Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған



бет17/203
Дата17.10.2023
өлшемі0,98 Mb.
#116969
түріОқулық
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   203
Байланысты:
Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым минис-emirsaba.org

Біріншіден, планетамыздың «өкпесі» саналатын Солтүстік жарты-
шардағы Сібірдің қалың тайгасы мен Оңтүстік жартышардағы Ама-
зонка алқабының ну ормандарында бөлініп шығатын
оттек газы
Жердің барлық торабына жеткізіледі. Ал оттекпен тыныстау кезінде
бөлініп шығатын және өнеркәсіп пен транспорт салаларында ауаға та-
ралатын зиянды
көмірқышқыл газы, керісінше, ну орман алқаптарына
жеткізіліп, ағаш жапырақтарында жұтылады.
Екіншіден, Жер қойнауындағы органикалық отын қорлары он-
шақты жылдардан кейін таусылады; ал энергияның қайталамалы
көзі – жел ешқашан да таусылмайды. Астанада «Болашақтың энер-
гиясы» тақырыбы аясында өткізілген Халықаралық ЕХРО–2017
көрмесі дәлелдегендей, Қазақстан 2030 жылға қарай барлық өндіретін
энергияның 20%-ын, 2050 жылға қарай 50%-ын қайталамалы энер-
гия көздері есебінен өндіретін болады. Қазақстанда жасалған «жел
картасы» көрсетіп отырғандай, елімізде жел энергиясын пайдалану
мүмкіншілігі орасан зор. Жел байлығы жағынан әсіресе Астанаға таяу
Ерейментау аймағы бірінші орында тұр. Желмаясымен желе жортып,
осы аймаққа жеткенде Асанқайғы бабамыз:
«Ерейменнің құты жерінде 
Сурет 1.10. Тайфун
Сурет 1.11. Мұхиттардағы ағыстар
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217



22
емес, желінде» деген екен. Қасиеті мол бабамыздың көрегендігіне тәнті


боласың. Бұл өңірде де, басқа өңірлерде де салына бастаған жел және
күн электр стансылары (сурет 1.12) ел игілігіне қызмет ететін болады.
Үшіншіден, мұхит суларындағы конвекциялық ағындар да (су-
рет 1.11) Жер климатына зор әсерін тигізеді. Мысалы, Атлант
мұхитындағы Гольфстрим жылы ағынының орасан мол пайдасын
көптеген елдер сезінеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   203




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет