А\В, жәнс 1 (3і кесінділсрінің қиылысу нүктесі болатын А/, нүктссі табылады. М\ нүктссі арқылы жүргізілгсн всртикаль байланыс сызығы мен АгВг кесіндісі Мг нүктесіндс қиылысады. Осылайша М нүктесі сияқты нүктслерді қалауымызша табуға болады. 12, Мг және 2г нүктслерін қосатын қима сызығы — Архимед спиралі, Һ нүктссін Зг нүктесімсн қосатын қисық та Архимсд спиралінің үзіндісі. 'к ' і 157-сурсттс бүранда ғана смес, бүрандасы бар стержснь дс кескінделгсн. Осындай бсттің сыртқы бстіндс орналасқан бүранда- ларды сыртқы бұрандалар дейді. Бұранданы цилиндр тәрізді тссіктсрдің ішкі беттсріне де орна- ластыруға болады. Бүл жағдайда ішкі бұранда алынады. Бұрандалар 150
#
конус пішінді стсржсньдсргс нсмссс тссіктсргс салынуы мүмкін. Сондықтан бүрандалар конустык; және цилиндрлік болып бөлінсді. Конустық бүрандалар тетікбөлшектің ішкі бетіне де, сыртқы бстіне де орналасады. Конустык бүранданы салуда конустық винттік сы- зықкар пайдаланылады. Жаттығулар 1. Винттік беттер қалай алынады? Винттік беттердің негізгі түрлерін ата. Көлбеу геликоидты оның осіне гісрпсндикуляр жа- зықтықпсн қиғанда қандай қисық сызық шығады? 2. Винттік бсттің адымы дсп нсні айтады? Жасаушысы деп нені айтады? Осі деп яені айтады? 3. Винттік беттсрді түрғызу үшін нелер беріледі және винттік
