Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»

84 
2.24-кесте 
Байланыстардың шартты белгілері 
 
 
Осындай атрибут тәуелді мәннің сыртқы кілті деп аталады жəне оның 
белгісіне FK (Foreign Кеу) шартты белгі қосылады. Сəйкестендіруші 
байланыс жағдайында «Біреу» тарапындағы кілт «Көп» тарапындағы 
кілтке қосылады. 
«Біреу» тарапындағы мəн ата-аналық деп, ал «Көп» тарапындағы мəн 
– тəуелді (еншілес) деп аталады. 
IDEFX1 нотациясында байланыс қуатымен (дəрежесімен) сипатталады. 
2.15-суретінде қуаты ескерілген байланыстардың шартты белгілері 
көрсетілген. 
Байланыстардың мынандай ерекшеліктері белгіленеді: 
а) əр ата-аналық мəннің онымен байланыстырылған нөл, бір жəне одан 
көп еншілес мəндері болуы мүмкін; 
б) əр ата-аналық мəннің онымен байланыстырылған кемінде бір 
еншілес мəні болуы тиіс; 
в) 
əр ата-аналық мəннің бірден көп емес онымен байланыстырылған 
еншілес мəні болуы тиіс. 
2.16-суретінде ER-моделінің екі нұсқасы келтірілген— сəйкестендіруші 
(2.16, а-сурет) сəйкестендірмейтін (2.16, б-сурет) байланыстармен. 
Мəндік саланы талдау үдерісінде супертип- кіші тип арнайы қатынастар 
түрін белгілеуге болады. Супертип ретінде мəндік саланың белгілі бір тектес 
мəндер жинағы үшін арғы атасы болып табылатын қайсыбір абстрактылы 
класс (мəн) қарастырылады. IDEFX1 нотациясында супертип пен оның кіші
түрлері арасындағы
байланыс арнайы таңба арқылы бейнеленеді. 
Супертипті пайдалану үлгісі 2.17-суретінде көрсетілген, онда «Адам» 
абстрактылы түрі жəне оның кіші түрлері көрсетілген.
2.15 -сурет. Байланыс қуаттарының 
шартты белгілері 

85 
2.16 -сурет. Байланыс түрлері: 
а — сəйкестендіруші; б — сəйкестендірмейтін шартты белгілері 
Әр кіші түр талданатын мəндік саладағы абстрактылы тұлғаның нақты 
рөлін білдіреді. Бұл ретте əр кіші тип тұлғаның атрибуттер жинағына 
белгілі бір атрибуттер жинағын қосады. Мысалы тұлға туған күні, тегі, аты, 
əкесінің аты, тіркелген мекенжайы, байланыс телефоны сияқты 
атрибуттермен сипатталады. 
«Қызметкер» кіші түрі осы атрибуттерге ұйымның ақпараттық 
ортасын модельдеу үшін қажетті атрибуттерді қосады. Мысалы: табельдің 
нөмірі, бөлімнің коды. 

жүктеу/скачать 4,05 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: