10
Г
ЛАВА
11Ы
1
ӨСІМДІК ЖАСУШАСЫ
ҚҰРЫЛЫМЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Барлық тірі заттардың жасушалық құрылымының жан-жақтылығын
тану XIX ғасырдың бірінші жартысында ғалымдар М.Шлейден және
Т.Шваннмен клетка теориясын құруы арқасында болды.Жасуша
теориясы негізіне бүкіл әлем ғылымдары Р. Гук, М. Мальпиги, Н. Грю,
А. Левенгук және тағы басқаларымен көпжылдық зерттеу нәтижелері
салынған. Организмдердің жасушалық құрылымының дамуына елулі
үлесті 1834 жылы барлық тірі зат жасушалардан тұрады, жасушалардан
пайда болады және жансыздардан өзінің жасушалық құрылымымен
ерекшеленеді деп тұжырымдаған орыс оқымыстысы П.Горянинов
қосты. Жасуша кез келген тірі организмнің құрылыстық және
физиологиялық бірілігі болып табылады ( 1.1 сурет).
Өсімдік жасушасының химиялық құрамына 70 - 80
% су, 10 -20 % —
белок, 2 — 3 % липидтер, 1%көмірсутегі,1 — 1,5 % нуклеин
қышқылдары және1 % минералдық заттар (Mg, Ca, K, Mn, Cu, Mo және
т.б.)кіреді.
Өсімдік жасушасы өз құрылымы бойынша жануарлардан тығыз,
қатты және сонымен бірге икемді қабыршағымен ерекшеленеді. Өсімдік
жасушасында пластидтер (хлоропластар бар, лейкопластар
1.1 сурет. Жасуша өсімдік организмінің құрылымдық және физиологиялық
бірілігі ретінде
Достарыңызбен бөлісу: