Оқулық физика 9 проект башарұлы Р. т б



Pdf көрінісі
бет78/219
Дата22.12.2023
өлшемі5,74 Mb.
#142615
түріОқулық
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   219
Есеп мазмұнын талдау
Жер мен Күнді материялық нүкте ретінде 
қарастырамыз.Жерді Күн центріне қарай 
тартатын 
F

ma
ц
центрге тартқыш күш
пен олардың арасындағы 
F
F
G
Mm
R
G
Mm
L
=
=
2
2
бүкіл-
әлемдік тартылыс күшінің табиғаты бірдей, 
яғни бір-біріне тең күштер болып табылады:
ma
G
Mm
L
ö
=
2
.
(1)
Мұндағы центрге тартқыш үдеуді Жердің Күнді айналғандағы 



103
ПРОЕКТ
сызықтық және 
ω
бұрыштық жылдамдықтары арқылы өрнектейміз:
a
L
L
L
L
ö
=
=
( )
=
ϑ
ω
ω
2
2
2
· .
Екінші жағынан бұрыштық жылдамдық 
ω
π
=
2
T
өрнегімен анық-
талады. Олай болса, 
a
L
T
L
ö
=
=
ω
π
2
2
2
4
·
.
Үдеудің бұл
мәнін (1) теңдігіне 
қойып, мына тепе-теңдікті аламыз:
m
T
L
G
mM
L
4
2
2
2
π
·
.
=
Шешуі:
Соңғы теңдіктен Күн массасын табамыз:
M
L
G T
L
G
T
=
=




3
2
2
3
2
4
2
·
·
.
π
π
Жауабы:
M
L
G
T
=




3
2
2
π
.
1. Қандай қашықтықта массалары 1 г екі шар 6,67 · 10
–17
Н күшпен бірін-
бірі тартады?
2. Егер ғарыш кемесіндегі аспап еркін түсу үдеуінің шамасын 4,9 м/с
2
деп 
көрсетсе, ол қандай биіктікте ұшып жүр?
3. Центрлерінің арақашықтығы 1 м болатын екі шардың өзара тартылыс 
күші 0,0001 Н. Егер шардың біреуінің массасы 100 кг болса, екіншісінің 
массасы неге тең?
4. Жер Күнді айнала 30 км/с жылдамдықпен қозғалады. Олардың ара-
қашықтығы орта есеппен 150 млн км. Күннің массасы Жер массасы-
нан неше есе артық?
5. Экваторының ұзындығы 21 327 км болатын белгісіз планетада алма 1 м 
биіктіктен 0,72 секундта құлап түсті. Бұл қай планета?


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   219




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет