Жылу қозғалтқыштарының тағы бір түрі – бу және газ турби-

77
генераторлардың роторларын айналдыру үшін қолданылады. Іштен жа-

натын қозғалтқыштардан өзгеше турбиналарда поршень мен шатун және
иінді білік қолданылмайды.
Бу
немесе газ турбиналары деп қызған будың (газдың) жәрдемімен 
поршень мен шатунсыз және иінді біліксіз айнала алатын қоз-
ғалтқыштарды айтады.
Қарапайым бу турбинасының негізгі жұмысшы бөлігі ротор болып та-
былады (сурет 3.4,
а). Ротор-диск (3) білікке (4) бекітілген. Бу қазанында
жоғары қысымда пайда болған бу сопло (1) деп аталатын арнайы түтік-
тер арқылы ротордың қалақшаларына (2) бағытталады. Соплоларда
жоғары қысымдағы бу ұлғаяды да, қысымын төмендетеді, есесіне бу
ағынының жылдамдығы артады.
Сурет 3.4:
а) бу турбинасы; ә) көпсатылы бу турбинасы
а)
ә)
Бу турбинасын айналдырып, жұмыс істеп шыққан будың кине-
тикалық энергиясы біршама азайғанмен, оның қуаты әлі де болса бірне-
ше роторларды айналдыруға жетеді. Сондықтан бу турбиналарының
ПӘК-ін көтеру үшін олардың роторларын бір-біріне жалғастыра қосып,
көпсатылы турбиналар түрінде жинайды (сурет 3.4,
ә). Көпсатылы турби-
наларда бу температурасы 100
о
С-ге таяу төмендегенге дейін бір сатыдан
келесі сатыға өтіп, жұмыс жасай береді. Мұндай көпсатылы турбиналар
Екібастұз жылу электр стансысында да қолданыс тапқан.
Бу турбиналарының артықшылығына мыналар жатады: жыл-
дам айналғыштығы, ықшамдылығы, пайдалы әрекет коэффициентінің
едәуір жоғарылығы (40%-ға дейін). Кемшіліктеріне мыналар жатады:
инерттілігі, яғни тыныштық күйінен шығаруға немесе тоқтатуға едәуір
уақыт кетеді, айналу жылдамдығын реттеу мүмкіншілігінің шектеулігі,
кері жүрісінің (айналысының) жоқтығы.
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217

78

жүктеу/скачать 0,98 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: