Оқулық Қ.ӘБішев g è t э а І философия жоғары оқу орындары студенттері
Реалъдык, адам болмысы, сол болмыста болатын тікелей өзгерістер
жүктеу/скачать 8,52 Mb. Pdf көрінісі
|
| Реалъдык, адам болмысы, сол болмыста болатын тікелей өзгерістер,
істегі, катынастағы өзгерістер, немесе бір қатынастарды іс жүзінде бекіту, нығайту. Ол жеке түлгалардың жеке, дербес өзгерістерінен адамдардың өзара жалпы қатынастарының өзгеруі, немесе бір қаты- настардың іс жүзінде орныгуы. Егер адамдардың дүниеде болуының өзі толассыз озгерістер, процестер, қимыл-әрекеттердің ағымы бол са, онда олардың әр сәтте болып жататын бір орныққан, объектив тенген, біршама түрақтанган формалары, іске асқан процесті, адам дык бір мазмүнды катынастардың агымында баяндап, айгақтап, куә- лендіріп, түратын бір кезендері, немесе бір жақтары. Бүлар реалдық 64 ироцестің идеалдық жағы. Мүндай формалар идеалдық, бейнеле- мушілік, немесе көрсету, куәләндіру қызметін тек адамдар қатына- сының шеңберінде ғана, сол процестердің ағымында ғана атқара ала ды. Олардың нені білдіріп, неге түспалдап түрғаны, ненің емеуріні скені тек адамдар қатынастарында ғана көріне алады. Адамдар қаты- пасынан тыс қалган мәдени бүйымдар да адамдық мәнмен сәуле- іеніп түрушылық жоғалады. Олардың тек заттық, табиғи болмысы сақталады. Оның себебі, әрине, айқьін - оларға әлеуметтік мазмүнды адамдар дарытқан. Жүздеген, мындаған жылдар бүрын өмірі қайнап жатқан қалалардың тарихтың апаттарынан қираган қалдықтарын біз қазір көргенде солар бізге ғана сол кездегі адамдар болмысы туралы Оаяндай алады. Онда да олардың қаншалықты, қалай, нені баяндай- гыны біздің мөдени, рухани даму деңгейімізге байланысты. Оны кору үшін рухани коз керек. Адамдардың коруі физиологиялық процесс смес, рухани процесс. Ягни, мүндай жагдайда да жогалып кеткен болмыстың идеалдық куәліктері жаңа адамдардың қатынас шеңберінде I а на жанданып, оз сырын аша алады. Реальдык пен идеалдық адамның ажырамас, бірақ әртүрлі айқын- дықтары. Олар тек сырттай байланысатын және бір-біріне ауыспай- гын қарама-қарсылықтар емес. Олар бір-біріне ауысып, бірі екіншісіне айналып жататын процестер. Одан да нақтырақ айтсақ, адам оміріндегі коп нәрселер, процестер бір қатынаста реалдық нәрсе болса, тап сол соттің озінде ол екінші бір қырында, қатынаста идеалдық. Оны біз озара байланысқан, біріне бірі ықпал етіп жататын күбылыстар жонінде айтқанда ескерткенбіз. Олардың әрқайсыныц табиғаты екіншісінде сәулелену дедік. Яғни олардың әрқайсысы әрі реалдық та әрі идеал- дық. Әрбір екі адамныц (кем дегенде) ара қатынасы осылай. Әлеу- меттік дүниедегі барлық қатынастар адамдардыц оз ара қатынастары болғандықтан (басқа қатынастардың бәрі адамның дүниеге қатына- сы - солардан шығады (реалдылық пен идеалдық адамдардыц озіне озінің қатынас жасауының (рефлексия) жолы. Сондықтан да эр сәт- те реалдылық идеалдыққа ауысып жатады. Ш ын мәнінде адамда, оның эрбір ici де үнемі осы екі сипатта қос қабат жүреді. Ойткені адамда озіне қатынас болмайтын ешбір сыртқы дүниеге қатынас жоқ. жүктеу/скачать 8,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|