Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы

­ І­ТАРАУ
ӨЛЕҢ­–­СӨЗ­ДІҢ­
ПАТ­ШАСЫ
Өлең – сөз дің пат ша сы, сөз са ра сы, 
Қи ын нан қиыс ты рар ер да на сы. 
Тіл ге же ңіл, жү рек ке жы лы ти іп, 
Теп-те гіс жұ мыр кел сін ай на ла сы.
Абай
АР
МА
Н
-
ПВ
 
ба
сп
ас
ы

6
Асыл сөзді іздесең,
Абайды оқы, ерінбе.
Адалдықты көздесең,
Жаттап тоқы, көңілге!
С.То­рай­ғы­ров
­
АБАЙ­ҚҰ­НАН­БАЙ­ҰЛЫ
Абай­қандай­отбасында­дүниеге­келген?­
Не­ше­ағай­ын­ды­бол­ған?
Абай бұрынғы Се мей об лы сын да ғы Шың ғыс 
тау ын жай ла ған То бық ты ру ының ішін де 1845 
жы лы ту ған. Абай дың өз әке сі – Құ нан бай, 
ата сы – Өс кен бай, ар ғы ата сы – Ыр ғыз бай. Атала-
ры ның бар лы ғы да ру ішін де үс тем дік жүр гіз ген 
адам дар болған.
Абай әкесі Құ нан бай дың 41 жа сын да дү ние ге 
кел ген. Құ нан бай көп әй ел ал ған. Үл кен әй елі – 
Күң ке ден Құ дай бер ді де ген ба ла сын көр ді. 
Екін ші әй елі – Ұл жан. Ол Құ нан бай дың іні сі 
Құт ты мұ хам бет ке айт ты рыл ған қа лың дық екен. 
Іні сі қай тыс бол ған соң Құ нан бай ке лі нін ал ған. 
Ұлжаннан ту ған ба ла ла ры: Тә ңір бер ді, Иб ра һим 
(Абай), Ыс қақ, Ос пан. Үшін ші әй елі – Ай ғыздан
Ха ли ол ла, Ыс ма ғұл де ген ба ла ла ры бол ған. 
«Ата дан ал тау, ана дан төр теу» дей тін Абай дың 
өле ңі нің мә ні сі осы. Ал Құ нан бай дың төр тін ші 
әй елі – Нұр ға нымнан ба ла бол ма ған.
Абай­қай­да­бі­лім­ал­ды?
Абай 10 жас қа кел ген де әке сі Се мей қа ла-
сын да ғы оқу ға бер еді. Мұнда ал ғаш Ғаб дұл жа пар 
де ген та тар има мынан сауатын ашады. Содан соң 
әкесі оны Ах мет Ри за де ген имам ға тап сыр ады. 
Еке уі нің де ме шіт те рі нің жа нын да мед ре се ле рі 
бол ған. Оқу шы шә кі рт тің кө бі мед ре се де жа тып 
оқыған. Мұнда, негізінен, дін сабағы оқытыл ған. 
Шәкірттер араб және пар сы тілдерін үйренген. 
Мед ре се де үшін ші жыл оқып жүр ген уа қыт та 
Абай жал ғыз мұ сыл ман ша оқу мен шек тел мей, 
Се мей қа ла сын да ғы «При хо дс кая шко ла ға» 

жүктеу/скачать 6,55 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: