тандау жэне оларды жүзеге асыру мүмкіндіктерінін түрлерінің болуын жаткызуға болады. Ал субъективтік жағдайларға тұлғаның адамгершілік дамуының деңгейі, оның белгілі бір мораль жүйесінің талаптарын түсіну дәрежесі, борыш, ар-ұят сезімінің дамуы жэне жеке түлғанын басқа да адамгершілік мінездемесі жатады. Адамның, қоғамның немесе топтың алдында түрған моральдык тандау қажеттігін аныктайтын максаттардың аукымы өте кем. Ол субъектілердің ортактығы дәрежесімен де, маңыздьшығымен де, күрделілік деңгейімен де сипатталады. Яғни, әртүрлі максаттарды адамгершілік бағалаудың бірдей болуы мүмкін емес. Егер таңдау түрлерін аныктау кезінде мораль тавдаудың жағдайлары мен мүмкіндіктерін толык жэне жан-жакты зерттеуге бағыттайтын реттеушінің ролін аткарса, онда жүріс-тұрыс түрін тандай кезеңінде оган шешуші роль беріледі. Жүріс-түрыстың түрін таңдауда маңызды роль адамгершілік себептерге берілген. Неге дэл осы әрекет дүрыс? Мұндай тандау неге негізделген? Осы сүрақтар жүріс-түрыс түрін тандауға мейлішне мол сипаттама береді. Таңдау әркашанда белгілі бір кұндылыктан бір кұндылыктын артыкшылығын білдіреді. Кейбір жағдайларда тандауды негіздеу жэне тандаудың өзі ешбір киындылықтарды туғызбайды, ал бір кездері олар себептердің ерекше 223
күресінің тууына негіз болады. Осы екінші жағдайды адамгершілік шиелініс жағдайы деп атайды. Адамдардың өз алдарына қойған максаттары мен оған жеіуде