар тҧрақты қысымда жҥретіндіктен, (2.11) теңдеуін термиялық әсердің температураға тәуелділігін зерттеу ҥшін қолданады. Кирхгоф теңдеуінен температураның ауытқуына қарай реакцияның жылу әсерінің ӛзгеруі ҥрдіс барысында жылусыйымдылығының ӛзгеруімен анықталады. Кейбір мысалдарды қарастырайық (2.3 сурет). Жоғарыда келтірілген тәуелділіктерді талдау кезінде, ӛнім мен бастапқы заттардың сыйымдылығының жиынтығының температурасы әрдайым арта тҥсетініне, ал реакцияның энтальпиясының тәуелділік кестесінің кӛлбеу бҧрышының тангенсі әрбір Т мәнінде ∆c° pr .тең болатынына назар аудару керек.Осылайша, егер ∆c° жүктеу/скачать 9,08 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|