Оқулық физика 9 проект башарұлы Р. т б


Электрмагниттік толқындар шкаласы



Pdf көрінісі
бет151/219
Дата22.12.2023
өлшемі5,74 Mb.
#142615
түріОқулық
1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   219
Электрмагниттік толқындар шкаласы
деп кеңістікте та- 
ралатын айнымалы электр және магнит өрістерінің үз-діксіз 
өзгеретін жиіліктері мен толқын ұзындықтарының тізбесін айтады.
2. Электрмагниттік толқындарды алу тәсілдеріне қарай олардың 
жиіліктері (толқын ұзындықтары) бірнеше аймақтарға бөлінеді (сурет 
5.40). Бұл аймақтардың нақты шегаралары тағайындалмаған, олар бір-
біріне жайлап ауысады. Әр аймақтағы толқындар табиғатының бір-
§37.
 
ЭЛЕКтрМАгНИттіК тОЛҚЫНдАр ШКАЛАСЫ


216
ПРОЕКТ
бірінен ерекше айырмашылығы жоқ, олардың барлығы да зарядталған 
бөлшектердің тербелмелі қозғалыстарынан туындайтын электрмагниттік 
толқындар болып табылады. Электрмагниттік сәулелер ішінде Жер бе-
тіндегі тіршілік үшін әсіресе ақ жарықтың орны ерекше. Мысалы, адам 
көзіне түскен жарық сәулелері арқылы өзін қоршаған ортадан келіп тү-
сетін бар ақпараттың 80%-дан астамын қабылдайды.
Қызыл түстің сыртында көзге көрінбейтін 
инфрақызыл сәуле
де 
электрмагниттік толқын болып табылады; оны қатты қызбаса да, кез 
келген жылы дене шығарады. Инфрақызыл сәулені сезініп, тіркей ала-
тын аспаптарды 
түнгі көру
құралдары деп атайды. Олардың жәрдемі-
мен қараңғы түнде аңдар мен малдарды немесе жасырынған ұрыларды 
бақылауға болады.
Электрмагниттік толқындар шкаласында инфрақызыл сәуледен кейін 
әртүрлі жиіліктегі қысқа, орта және ұзын толқынды 
радиотолқындар
орналасады. Сөз бен ән-күй немесе әртүрлі бейнеқозғалыс түріндегі ақпа-
раттарды алысқа жеткізуде радиотолқындар қолданылады.
Көзге көрінбейтін 
ультракүлгін сәуле 
ақ жарық спектрінің қысқа 
толқынды күлгін түсті бөлігімен шегаралас орналасқан. Бұл сәулелер 
кейбір химиялық қосылыстармен әрекеттеседі. Сондықтан белгілі мөл-
шерде қолданғанда адам терісінің бетінде қорғаныс туғызатын пайдалы 
D
дәрумені сияқты жеңіл пигменттік дақ түзеді. Жалпы алғанда оның 
аз мөлшері пайдалы: ағзаны сауықтырады, әртүрлі микроптар мен бак-
терияларға қарсы қорғаныс қабілетін арттырады, жүйкеге жағымды әсер 
береді. Алайда оның көп мөлшері зиянды: көздің торлы қабықшасын бұ-
зады, теріні де күйдіріп жаралайды.
Ультракүлгін сәулелерінен кейін жиіліктері одан да жоғары 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   219




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет