молекулалары болады (туракты жүйе). Осылайша «жүйе» ұғымының «бүтін» ұғымымен салыстырғанда қандай артыкшылыктары бар екенін аңғаруға болады. Ол бөліктермен катар элементгер арасындағы байланыстар мен өзара әрекеттерді де камтиды. Жүйелерде эр түрлі козғалыстар, өзгерістер, даму, жаңа элементтердің, жай жүйелердің жэне олардың арасындағы байланыстардың пайда болуы мен ескілерінің өлуі жүзеге асып жатады. «Жүйе» ұғымы «бүтін» ұғымының жалғасы жэне күрделіленуі болды. Жүйе үғымы арнайы салаларда - техникада, математикада, механикада, биологияда пайда болып, тез арада жалпығылыми, кейінірек философиялык ұғымға, яғни категорияға айналды. Сонымен катар ол зертгелетін кұбылыстар мен үдерістер ішіндегі өзара ауыс-түйістерді, байланыстарды, өзара эрекеттерді зерделеудің аса маңыздылығын білдіретін ерекше методологиялык функцияны да аткарады. Оны табысты түрде F аламды жэне жекелеген микроорганизмдерді, физикалық атомдар мен адамзат қоғамын зерттеуге колдануға болатыны аныкталды. Сонымен «жүйе», «байланыс», «элемент» ұғымдары алуан түрлі әлемнің бірлігі туралы, олардьщ ішкі өзара байланысы мен өзара эрекеттестігі туралы біздің көзкарасымызды терендетуге мүмкіндік береді, бірақ бұл бағытга одан эрі карай жүру үшін «катынас», «кұрылым», «форма» жэне «мазмүн» категорияларын карастыру кажет. Олар «жүйе» ұғымымен тығыз байланыста. Кез-келген жүйені талдай отырып, олардың элементтері мен жай жүйелері арасында пайда болатын және өмір сүретін көп немесе аз
