тұрақты катынастарды аңғаруға болады. Мысалы, карапайым реттік сандар арасында «артык» немесе «кем» қатынастар болады - эрбір кейінгі сан алдындағысынан біреуге артық, ал алдыңғы сан кейінгіден біреуге кем. Бойымен катарға тұрған денешыныктырушылар арасында «биік» қатынасы, ал катты заттар арасында (алмаз, рубин, қорғасын, графит) «катты» катынасы болады. Мүндай катынастар, олардьщ арасындағы ұксас қасиеттерге қарамастан, сандар, адамдар жэне мішералдар жүйелеріне белгілі бір тэртіп енгізеді. Сондыктан оларды реттік катынастар деп атайды. Өзге типтегі катынастар да өмір сүреді. Егер өзгерістегі кұбылысты қарастырар болсак, онда оның эр түрлі сатыдағы жағдайларын, сонымен катар ілеспелі катынастарын да байқауға болады. Өндірістік үжымдарда өзара көмек, бәсекелестік жэне т.б. катынастар болады. Таптық коғамдарда таптар арасында белгілі катынастар орнайды. Әрбір жүйеде тұраксыз, тез алмасатын катынастар да, сонымен катар салыстырмалы тұрақты немесе үнемі қайталанатын катынастар болады. Жекелеген жай жүйелер мен элементтерді камтитын тұрақты, үнемі пайдаланьшатын катынастар жиынтығы жүйенің құрылымын күрайды. Қүрылым туралы элементтер мен жай жүйелер өзара эрекеттің түрақты катынастарына енген кезде айту кабылданған. 136
Баскаша айтканда, күрылым жай жүйелерді немесе элементтерді камтитын тұракты катынастар бірлігін білдіреді. Сәйкес элементгер мен жай жүйелерден қашык, үзілген катынастардың материалдык нактьшыкта емес, киялда, ойда өмір сүре алатынын айта кетуіміз кажет. Сонымен бірге жай жүйелер мен