Коиус-
тылық
дсп қиық конус табандарындагы шсңберлердің диаметр-
лсрінің айырмасын оның биіктігіне бөлгенде шығатын бөлшскті
айтады. Конустылықты
К ,
қиық конустың үлкен диаметрін
£>,
кіші
диамстрін
(I
және биіктігін / әріптсрімен белгілесск, мына өрнскті
аламыз:
74
Сызбада конустылық « > 3 : 4 » сияқты жазумен белгіленеді.
Бұл жазу не конустың осьтік сызығының үстіне оған параллель
(81,0-сурет), не оның осіне параллель болатын шығарма сөрсге
жазылады. Таңбаның сүйір бүрышын конус төбесіне қарай
бағыттайды. Мысалы, қиық конустың үлкен диаметрі £> = 40, биіктігі
/ * 30 және конустылық
К
= 1 : 3 берілсін. Қиық конустың кіші
Шынында
Шарды
жазықтықпен
қи-
ғанда қимада дөңгелек алынады.
82,а-суретте бсрілгсн шарды го-
ризонталь
«
жазықтығымен
қияйық.
Шардың
а
жа-
зықтығынан
жоғарғы
бөлігін
алып тастағаннан кейін, қалған
бөлігінің проекциялары 82,ә-су-
оетте салынған.
82-сурет
§ 26. ТЕСІГІ НЕМЕСЕ ОЙЫГЬІ БАР ГЕОМЕТРИЯЛЫҚ ДЕНЕЛЕРДІҢ
ПРОЕКЦИЯЛАРЫ
Тесігі бар үш бұрышты призманың фронталь және горизонталь
проскциялары 83,а-суретте келтірілген. Тесіктің фронталь проек-
циясы тік төртбұрыш болғандағы призманың профиль проекциясын
салуды қарастырайық. Ол үшін призмадағы тесіктің пайда болуына
талдау жасайық.
Призманың артқы жағына тік төртбүрыш сызып, осы сызық
бойынша кесіп, призманы тесу керек. 83,ә-суретте аксонометрияда
тссігі бар призма көрсетілген, ал оның қасында тесіктен шыққан
призманың бөлігі де сызылған. Алдымен толық призманың профиль
проскциясын салып алады. 83-суретте көрсетілген призма үшін оның
профиль проекциясы тік төртбүрыш болады. Бүл тік төртбүрыштың
биіктігі фронталь проекциядан алынады, ал ені горизонталь про-
скциядағы үшбүрыштың биіктігіне тең. Призманың алдыңғы қыры
тесіктің салдарынан скі кішілеу кссіндіге бөлініп қалады. Осы
75
|