Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған


Кристалл дене қандай температурада балқыса, нақ сондай тем-



бет42/203
Дата17.10.2023
өлшемі0,98 Mb.
#116969
түріОқулық
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   203
Байланысты:
Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым минис-emirsaba.org

Кристалл дене қандай температурада балқыса, нақ сондай тем- 
пературада қатаяды. Балқу және қатаю процестері толық аяқтал-
ғанша балқу (қатаю) температурасы өзгермей тұрақты сақталады.
7. «Кристалл дене балқығанда оның температурасы өспейтін болса,
онда беріліп жатқан
Q жылу қайда кетеді?» деген сұрақ туындайды.
Молекулалық-кинетикалық теорияға жүгініп, бұл сұраққа жауап бере
аламыз.
Кристалл дене тұрақты температурада балқығанда оған үзбей беріліп
жатқан жылу оның ішкі энергиясын ∆
U шамасына өсіреді. Бұл қосымша
Сурет 2.3. Мұздың агрегат күйінің өзгеру графигі
Мұз
және су
Мұз
және су
Су
Мұз
Мұз
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217



51
энергия кристалл торының түйіндерінде орналасқан молекулалардың


тартылыс күштерін жеңіп, тордың құрылымдық қаңқасын біртіндеп бұзу
жұмысына жұмсалады:
А = U. Егер жылу беру тоқтаса, дененің балқуы
да тоқтар еді. Сондықтан кристалдық тор әбден бұзылып болғанша оған

Q жылу мөлшері беріле береді де, ішкі энергияның Q = U өсімшесі
дененің температурасын көтеруге емес, кристалдық торды бұзу жұмысына
шығындалады.
8. Кристалл дененің
m массасы үлкен болған сайын оны балқытуға
шығындалған
жылудың мөлшері де осы массаға пропорционал өседі:
Q = λm, 
мұндағы λ пропорционалдық коэффициенті
меншікті балқу жылуы деп
аталады.
Меншікті балқу жылуы
деп кристалл заттың бір өлшем масса-


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   203




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет